Οι μεγαλειώδεις λούζερ του ’70

Ενα μυθιστόρημα του Τόμας Πίντσον μεταφέρεται για πρώτη φορά στο σινεμά και προκύπτει ένα χασικλίδικο νουάρ αριστούργημα. Δείτε το «Εμφυτο ελάττωμα» του Πολ Τόμας Αντερσον με τον Γιοακίν Φίνιξ. Θα σας συναρπάσει, ακόμα κι αν σας μπερδέψει.

Εμφυτο ελάττωμα, Inherent Vice

Σκηνοθεσία: Πολ Τόμας Αντερσον

Ηθοποιοί: Γιοακίν Φίνιξ, Ρις Γουίδερσπουν, Τζένα Μαλόουν, Τζος Μπρόλιν, Οουεν Γουίλσον, Μπενίσιο ντελ Τόρο, Μάρτιν Σορτ, Μάρτιν Ντόνοβαν

Είναι οι αρχές του ’70 στο Λος Αντζελες, ο Ρίτσαρντ Νίξον κάνει διαγγέλματα στην τηλεόραση, όλοι ασχολούνται με τη σύλληψη του Μάνσον, η γενική ατμόσφαιρα είναι αυτή των άφθονων ναρκωτικών και της γενικής αποδοχής των πάντων. Κάπου μέσα σ’ αυτό το σύμπαν ο Ντοκ Σπορτέλο, ένας «μπαφάκιας» ιδιωτικός ντετέκτιβ, προσπαθεί να εντοπίσει την πρώην κοπέλα του, τη μοιραία Σάστα, και παράλληλα να ξεμπροστιάσει τον απατεώνα μεγαλομεσίτη Μίκι Γούλφμαν. Στις προσπάθειές του εμπλέκεται ο κυκλοθυμικός διοικητής της αστυνομίας, ένας μουσικός που έχει εγκαταλείψει την οικογένειά του και προσποιείται ότι είναι νεκρός και μια αιθέρια χίπι με υπαρξιακούς χρησμούς για το μέλλον.

Αν η υπόθεση της ταινίας ακούγεται μπλεγμένη, ειλικρινά δεν έχει καμιά σημασία. Ο Πολ Τόμας Αντερσον διασκευάζει το (πιο προσιτό, ομολογουμένως), ομότιτλο μυθιστόρημα του Τόμας Πίντσον σε μια ταινία που έχει ευτυχώς πολλά περισσότερα να πει από μια απλή αστυνομική ιστορία.

Αν υπάρχει ένας κοινός άξονας ανάμεσα σε όλες τις ταινίες του Αντερσον, από το «Hard 8» και το «Boogie Nights» μέχρι το «There Will Be Blood» και το «The Master», είναι ότι ο σκηνοθέτης υπηρετεί απόλυτα κάθε φορά το όραμά του.

Ετσι κι εδώ, ακολουθώντας το ύφος του νουάρ για ν’ αποτυπώσει το «χάσιμο» μιας ολόκληρης εποχής και των εκπροσώπων της αντικουλτούρας του ’70 από τα ναρκωτικά κι από το μπέρδεμα των κατευθύνσεων και των προτύπων τους, ο Αντερσον το μεταφέρει όχι στην πλοκή της ταινίας του, αλλά στην ίδια την ταινία, στη σκηνοθεσία, στον ρυθμό της, στην ουσία της. Κομμάτια της πλοκής χάνονται σ’ ένα γοητευτικό «άφημα», οι κωμικές στιγμές είναι ξεκαρδιστικές και ταυτόχρονα απίστευτα προφανείς, γκαφατζίδικες, οι μισοί διάλογοι είναι κρυμμένοι σε μια εγκεφαλική μουρμούρα. Εκεί που το κλασικό νουάρ συναντά την ανατροπή του, στο σταυροδρόμι του «Big Sleep» και του «Big Lebowski», ο Αντερσον στήνει ένα χασικλίδικο αριστούργημα που κυματίζει στον άυλο καπνό ενός τσιγάρου.

Η αστυνομική ιστορία είναι μόνο αφορμή για να αναδυθεί ο Ντοκ Σπορτέλο, ένας ήρωας μεγαλειώδης και ταυτόχρονα ένα τίποτα, ένας loser που βγαίνει πικραμένος νικητής, ένας μονίμως αταίριαστος αντιήρωας που προτιμά τα «ταξίδια» απ’ το ν’ αντιμετωπίζει την πραγματικότητα και συνήθως αυτό του βγαίνει σε καλό. Μέσα από μια μελέτη, κλασική στο νουάρ, των σχέσεων του έρωτα και του ανταγωνισμού, ο Αντερσον στήνει μια κατάσταση σε limbo, μετέωρη, όχι μακρινή από τη δική μας, αν κάποιος θέλει να το δει κι έτσι: την εποχή (του ’70 ή του σήμερα), όπου αφήνεις την πραγματικότητα να σε προσπερνά, απαθής κι απορημένος, μπλαζέ, «αλλού», αμέτοχος στη ροή του χρόνου.

