Οταν ο Πικάσο «συνομιλεί» με τις αρχαιότητες

«Πάμπλο Πικάσο - Η χαρά της ζωής», είναι ο τίτλος της περιοδικής έκθεσης που φιλοξενείται αυτό το καλοκαίρι στο Μουσείο Αρχαίας Ελεύθερνας στην Κρήτη. Εξήντα δύο «πικασικά» έργα κεραμικά, ζωγραφικά, μικρά γλυπτά «παραδείγματα» (boccetti), σχέδια και χαρακτικά συνομιλούν με τα μοναδικά εκθέματα που προέρχονται από τις ανασκαφές στον αρχαιολογικό χώρο της Ελεύθερνας. Η έκθεση ξεκινά από το αίθριο του μουσείου που βρίσκεται ανατυπωμένη προμετωπίδα από τον πίνακα που ο Πικάσο ονόμαζε «Η χαρά της ζωής» και έτσι αποκαλείται, όπως εξηγεί η κόρη του, Παλόμα Πικάσο, η περίοδος που ο Πικάσο έζησε με τη Φρανσουάζ Ζιλό και γεννήθηκαν τα δύο παιδιά τους μέχρι τον χωρισμό τους «καθώς, όπως λέει ο θρύλος, τον άφησε για έναν άλλο άνδρα, αδιανόητο πλήγμα για τον εγωισμό του Ανδαλουσιανού».

Τα έργα δεν περιορίζονται στον χώρο της αίθουσας περιοδικών εκθέσεων, αλλά είναι τοποθετημένα «σε αγαστή συνομιλία με τις αρχαιότητες σε βάθρα και στηρίγματα ή κρεμασμένα σε τοίχους» όπως αναφέρει ο καθηγητής Νίκος Σταμπολίδης, ο αρχαιολόγος που έσκαψε και ανέδειξε την αρχαία Ελεύθερνα και γενικός διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης. Την έκθεση επιμελήθηκε ο ίδιος μαζί με την Παλόμα Πικάσο, καθώς είναι αφιερωμένη στον αδελφό της, Κλοντ Πικάσο, ο οποίος αγάπησε την Ελλάδα, ταξίδευε συχνά, είχε στενές σχέσεις με επιφανείς Ελληνες (ανάμεσά τους και ο Νίκος Σταμπολίδης) και έφυγε από τη ζωή τον περασμένο Αύγουστο έχοντας ως τελευταία επιθυμία οι στάχτες του να σκορπιστούν στο Αιγαίο. Πολλά από τα έργα ανήκουν στην προσωπική συλλογή της Παλόμα και εκτίθενται για πρώτη φορά.

«Ο Κλοντ κι εγώ μεγαλώσαμε σε έναν κόσμο όπου η φαντασία ήταν το απόλυτο σημείο αναφοράς, σε έναν κόσμο όπου το να ζωγραφίζουμε και να δημιουργούμε με τα χέρια μας ήταν τόσο σημαντικό και απαραίτητο όσο το φαγητό και ο ύπνος. Η φαντασία και η πραγματικότητα ήταν τόσο σφιχτά δεμένες που καμία τους δεν υπερείχε της άλλης. Απλώς έτσι ήταν. Κι εγώ είχα μπροστά μου τις αποδείξεις πως η φαντασία είναι είναι κάτι πραγματικό, ίσως ίσως πιο πραγματικό κι απ’ την ίδια την πραγματικότητα, επειδή εμείς ήμασταν αυτοί που την είχαμε γεννήσει» γράφει η Παλόμα Πικάσο στο κείμενο του καταλόγου.

Το τελευταίο διάστημα ταξίδεψε πολλές φορές στην Κρήτη και συνεργάστηκε στενά με τον Νίκο Σταμπολίδη για την έκθεση. Οι δύο επιμελητές θέλησαν να δώσουν «ένα κομμάτι του έργου του μεγάλου δημιουργού με ερμηνείες νέες και αναφορές που ταιριάζουν στην Κρήτη του μυθικού Μινώταυρου, της Αριάδνης και του Θησέα και ακόμα περισσότερο με αναφορές στη φύση και το βουκολικό τοπίο της αρχαίας Ελεύθερνας, εκεί, που στις υπώρειες της Ιδης, του μυθικού βουνού, όπου γεννήθηκε ο Δίας «κι ο αρχαίος άνεμος ακόμα φυσά» ανάμεσα στα μικρά φαράγγια με τη δροσιά των δένδρων και των νερών, νομίζεις πως ανάμεσά τους, ανάμεσα στα κοπάδια των ζώων που βόσκουν, στα πουλιά που πετούν, θα ξεπηδήσει ο Πάνας και οι Σάτυροι και οι Φαύνοι για να σου μεταδώσουν τη χαρά της ζωής» γράφει ο Νίκος Σταμπολίδης.

Τα εγκαίνια έγιναν το περασμένο Σάββατο από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, παρουσία της Παλόμα Πικάσο και πλήθους επώνυμων προσκεκλημένων, όπως η γενική διευθύντρια των Μουσείων του Βατικανού Barbara Jatta, η πρώην βασίλισσα της Ισπανίας Σοφία, η αδελφή της, Ειρήνη, η Αλίκη Γουλανδρή, η Μαρέβα Γκραμπόφσκι-Μητσοτάκη, η Μαρία Εμπειρίκου, η Μαρί Δασκαλαντωνάκη, ο πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ Νίκος Σηφουνάκης, ο Σταύρος Ξαρχάκος, ο Γιώργος Νταλάρας (έδωσε ανοιχτή συναυλία) και πλήθος επισκεπτών από την Ελλάδα και εξωτερικό. Μεγάλη απούσα η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, η οποία βρισκόταν σε περιοδεία στη Βόρεια Ελλάδα.

ℹ️ Διάρκεια έκθεσης έως 10 Οκτωβρίου