H Ροτόντα, εμβληματικό μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, δεν παραδόθηκε απλώς στο κοινό της Θεσσαλονίκης τον περασμένο μήνα, απαλλαγμένο πλέον από τις σκαλωσιές του μετά από 40 χρόνια.
Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο στη συνεδρίαση της Τρίτης αποφάσισε ομόφωνα υπέρ των κοσμικών του χρήσεων, δηλαδή πραγματοποίηση πολιτιστικών εκδηλώσεων, με δυνατότητα διοργάνωσης μία φορά τον μήνα (συναυλίες, απαγγελίες λόγου, ημερίδες, περιοδικές εκθέσεις συναφούς θεματικής με τον χώρο).
Σύμφωνα με την απόφαση, η οποία ανατρέπει την προηγούμενη του 1999 που προέβλεπε αποκλειστική χρήση με 12 λειτουργίες ανά έτος (μία κάθε μήνα), ο αριθμός των παρισταμένων θα είναι 300 άτομα, ενώ το καλοκαίρι θα διατίθεται και ο αύλειος χώρος.
Το μνημείο διατηρεί μέχρι σήμερα τον διττό χαρακτήρα του, δηλαδή τον μουσειακό, αναδεικνύοντας τις φάσεις του και το πέρασμα από τη Ρωμαϊκή στη Βυζαντινή και στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, και τον λατρευτικό, αφού για αρκετούς αιώνες λειτούργησε ως ορθόδοξη εκκλησία.
Οι προτάσεις της Εφορείας Αρχαιοτήτων της Θεσσαλονίκης, μετά την εισήγηση της Διεύθυνσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού, αφορούν εκδηλώσεις κοσμικής και θρησκευτικής μουσικής Ελλήνων και ξένων συνθετών, συναυλίες από μεγάλα και μικρά σύνολα, συναυλίες κλασικού λυρικού τραγουδιού, μπελκάντο, ορατόρια, ρέκβιεμ, βραδιές spiritual, βραδιές λόγου, εκθέσεις υψηλής αισθητικής, κ.ά. Με ενδιαφέρον ακούστηκε η πρόταση της Αγγελικής Κοτταρίδη για τη διοργάνωση ημερίδας σε σχέση την ιστορία και την αισθητική του μνημείου.
Η πρόταση της Εφορείας Θεσσαλονίκης για μία επιπλέον θεία λειτουργία (την ημέρα των Αγίων Ασωμάτων ή Αρχαγγέλων όπου ήταν αφιερωμένος ο ναός) δεν συζητήθηκε καν, καθώς η εισήγηση της αρμόδιας Διεύθυνσης του υπουργείου ήταν εξαρχής αρνητική. Οι πολιτιστικές εκδηλώσεις πάντως πέρασαν από το ΚΑΣ κατά πλειοψηφία, καθώς η έφορος Αρχαιοτήτων Αθηνών, Ελένη Μπάνου, συμφώνησε με μέρος αυτών.
«Μέχρι σήμερα η Ροτόντα ήταν επισκέψιμο μνημείο με μόνες χρήσεις τη διεξαγωγή θείας λειτουργίας 12 μέρες τον χρόνο. Η Αρχαιολογική Υπηρεσία θέλει να δώσει έμφαση στον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της και μαζί με τα αιτήματα φορέων της πόλης έρχεται η πρόταση για διεύρυνση των χρήσεών της», είπε η Μαρία Βλαζάκη Ανδρεαδάκη, γ.γ. του υπουργείου Πολιτισμού και προεδρεύουσα του Συμβουλίου.
«Το έχει αγκαλιάσει η πόλη, είναι μοναδικό μνημείο, λάμπουν τα ψηφιδωτά του και οι επισκέπτες έχουν "δίψα" να το χρησιμοποιήσουν», ανέφερε, σημειώνοντας μάλιστα ότι ήδη έχουν καταθέσει αίτημα χρήσης το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος για ανάγνωση του έργου «Μεταγραφές» του Γιώργου Σεφέρη από ομάδα νέων ποιητών στις 13 Μαρτίου, ημέρα γέννησης του ποιητή, και η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης για μία συναυλία τον Απρίλιο.
Tόνισε πολλές φορές δε ότι η χρήση του αφορά ένα επισκέψιμο μνημείο, γι' αυτό και θα έχει εισιτήριο εισόδου. Από την πλευρά της, η Πολυξένη Αδάμ Βελένη αναρωτήθηκε γιατί 12 λειτουργίες και όχι 3 ανά έτος.
Οπως αναφέρθηκε, υπάρχει η προηγούμενη απόφαση του ΚΑΣ το 1999. Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης φυσικά έγινε αναφορά στα γεγονότα του 1995, όταν διοργανώθηκε στη Ροτόντα συναυλία τζαζ η οποία κατέληξε σε πεδίο εχθροπραξιών. «Υπήρξε βιαιοπραγία, σπάσιμο πιάνου - ας μην ντρεπόμαστε να το πούμε» είπε η Πολυξένη Βελένη.
Από την πλευρά του, ο Δημήτρης Αθανασούλης έκανε λόγο για «μοναδικό μνημείο που δεν πρέπει να επιβαρυνθεί με εκδηλώσεις που θα εισπράττουν από αυτό και δεν θα του προσφέρουν». Θύμισε ότι ήταν εκκλησία και μετατράπηκε σε τζαμί (όπως όλες οι εκκλησίες επί Τουρκοκρατίας) και υπογράμμισε ότι «η χρήση του ήταν κατά 95% ως εκκλησία - δεν χρειάζεται να είμαστε φοβικοί σε τέτοιου είδους προσεγγίσεις», τονίζοντας την πολυπολιτισμικότητα του χαρακτήρα του.
Πάντως, θέματα που αφορούν τη Ροτόντα αναμένεται να απασχολήσουν το ΚΑΣ και στο μέλλον, καθώς εκκρεμούν μουσειολογική και μουσειογραφική μελέτη (κάποια στιγμή θα υπάρξει μικρή μόνιμη έκθεση με αρχαιότητες που έχουν βρεθεί στις ανασκαφές), η μελέτη για την αντικεραυνική προστασία, κ.ά.
Κατά τη συνεδρίαση, παράσταση έκαναν εκ μέρους της Κίνησης Πολιτών (συγκέντρωσαν υπογραφές υπέρ της διατήρησης του πολυπολιτισμικού χαρακτήρα της Ροτόντας) οι κυρίες Ελεάνα Ιωαννίδου, Κατερίνα Γεωργιάδου και Αννα Χατζημανώλη.
Τόνισαν την ανάγκη να παραμείνει ο πολυπολιτισμικός χαρακτήρας του μνημείου και είπαν χαρακτηριστικά πως «είναι θετικό ότι προστίθενται κοσμικές εκδηλώσεις που σέβονται τον χαρακτήρα του μνημείου».
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας