Λογοκρισία Γεραπετρίτη κατ’ επιταγήν Νατσιού!

Την... καλλιτεχνική κρίση, την... εικαστική παιδεία και τελικά -κυρίως- την πολιτική άποψη του προέδρου του κόμματος της Νίκης, Δημήτρη Νατσιού, ως προς ένα έργο-καταγγελία των γυναικοκτονιών, αυτό της εικαστικού Γεωργίας Λαλέ, που παρουσιαζόταν στο Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη, ασπάστηκε πλήρως ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης! Με εντολή του, λίγο νωρίτερα, το έργο απομακρύνθηκε από τον χώρο της έκθεσης. Πώς ονομάζεται αυτό; Στυγνή λογοκρισία στην Τέχνη κατ’ επιταγήν του κ. Νατσιού. Συγχαρητήρια στον υπουργό Εξωτερικών. Τέτοια «αντανακλαστικά» έναντι καλλιτεχνικής δημιουργίας είχαμε να δούμε από το 2003, όταν έξαλλοι θρησκόληπτοι «έσυραν» τον χορό των καταγγελιών του έργου του Βέλγου καλλιτέχνη Τιερί ντε Κορντιέ «Asperges», οδηγώντας στην αποκαθήλωσή του και στη δίωξη του επιμελητή της έκθεσης Οutlook Χρήστου Ιωακειμίδη. Πάμε δηλαδή (τουλάχιστον) είκοσι χρόνια πίσω!

Αλλά ας πάμε και λίγες μέρες πριν· στην περασμένη Παρασκευή, όταν εγκαινιάστηκε στο Γενικό Προξενείο της Νέας Υόρκης η έκθεση ενός έργου με τίτλο «Neighborhood Guilt» («Η Ενοχή της Γειτονιάς») της εικαστικού Γεωργίας Λαλέ, με κεντρικό άξονα την καταγγελία του οξυμένου φαινομένου των γυναικοκτονιών στην Ελλάδα, της ενδοοικογενειακής βίας εις βάρος των γυναικών και της έμφυλης βίας, γενικώς. Γνωστή εικαστικός η Λαλέ, αποφοίτησε από την ΑΣΚΤ, βρέθηκε με υποτροφία στη Σχολή Οπτικών Τεχνών της Νέας Υόρκης κι εκεί ζει και δημιουργεί τα τελευταία χρόνια. Λογικό ήταν τα εγκαίνια της έκθεσης του έργου της, ως μέρος του πιλοτικού εικαστικού προγράμματος «Carte Blanche Project» του προξενείου (πρόγραμμα που με την επιμέλεια ανεξάρτητης τετραμελούς καλλιτεχνικής επιτροπής έχει ως στόχο να παρουσιάσει τη δουλειά καλλιτεχνών από την Ελλάδα που ζουν και εργάζονται στη Νέα Υόρκη), να αποτελέσουν ένα σημαντικό γεγονός για την ελληνική παροικία της Νέας Υόρκης και να υπάρξει σχετική κάλυψη και από την ΕΡΤ.

Το έκθεμα ωστόσο «προσέκρουσε» στον συντηρητισμό μέρους του κοινού: ήταν γιατί το έργο της Λαλέ αναπαριστά την ελληνική σημαία φτιαγμένη από ροζ και κόκκινες λωρίδες που προέρχονται από κλινοσκεπάσματα τα οποία έδωσαν στην εικαστικό κακοποιημένες γυναίκες από την Ελλάδα σε μία κίνηση αλληλεγγύης, αποσκοπώντας στη δημιουργία, μέσω μιας συλλογικής συμμετοχής, σ’ ένα είδος ανοιχτόμυαλης και ουσιαστικής εικαστικής διαμαρτυρίας που καταγγέλλει την έμφυλη βία και τις γυναικοκτονίες. Αυτό ανέφερε και το σκεπτικό της έκθεσης: «Αυτό το έργο τέχνης δημιουργείται από σεντόνια δωρεάς γυναικών που ζουν στην Ελλάδα. Αυτές οι γυναίκες έχουν φαινομενικά λίγα κοινά πράγματα, αλλά όλες έχουν ξαπλώσει σε αυτά τα σεντόνια απελπισμένες και φοβισμένες. Το σπίτι δεν είναι καταφύγιο για ανθρώπους που ζουν σε ένα “καταχρηστικό” περιβάλλον. Αντίθετα, εκεί είναι πιο ευάλωτοι, μόνοι και εκτεθειμένοι. Η πλειονότητα των θυμάτων γυναικοκτονίας δολοφονούνται στα σπίτια τους και στα κρεβάτια τους. Η ζωή τους τελειώνει στο κρεβάτι που στρώνουν κάθε πρωί. Τα σεντόνια τους ποτίζονται από το αίμα τους. Παρόμοια σεντόνια με αυτά που απορροφούν τα δάκρυά μας, που απορροφούν τα όνειρά μας(...)»

