Περί του συμβιβασμού

Η συμφωνία-συμβιβασμός της Ελλάδας με τους δανειστές της, την Ευρωπαϊκή Ενωση, που εκπροσωπείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η επιλογή του Προκόπη Παυλόπουλου, ο οποίος εξελέγη Πρόεδρος της Δημοκρατίας, δεσπόζουν στις εξελίξεις της περιόδου, μετά τις προγραμματικές δηλώσεις και την ψήφο εμπιστοσύνης που πήρε η κυβέρνηση.

Και τα δύο θέματα είναι συμβιβαστικές λύσεις και εντάσσονται στους προσανατολισμούς και τις κινήσεις της κυβέρνησης.

Ας ξεκαθαρίσουμε εξ αρχής ότι η κυβέρνηση είναι κυβέρνηση συνεργασίας και ότι ο κύριος κορμός της είναι η Αριστερά, ο ΣΥΡΙΖΑ, που όμως πήρε το 36% στις εκλογές. Με τέτοιο ποσοστό και τις αντίστοιχες ψήφους δεν είναι δυνατόν να σκεφτεί κανείς ότι πάμε για λαϊκή δημοκρατία στην Ελλάδα. Πολύ περισσότερο υπό σκέψιν είναι ακόμα κι αν το ποσοστό αυτό ήταν μεγαλύτερο και είχε άνετη αυτοδυναμία στη Βουλή η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Αναζητεί λοιπόν η κυβέρνηση στηρίγματα, τα οποία είναι πολιτικά, δηλαδή από πολιτικές δυνάμεις εντός και εκτός της Ελλάδας.

Στην Ευρωπαϊκή Ενωση τα θεσμικά όργανα είναι:

● Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, από τους ηγέτες κρατών και κυβερνήσεων, που θέτει τις γενικές προτεραιότητες της Ε.Ε.

● Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

● Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

● Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που αντιπροσωπεύει τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών και την προεδρία του ασκούν εκ περιτροπής τα κράτη-μέλη.

Το Γιούρογκρουπ (Eurogroup) είναι ανεπίσημη σύσκεψη των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, του αντιπροέδρου της Ε.Ε. για τα Οικονομικά και του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Προεδρεύει ο διορισμένος πρόεδρός του και αναγνωρίστηκε ως όργανο με πρωτόκολλο της Συνθήκης της Λισαβόνας.

Η ευρωζώνη είναι οικονομική και νομισματική ένωση, ζώνη του ευρώ και η νομισματική πολιτική της είναι ευθύνη της ΕΚΤ.

Το Εκοφίν (Ecofin) αποτελείται από τους υπουργούς Οικονομικών και Οικονομίας των χωρών της Ε.Ε. και οι αποφάσεις του λαμβάνονται σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Είναι από τους παλαιότερους θεσμούς του Συμβουλίου της Ε.Ε.

Προφανώς δανειστής της Ελλάδας δεν ήταν και δεν είναι η ευρωζώνη, αλλά η Ε.Ε., με εκπροσώπηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ.

Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, μέλος της υπουργικής ομάδας στις διαπραγματεύσεις από την πλευρά της Ελλάδας, δήλωσε ότι το σχέδιο Μοσκοβισί ήταν συμβιβαστική πρόταση η οποία συμφωνήθηκε από τον Ντράγκι (ΕΚΤ), τη Λαγκάρντ (ΔΝΤ) και τον Μοσκοβισί (Ε.Ε.). Τορπιλίστηκε όμως από τον Ντάισελμπλουμ (Γιούρογκρουπ), πιθανότατα λόγω γερμανικών πιέσεων. Το «πιθανότατα» είναι πολύ ωραία, διπλωματική, αλλά αποκαλυπτική διατύπωση.

Εμφανίζεται το Γιούρογκρουπ να ενεργεί εν ονόματι των τριών θεσμών των δανειστών, πράγμα που τυπικά δεν στέκει, αλλά που είναι μοχλός πίεσης, προφανώς από τη γερμανική πλευρά.

