Σαν κυριακάτικη γιορτή

Είναι πολλά αυτά που εξηγούν γιατί ο νέος δίσκος της Γιώτας Νέγκα «Τελευταίος Εαυτός», σε μουσική Θέμη Καραμουρατίδη και στίχους Οδυσσέα Ιωάννου, αξίζει μια θέση -περίοπτη- σε κάθε δισκοθήκη. Το πιο ξεχωριστό απ' όλα είναι ένα μετέωρο αίσθημα μεταξύ παρόντος και παρελθόντος που έχεις από την πρώτη κιόλας ακρόαση.

Μια αδιόρατη οικειότητα με τα κομμάτια, πολλά από τα οποία νομίζεις πως τα έχεις ξανατραγουδήσει. Λες και συνόδεψαν μια ξεχασμένη κυριακάτικη γιορτή στο πατρικό σου όταν ήσουν παιδί. Το επιβεβαιώνει και η ίδια: «Κάθε φορά που τραγουδάω νιώθω μέσα μου όλες τις φωνές του παρελθόντος που λάτρεψα και μελέτησα, να μου χαμογελούν», λέει.

Το χρονικό πλαίσιο παραγωγής του δίσκου, καθότι στενό, μπορεί να δυσκόλεψε το καλλιτεχνικό τρίδυμο, δεν τους απέτρεψε όμως από τη δημιουργία δέκα ολοκαίνουργιων κομματιών με «προσωπικότητα». Τραγούδια που ενώνουν τη γη και τον αέρα, τον κυνισμό με την τρυφερότητα, μακριά από τσιτάτα, λογοπαίγνια και συνθετικές μανιέρες.

Κομμάτια που ενώνουν αντιθέσεις και ισορροπούν το αίσθημα με την τεχνική. «Νιώθω ότι σ' αυτόν τον δίσκο είμαι μέσα ολόκληρη. Κάθε λέξη και κάθε μελωδία του έχει ένα κομμάτι από μένα. Ολα μου τα συναισθήματα είναι εκεί. Από τα πιο τρυφερά, μέχρι τα πιο προβληματισμένα», παραδέχεται όταν της ζητώ να μου αποκαλύψει τον δικό της «τελευταίο εαυτό».

«Νομίζω ότι διάγω την πιο βελτιωμένη εκδοχή μου, ως άνθρωπος και ως καλλιτέχνις. Αισθάνομαι μεγαλύτερη αισιοδοξία για τα πράγματα, έμαθα πια τι θα πει ηρεμία, ξέρω πώς να σταθώ στο "γήπεδο" και πώς να το περπατήσω. Ολα αυτά ήταν πράγματα που προσωπικά αγνοούσα στο παρελθόν. Ή μάλλον, τα ενοχοποιούσα. Βρέθηκα σε περιβάλλοντα που μ' έκαναν να αμφισβητώ τον προσωπικό μου κώδικα και τον τρόπο που εκφράζομαι.

Οταν τραγουδούσα λαϊκά, έλεγα μέσα μου "μα, εγώ πρέπει να τραγουδάω έντεχνα" και όταν τραγουδούσα έντεχνα, μου έλεγαν "εσύ πρέπει να τραγουδάς μόνο λαϊκά". Μέχρι που κατάλαβα ότι δεν μπορεί κανείς να ξεφύγει από τον εαυτό του. Μόνο να τον αποδεχτεί. Γι' αυτό λέω ότι στον "Τελευταίο Εαυτό", με την πολύτιμη συμβολή του Θέμη και του Οδυσσέα που με άνοιξαν, μπόρεσα να χωρέσω ολόκληρη μέσα σε έναν δίσκο, έτσι όπως είμαι ακριβώς. Μόνο αλήθεια θέλαμε να πούμε, τίποτ' άλλο. Και νομίζω ότι την είπαμε».

