«Βουτιά στα Περασμένα» στο Μουσείο της Ακρόπολης

Ημερίδα με θέμα «Βουτιά στα περασμένα: Η υποβρύχια αρχαιολογική έρευνα 1976-2014» στο Μουσείο της Ακρόπολης διοργανώνει η Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων, σήμερα, Παρασκευή, όπου θα παρουσιαστούν συνολικά 31 ανακοινώσεις.

Τι γνωρίζουμε για τις ενάλιες αρχαιότητες στον ελληνικό χώρο; Τι μας «λένε» τα αρχαία ναυάγια, οι βυθισμένοι οικισμοί και τα καταποντισμένα σήμερα λιμάνια, που άκμασαν στο παρελθόν, αφήνοντας πίσω τους πλήθος καταλοίπων που μαρτυρούν ανθρώπινες δραστηριότητες άλλων εποχών; Όπως ακριβώς και τα ευρήματα που από την ίδρυσή της, το 1976, φέρνει στο φως η Εφορεία, πολύ συχνά με τη συνδρομή ερευνητικών ινστιτούτων εντός και εκτός Ελλάδας, αλλά και ξένων αρχαιολογικών σχολών.

Οι ενάλιες αρχαιότητες που βρέθηκαν στις θάλασσες της Χαλκιδικής και του Αγίου Όρους, αναφέρθηκαν στην ομιλία του δρ. Στέφανου Παλιομπέη. Δεκάδες οξυπύθμενοι αμφορείς και εκατοντάδες αμφορείς και αγγεία από την περιοχή του Πόρτο Κουφό, της Σάνης, της Καλλιθέας και της Τορώνης φυλάσσονται σήμερα σε αρχαιολογικές αποθήκες, ενώ αίσθηση είχε προκαλέσει το 1999 ο εντοπισμός δύο χάλκινων κορινθιακών κρανών του δεύτερου μισού του 6ου αι. π.Χ. 

Η ημερίδα πλαισιώνεται από 31 ανακοινώσεις, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν η ομιλία του αρχαιολόγου Ηλία Σπονδύλη για τον βυθισμένο προϊστορικό οικισμό του Παυλοπετρίου στον κόλπο Νεαπόλεως Λακωνίας, των Δημήτρη Κουρκουμέλη, Μπγιορν Λόβεν και Παρασκευής Μίχα, καταδυόμενων αρχαιολόγων, για το λιμάνι του Λεχαίου στην Κόρινθο και του καταδυόμενου αρχαιολόγου της Εφορείας, Γ. Κουτσουφλάκη, για την υποβρύχια αρχαιολογική έρευνα στον Νότιο Ευβοϊκό. Η ημερίδα θα κλείσει με τις συνεδρίες για τις προοπτικές ανάδειξης των ενάλιων αρχαιοτήτων, καθώς και για τις σύγχρονες μεθόδους στον τομέα της υποβρύχιας αρχαιολογικής έρευνας.

Χαιρετισμός του υπουργού Πολιτισμού

Ο αναπληρωτής υπουργός Πολιτισμού, Νίκος Ξυδάκης, χαιρέτησε την έναρξη της ημερίδας, που φιλοδοξεί να παρουσιάσει στο ευρύ κοινό και τους ειδικούς το εξαιρετικά σπουδαίο επιστημονικό έργο που έχει συντελεστεί στο πεδίο της υποβρύχιας αρχαιολογικής έρευνας τα τελευταία σαράντα χρόνια. 

«Η σημερινή ημερίδα με τη συμμετοχή τόσων πολλών έγκριτων Ελλήνων και ξένων επιστημόνων έρχεται να διαφωτίσει ένα μέρος μόνο του ανυπολόγιστου αρχαιολογικού πλούτου των ελληνικών θαλασσών, που έχει έρθει και συνεχίζει να έρχεται στο φως, μελετάται και δημοσιεύεται συστηματικά, και αναδεικνύεται μέσα από διάφορες δράσεις και εκθέσεις, όπως η έκθεση “Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων”», επισημαίνει ο υπουργός.

Και συνεχίζει: «Η Ελλάδα έχει το προνόμιο να ανήκει σε μια μικρή ομάδα χωρών ανά τον κόσμο που διαθέτουν τόσο σημαντικές ενάλιες αρχαιότητες και η μέριμνα γι’ αυτές αποτέλεσε από πολύ νωρίς ζητούμενο της Ελληνικής Πολιτείας. Η μέριμνα αυτή αποτελεί οπωσδήποτε και δική μας προτεραιότητα και ήδη υλοποιείται με αποφάσεις μας που έρχονται να ανακουφίσουν μια σειρά προβλημάτων που χρόνιζαν και παρεμπόδιζαν την ορθή λειτουργία της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων. Το πάγιο αίτημα της ειδικής πρόσθετης αμοιβής του καταδυόμενου προσωπικού ικανοποιείται επιτέλους με δίκαιο τρόπο και επιπλέον η ίδια η Εφορεία επανδρώνεται με το απαραίτητο καταδυόμενο προσωπικό, ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο στις εξαιρετικά μεγάλες απαιτήσεις που επιβάλλει  η χωρική της αρμοδιότητα που εκτείνεται σε όλη την ελληνική επικράτεια». 

Τον στίχο του Κωνσταντίνου Καβάφη «Βγάζει η θάλασσα κρυφή φωνή» ανέφερε ο κ. Ξυδάκης προσθέτοντας: «"φωνή που μπαίνει μες στην καρδιά μας και την συγκινεί και την ευφραίνει". Η ανασκαφή, η προστασία, η μελέτη και η ανάδειξη των εναλίων αρχαιοτήτων -ένα έργο στο οποίο οι περισσότεροι παριστάμενοι σήμερα έχετε αφιερώσει ολόκληρη τη ζωή σας-, είναι ακριβώς αυτή η κρυφή φωνή της θάλασσας και γι’ αυτό σας ευχαριστούμε θερμά».