Μια μεταφυσική, αινιγματική «Δευτέρα Παρουσία»

Το κράταγαν επτασφράγιστο μυστικό. Ακόμη κι όσο στήνονταν, κανείς δεν εξηγούσε τίποτα σε όλους όσοι περνούσαν από μπροστά, το έβλεπαν και εκπλήσσονταν. Ο αρχικός σχεδιασμός ήταν να υπάρχει και μία μουσική (με ηχεία κοντά στο έργο), σε σύνθεση του Δημήτρη Μαραγκόπουλου, αλλά δυστυχώς δεν υπήρχε δυνατότητα από το Μέγαρο για τεχνικό που θα ήταν υπεύθυνος ν’ ανοιγοκλείνει τα ηχεία (πράγμα που είναι τουλάχιστον αστείο - το να μην μπορεί το Μέγαρο να κάνει κάτι τέτοιο - αλλά έτσι έχουν τα πράγματα). Το έργο έχει στηθεί σε έναν ολόκληρο τοίχο στην είσοδο του Μεγάρου Μουσικής, στη διαδρομή προς την αίθουσα Τριάντη και θα μείνει εκεί για δύο μήνες, ενώ μπορεί ελεύθερα να το δει οποιοσδήποτε απλώς θελήσει να περάσει από εκεί είτε για να δει αυτή τη δημιουργία, είτε για να παρακολουθήσει κάποια παράσταση του Μεγάρου.

Αναφερόμαστε στο εκπληκτικό έργο του Κώστα Τσόκλη, με τίτλο «Δευτέρα Παρουσία»: αληθινές πέτρες πέφτουν από τον ουρανό, όπως τον έχει οραματιστεί ο καλλιτέχνης, φτερά από κοράκια (που υπάρχουν στην Τήνο, νησί με το οποίο σχετίζεται στενά ο Τσόκλης αφού εξάλλου εκεί λειτουργεί και το μουσείο του) μοιάζουν διασκορπισμένα στον τρισδιάστατο πίνακα, ενώ μία πέτρα σκοτώνει - τι άραγε; Βλέπουμε μία αιμάτινη κηλίδα, μία ακόμη σε σκούρο μπλε και μία κατάμαυρη: τι συμβαίνει στο τοπίο της Αποκάλυψης; Τι πεθαίνει; Η πνευματικότητα; Το μέλλον; Το παρόν μας; Πεθαίνει ή γεννάται; Το σίγουρο είναι πως με αυτό το “αποκαλυπτικό” έργο στην είσοδο του Μεγάρου αν κάτι “λέει” σε όποιον εισέρχεται είναι πως... συνεχίζει με δική του ευθύνη! Προς τα πού όμως; Σε έναν κόσμο όπου συμβαίνει ή θα συμβεί τι; Και αυτό έγκειται στην απάντηση που θα δώσει ο κάθε επισκέπτης ξεχωριστά.

Η σύμβουλος εικαστικών τεχνών του Μεγάρου Αννα Καφέτση έδωσε τις δικές της απαντήσεις, κυρίως υπό τη μορφή ερωτήσεων. Η ίδια βρέθηκε στην παρουσίαση της παραχώρησης του έργου, προχθές το βράδυ, μαζί με τον ίδιο τον Κώστα Τσόκλη (που είναι εξαιρετικά καλά -και ευτυχώς- με όλα τα 95 του χρόνια!), την κόρη του Μάγια, τον πρόεδρο του Δ.Σ. του Οργανισμού Μεγάρου Μουσικής Νίκο Πιμπλή, τη γ.γ. Σύγχρονου Πολιτισμού κ. Δουνδουλάκη, καθώς και πλήθος φίλων, ανθρώπων του πολιτισμού και δημοσιογράφων. «Το έργο φέρει μία αλληγορία, που μεταστοιχειώνει τον ίδιο τον χρόνο και τον χώρο: δεν ξέρουμε αν είμαστε στο παρελθόν ή όλο αυτό συμβαίνει τώρα ή πρόκειται να συμβεί, δεν ξέρουμε πού και σε τι θέση είμαστε εμείς μέσα σε όλο αυτό. Ο καλλιτέχνης μάς καλεί να στοχαστούμε από μια μοναχική θέση και να αναρωτηθούμε αν το έργο αφορά το τέλος του κόσμου, αν είναι μια ονειροπόληση ενός εσχατολογικού παραδείσου και ταυτόχρονα ένας διάχυτος μετεωρισμός που φέρνει στον νου σχέσεις με κείμενα, όπως η “Αποκάλυψη” του Ιωάννη, αλλά και κορυφαία έργα από την Ιστορία της Τέχνης, όπως “Η τελική κρίση” του Μικελάντζελο στην Καπέλα Σιστίνα, αλλά και τα ομότιτλα έργα του Ιερώνυμου Μπος και του Καντίνσκι» είπε μεταξύ άλλων. Οσο για τον ίδιο τον Κώστα Τσόκλη, ήταν φανερά χαρούμενος και για την παραχώρηση του έργου και για το γεγονός ότι βρέθηκε ανάμεσα σε φίλους, καθώς διανύει «πολύ μοναχική ζωή πλέον» όπως είπε: «Αισθάνθηκα καλά σήμερα εδώ, αισθάνθηκα ότι πράγματι μπορώ να έχω μια επαφή μαζί σας. Κάθε μέρα αμφιβάλλω αν αυτό που κάνω είναι χρήσιμο, αν είναι άξιο λόγου. Αν μπορεί να με φέρει πάλι σε επαφή με τον κόσμο, τον οποίο άλλες φορές δεν κατάλαβα και άλλες φορές τον επιθύμησα τόσο πολύ που μόνο με τη σκέψη αισθάνομαι τραυματισμένος. Μου λείπουν οι άνθρωποι. Αλλά όχι, δεν τα λέω καλά. Δεν μου λείπουν οι άνθρωποι. Ο Ανθρωπος λείπει».