Για να σχεδιάσει τόσο αυθεντικά την εποχή και το μέρος που περιγράφει, ο Αντερσον χρησιμοποιεί τους σταθερούς του συνεργάτες, τον ενδυματολόγο Μαρκ Μπρίτζες, τον σκηνογράφο Ντέιβιντ Κρανκ, την καλλιτεχνική διευθύντρια Ρουθ ντε Τζονγκ, που αναπλάθουν το flower power στο Venice Beach με την ίδια άνεση που δημιούργησαν την εικόνα τού «There Will Be Blood» και του «The Master», αλλά και των τελευταίων ταινιών του Τέρενς Μάλικ.

Ακόμα πιο καθοριστική στην ατμόσφαιρα της εποχής και της ταινίας η φωτογραφία του Ρόμπερτ Ελσγουιτ, απαλή σαν το ηλιοβασίλεμα, με μια, θολή από τη ζέστη, στοργή και νοσταλγία και εναλλάξ σκοτεινή όσο το πιο κλασικό, αστικό, νυχτερινό νουάρ τοπίο. Μαζί και τ’ ακούσματα της μουσικής του Τζόνι Γκρίνγουντ και των seventies pop τραγουδιών που αποτελούν το soundtrack του μυαλού του Ντοκ Σπορτέλο.

Στον πρωταγωνιστικό ρόλο ο Γιοακίν Φίνιξ είναι ο ιδανικός σύμμαχος του Πολ Τόμας Αντερσον, με μια ερμηνεία που μοιάζει… επικίνδυνα για την υγεία του φυσική, αλλά κρύβει σπουδαία ακρίβεια και λεπτομέρεια. Η αποκάλυψη του φιλμ είναι η πανέμορφη Κάθριν Γουότερστον στον ρόλο της Σάστα, ο Τζος Μπρόλιν ως επιθεωρητής «Bigfoot» Μπιόρνσεν φτιάχνει έναν από τους πιο διασκεδαστικούς ρόλους της καριέρας του, ενώ οι μικρές εμφανίσεις ηθοποιών σαν τη Ρις Γουίδερσπουν, τον Μάρτιν Σορτ, τον Οουεν Γουίλσον, αλλά και της μουσικού Τζοάνα Νιούσομ προσθέτουν αλατοπίπερο στην εκκεντρικότητα της ταινίας.

Ο όρος «stoner movie» έχει εφευρεθεί για ταινίες σαν το «Εμφυτο ελάττωμα», αλλά λίγες φορές ακολουθούν την ταυτότητά τους με τόση πίστη, στήνοντας ένα φιλμ συναρπαστικό αρκεί να παραδοθεί κανείς άνευ όρων στο σύμπαν του, ν’ αφήσει την αίσθησή του ν’ απλωθεί, αντί ν’ αναζητά ρεαλισμό ή σχέσεις αιτιότητας. Η νέα ταινία του Πολ Τόμας Αντερσον ανήκει σ’ ένα είδος σινεμά τολμηρό και ενάντια σε κάθε καλλιτεχνική ενοχή. Είναι απελευθερωμένη και γι’ αυτό εκπληκτικά απελευθερωτική. Ναι, μπορεί να μη βγάλετε άκρη, αλλά θα νιώσετε τα πάντα.

Επιχείρηση Μαύρη Θάλασσα ​(Black Sea)

Σκηνοθεσία: Κέβιν Μακντόναλντ

Ηθοποιοί: Τζουντ Λο, Σκουτ ΜακΝέρι, Τζόντι Γουίτακερ, Καρλ Ντέιβις, Μπεν Μέντελσον, Μάικλ Σμάιλι

Ενας πρόσφατα απολυμένος καπετάνιος υποβρυχίων αναλαμβάνει μια επικίνδυνη αποστολή, για να ρεφάρει με την εταιρεία που του στέρησε τη δουλειά του: στόχος είναι ν’ ανακαλύψει στο σκοτάδι του βυθού ένα παλιό υποβρύχιο γεμάτο χρυσάφι. Για να τα καταφέρει επιστρατεύει τους πιο παλιούς και έμπιστους συνεργάτες του, αλλά η προοπτική του τεράστιου πλούτου προκαλεί από την αρχή εντάσεις που δεν έχουν πού να ξεσπάσουν στον ασφυκτικά περιορισμένο χώρο του υποβρυχίου.

Ο κυρίως ντοκιμαντερίστας Κέβιν Μακντόναλντ του «Touching the Void», αλλά και ταινιών μυθοπλασίας σαν τον «Τελευταίο βασιλιά της Σκοτίας» και το «State of Play», στήνει μια πυκνή, κλειστοφοβική περιπέτεια ίντριγκας, βίας και εκδίκησης κάτω από το βάρος του ωκεανού. Ο,τι στερείται σε πρωτοτυπία, το αναπληρώνει με δυναμικό αντρικό καστ και αμείωτο σασπένς.