Πράγματι, η δοκιμασμένη πλέον προσωπική σχέση των τριών τους έφερε ως αποτέλεσμα έναν πιο μεστό δίσκο. Αυτό που προσωπικά απολαμβάνω περισσότερο είναι μια συμφωνία μεταξύ στίχου και μουσικής. Εκεί, δηλαδή, που μια λέξη θέλει να πονέσει, η μουσική της δίνει τη χαριστική βολή. Εκεί που μια φράση θέλει να κρυφτεί, η μελωδία τη σκεπάζει. Κι έπειτα, αυτή η στιχουργική κατάθεση του Ιωάννου. Κατάθεση τεκμηριωμένη απ' την ίδια τη ζωή.

Πώς αλλιώς να σταθείς απέναντι στους στίχους: «Δεν με κρατάει ό,τι θυμάμαι, δεν φτάνει να το πεις ζωή, απ' τα παλιά δεν ξεδιψάμε, κανείς δεν ζει αγάπη μου με χθεσινό φιλί» απ' το «Δεν με κρατάει ό,τι θυμάμαι». Αλλά και σ' αυτούς: «Τα όνειρα που πέταξαν πιο πάνω απ' τις ελπίδες, γυρίσανε με χώμα στα φτερά. Ποτέ δεν ξαναμίλησαν για νίκες και πατρίδες, ζητήσανε δυο χέρια κι αγκαλιά» από το «Χώμα στα φτερά».

«Ετσι είναι το λαϊκό τραγούδι», με διακόπτει. «Τι θα πει λαϊκό; Αυτό που έχει μέσα του μια ευθύτητα, μια καθαρότητα. Αυτό που λέει τα πράγματα με τ' όνομά τους». Κατά κάποιο τρόπο όλα τα κομμάτια δεν φοβούνται να εκθέσουν το συναίσθημά τους.

Οπως το "Σε σένα τρέχω" (με τη φιλική συμμετοχή της Δήμητρας Γαλάνη στα φωνητικά), που πολλοί απογοητευμένοι στον έρωτα θα ταυτίσουν τον καημό τους με αυτόν του στίχου "Oλα πια μου φταίνε και τα μάτια καίνε. Κι όλο κάτι έχω και σε σένα τρέχω". Το ίδιο θα συμβεί και με το πρώτο κομμάτι, το "Ως πού με παίρνει", ένα καθαρόαιμο ζεϊμπέκικο: "Ποιο λάθος μου σε διώχνει, ποιο σε παίρνει. Πες μου να δω κι εγώ ώς πού με παίρνει"».

Η καινούργια της δουλειά δεν έχει ακόμα «φιλτραριστεί» μέσα της και θα χρειαστεί καιρός για να «εκτονωθεί», όπως λέει χαρακτηριστικά. Παρά ταύτα, ένα τραγούδι είναι ήδη πιο προσωπικό για εκείνη και ακούει στον τίτλο «Τα τραγούδια που λες».

Οι πιο σχολαστικοί θα προσέξουν πως στο τελευταίο μέρος του τραγουδιού, εκεί που ο στίχος καταλήγει να λέει «και για όλους αυτούς που δεν γίνανε άλλοι, με σπασμένους μισθούς δυο ζωές έχουν βγάλει», η τραγουδίστρια αφήνει έναν ανεπαίσθητο λυγμό. Αυτό που μάλλον δεν γνωρίζουν είναι ότι τα δάκρυά της είναι πραγματικά, αφού στην τελευταία ηχογράφηση του κομματιού, οι συγκεκριμένοι στίχοι τής έφεραν στον νου τον πατέρα της, με αποτέλεσμα να συγκινηθεί.

Αν πρέπει να καταλήξουμε σε μια διαπίστωση, αυτή θα ήταν η εξής. Σ' αυτόν τον σπάνιας ομορφιάς δίσκο που με άνεση ξεσηκώνει το συναίσθημά σου, όσο περισσότερο θα τον ακούς τόσα περισσότερα θα καταλαβαίνεις για σένα. Και πού ξέρεις; Μπορεί πίσω από καμιά αισθαντική κραυγή της Νέγκα να βρεις και τον δικό σου εαυτό. Από τον πρώτο ώς τον «Τελευταίο».

Info: O δίσκος «Τελευταίος Εαυτός» κυκλοφορεί από τη Feelgood Records.