Είναι φυσικό η κυβέρνηση να αναζητεί στηρίγματα και συμμαχίες και να επαναφέρει τα πράγματα στο θεσμικό πλαίσιο. Αναμενόμενο είναι το «ισχυρό» Γιούρογκρουπ να θέλει να συνεχίσει να ασκεί «εξουσία». Επομένως οι συγκρούσεις είναι πολλές, ίσως και ποικίλες. Και σε τέτοιο πλαίσιο τελικώς επέρχεται συμβιβασμός.

Για να μην πάμε πολύ μακριά, η Ιστορία δείχνει, τηρουμένων των αναλογιών, ότι ο Στάλιν προχώρησε με τον Χίτλερ στο σύμφωνο Μολότοφ-Ρίμπεντροπ πριν από την έναρξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Προφανώς δεν παραδόθηκε η Σοβιετική Ενωση στη ναζιστική Γερμανία, ούτε πρόδωσε αρχές. Κέρδισε όμως χρόνο, ανασυντάχθηκε και τελικώς από το Στάλινγκραντ άρχισε η ήττα των ναζί.

Θέλουν, βεβαίως, διάφοροι να ξεχνάμε ότι στο Μόναχο είχε γίνει η διάσκεψη των Χίτλερ, Μουσολίνι, Τσάμπερλεν, Νταλαντιέ...

Ο ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε να βγάλει αριστερό Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Τι θα πετύχαινε; Το ζήτημα είναι να έχει η Ελλάδα αριστερούς τον Πρόεδρο και τον πρωθυπουργό; Προφανώς ακούγεται ωραία και είναι συγκινητικό. Ταυτόχρονα όμως πιστοποιεί πόσο στενά θα μπορούσε να κινηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ, πόσο θα ήταν εγκλωβισμένος στην «καθαρότητα», το θυμικό και την αναμενόμενη προσδοκία. Μην ξεχνάμε, με το 36%.

Η επιλογή του Πρ. Παυλόπουλου σηματοδοτεί την κίνηση προς τον αστικό χώρο. Το ΚΚΕ παραμένει στην πολιτική με κύριο αντίπαλο τον ΣΥΡΙΖΑ. Αν έκανε ένα μικρό βήμα στήριξης ή ανοχής, η δυναμική που θα εξέπεμπε αυτό το βήμα είναι φανερή, μέσα κι έξω από την Ελλάδα. Αποκλείοντας το Ποτάμι και το ΠΑΣΟΚ, έμενε ο χώρος της Ν.Δ. Η πλευρά του Αντ. Σαμαρά και η πλευρά προς την οικογένεια Μητσοτάκη δεν φαίνεται να ήταν οι ενδεδειγμένες. Αρα έμενε η πλευρά της καραμανλικής Ν.Δ., η λαϊκή Δεξιά ας πούμε. Και έτσι έμεινε η σημερινή ηγεσία της Ν.Δ. πάλι μόνη.

Η πολιτεία του εκλεγέντος Προέδρου δείχνει ότι με τον βασικό μέτοχο σχετικά με τα ΜΜΕ, με την αντιμετώπιση χωρίς αιματοχυσία των σοβαρότατων γεγονότων τον Δεκέμβρη του 2008 (στάση που επέφερε την μήνιν ακροδεξιών αλλά και... προοδευτικών αριστερών) και με άλλες κινήσεις του, φυσικά στο πλαίσιο της πολιτικής τοποθέτησής του, ήταν η ενδεδειγμένη επιλογή.

Καλές οι ευαισθησίες, καλές οι προσδοκίες, αλλά να μην κρύβουν μικροαστικές ανησυχίες. Και, τηρουμένων πάντοτε των αναλογιών, ο Αλιέντε έγινε πρόεδρος της Χιλής και έκανε κυβέρνηση με το 36%, μαζί με το κομμουνιστικό κόμμα, ενώ υπήρχε και η ΕΣΣΔ...

Σε λίγο καιρό βγήκαν οι κατσαρόλες στις πλατείες και οι φορτηγατζήδες. Και μετά έγινε το πραξικόπημα των ΗΠΑ και του Πινοσέτ.