Cake

Σκηνοθεσία: Ντάνιελ Μπαρνς

Ηθοποιοί: Τζένιφερ Ανιστον, Αντριάνα Μπαράτσα, Σαμ Γουέρδινγκτον, Ανα Κέντρικ

Η Κλερ πάσχει από χρόνιο πόνο. Το σώμα και το πρόσωπό της είναι σημαδεμένα, το ίδιο και η ψυχή της. Οταν αυτοκτονεί, μια νέα γυναίκα από την ομάδα υποστήριξης στην οποία συμμετείχε η Κλερ αναγκάζεται να έρθει αντιμέτωπη με όλα όσα προσπαθεί ν’ αγνοεί, με την ίδια της την επιθυμία για ζωή και με μια ανάγκη, έστω καταχρηστικής, κανονικότητας. Σύμμαχοι στην προσπάθειά της θα γίνουν η οικονόμος της και ο άντρας της νεκρής συμπάσχουσας.

Μ’ ένα σενάριο μάλλον απλοϊκό, μοιρασμένο ανάμεσα στην τραγωδία και στη… ρομαντική κομεντί, με ευκολίες καμουφλαρισμένες σε οράματα και τρυφερά flash backs, μ’ ένα ρυθμό που άλλοτε παρασύρει κι άλλοτε κάνει σιέστα, αν το «Cake» έγινε ως όχημα για ν’ αποδείξει ότι η Τζένιφερ Ανιστον είναι (και) μια εξαιρετική δραματική ηθοποιός, τα καταφέρνει τέλεια. Ξεπερνώντας τη συμβατικότητα του σεναρίου και την έλλειψη βάθους της ηρωίδας της, δίνει μια ερμηνεία που πονάει για μέρες.

John Wick

Σκηνοθεσία: Ντέιβιντ Λιτς, Τσαντ Σταχέλσκι

Ηθοποιοί: Κιάνου Ριβς, Μάικλ Νίκβιστ, Αλφι Αλεν, Γουίλεμ Νταφό

Ο Τζον Γουίκ πενθεί για τον θάνατο της αγαπημένης του γυναίκας. Οταν ο νεαρός βαρόνος της ρωσικής μαφίας εισβάλει στο σπίτι του, σκοτώσει το κουτάβι που εκείνη του χάρισε και κλέψει το αυτοκίνητό του, θα ξυπνήσει η οργή του που κοιμόταν χρόνια: γιατί ο ήρωας ήταν, το πάλαι ποτέ, ο αήττητος killer του υποκόσμου.

Και, παρά το «διάλειμμα» οικογενειακής ζωής, δεν έχει ξεχάσει τα κόλπα, δεν έχει χάσει τη δύναμή του κι εξακολουθεί να είναι η πιο επικίνδυνη φονική μηχανή, έτοιμη για εκδίκηση.

Με τον πάντα στιβαρό και ατμοσφαιρικό Κιάνου Ριβς ως πρωταγωνιστή κι ένα πετυχημένο καστ δεύτερων ρόλων, οι τέως κασκαντέρ Λιτς και Σταχέλσκι, από τους πιο διάσημους της ειδικότητάς τους, σκηνοθετούν για πρώτη φορά μια ταινία με μία και μοναδική φιλοδοξία: τις πιο περίπλοκα χορογραφημένες, δυναμικές, προκλητικές σκηνές δράσης. Και σ’ αυτό, το μοναδικό ζητούμενο, τα καταφέρνουν μια χαρά και με πολλές τρομάρες.

Καιρός για ήρωες

Σκηνοθεσία: Αγγελος Κοβότσος, Καλλιόπη Λεγάκη

Ελληνικό ντοκιμαντέρ που αποτυπώνει μια σπάνια συνάντηση: ο σκηνοθέτης Ροβήρος Μανθούλης κουβεντιάζει με τον Ηλία Δημητρακόπουλο, τον δημοσιογράφο που αγωνίστηκε εναντίον της δικτατορίας των συνταγματαρχών, τα έβαλε με τη CIA, αποκάλυψε την εμπλοκή της Ελλάδας στο σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ και πέρασε τη ζωή του αναζητώντας την αλήθεια και παλεύοντας για τη δικαιοσύνη. Χωρίς σκηνοθετικές ή κινηματογραφικές αξιώσεις, η ταινία ωστόσο αποτελεί μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα σκιαγράφηση ενός τολμηρού μυαλού και μια επίκαιρη εφαρμογή τού «μόνος εναντίον όλων».

Αρκούδες (Bears)

Σκηνοθεσία: Αλαστερ Φόδεργκιλ, Κιθ Σκόλεϊ

Οι δυο δημιουργοί, γνωστοί για τα θαυμάσια ντοκιμαντέρ τους με θέμα τη φύση και τα άγρια ζώα, σε συνεργασία με την Disney, διερευνούν από πολύ κοντά το πώς γαλουχούν τα άγρια ζώα, και συγκεκριμένα οι αρκούδες, τα μικρά τους και το ποια σχέση μπορεί να έχουν οι τακτικές τους με τη δική μας κοινωνία. Καθώς δεν έγινε δημοσιογραφική προβολή για το φιλμ, θα συναντήσουμε τις μαμάδες-αρκούδες και τ’ αρκουδάκια τους απευθείας στην αίθουσα.