Παρά το σπαρακτικό, πολιτικό μήνυμα του έργου, κάποιοι από τους επισκέπτες της έκθεσης εξέφρασαν παράπονα, το ίδιο και μέρος του ομογενειακού Τύπου που άρχισε να σηκώνει τη... σημαία (όχι αυτή του έργου) της «φιλοπατρίας» και της «προσβολής του εθνικού συμβόλου»! Τους απάντησε εμμέσως επικαλούμενος την ελευθερία της τέχνης ο γενικός πρόξενος της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη, Κωνσταντίνος Κωνσταντίνου: «Είμαι ανοικτός σε οποιαδήποτε κριτική αρκεί να είναι καλοπροαίρετη και να μη λαμβάνει προσωπικές διαστάσεις», δήλωσε, σε συνέντευξή του στο «Cosmos FM», το πρωί της Κυριακής, προσθέτοντας πως «η μόνη σημαία που κυματίζει στο Γενικό Προξενείο είναι η γαλανόλευκη», συμπληρώνοντας όμως πως το «συγκεκριμένο έργο αφορά ένα πολύ σημαντικό κοινωνικό ζήτημα, όπως είναι αυτό της γυναικοκτονίας και της κοινωνικής βίας». Ο κ.Κωνσταντίνου πρόσθεσε -μάταια όπως αποδείχτηκε: «Η Τέχνη είναι έκφραση, η ελευθερία του ανθρώπου που εκφράζει την άποψή του. Εάν συμφωνούμε όλοι σε όλα δεν θα είχε νόημα ο κοινωνικός διάλογος. Εγώ θα σας πω το επιχείρημα που λέει η ίδια η καλλιτέχνις και με το οποίο συμφωνώ: Ακριβώς επειδή είναι πολύ δυνατό το σύμβολο της σημαίας, ήθελε μέσα από αυτό να περάσει ένα ισχυρό μήνυμα. Οτι πρέπει η κοινωνία να σταθεί απέναντι σε αυτά τα φαινόμενα που πρέπει να παταχθούν εντελώς από την κοινότητά μας».

Ωραία ώς εδώ δεδομένης της εξαιρετικής απάντησης του κ. Κωνσταντίνου. Πού να ήξερε όμως και ο ίδιος πως τα επιχειρήματά του ήταν ανύπαρκτα μπροστά στην άποψη και στα γούστα του Δημήτρη Νατσιού και των συν αυτώ. Ο πρόεδρος της Νίκης, κατά τη συζήτηση των πολιτικών αρχηγών για τον προϋπολογισμό, ανέβηκε στο βήμα της Βουλής κρατώντας φωτογραφία από το έργο της Λαλέ, ξεκινώντας την τοποθέτησή του με την «κορόνα»: «Στο Γενικό Προξενείο της Νέας Υόρκης παρουσιάστηκε αυτό το “κουρέλι” ως σημαία μας! Η σημαία μας φτιαγμένη με κλινοσκεπάσματα και με ροζ χρώμα. Η σημαία μας είναι γαλανόλευκη και βάφεται με κόκκινο μόνο με το αίμα των ηρώων μας»!

«Εκ στόματος κόρακος κρα εξελεύσεται», λέει η γνωστή ρήση πλην όμως αυτό το «κρα» αναστάτωσε και κινητοποίησε τον υπουργό Εξωτερικών κ.Γεραπετρίτη. Ο οποίος λίγες ώρες πριν έδωσε εντολή για την άμεση απομάκρυνση του έργου. Η είδηση βέβαια ήταν τόσο παράλογη ώστε θελήσαμε να τη διασταυρώσουμε. Επικοινωνήσαμε λοιπόν με τον εκπρόσωπο του Υπ.Εξ. Στράτο Ευθυμίου. «Ισχύει ότι ο υπουργός ζήτησε την “αποκαθήλωση” του έργου της κ. Λαλέ από το Γενικό Προξενείο της χώρας μας στη Νέα Υόρκη;», τον ρωτήσαμε. «Ισχύει», μας απάντησε. «Γιατί;», επανήλθαμε. «Ας περιοριστούμε στο γεγονός ότι ισχύει», μας απάντησε.

Δεν θα περιοριστούμε στο γεγονός. Θα σχολιάσουμε ότι πρόκειται για κίνηση οπισθοδρόμησης, για λογοκρισία και κυρίως για θλιβερή επιλογή του υπουργού Εξωτερικών Γ. Γεραπετρίτη να συρθεί πίσω από τα γούστα και τα μυαλά του κόμματος της Νίκης.