Γλυκά φρουτάκια της φυλαρχίας - Banana Republic

Το πρόσφατο Banana Republic δείχνει το μέγεθος της ύβρεως. Ο εμπνευστής θα έπρεπε να κοιτάξει στα μάτια τους Ελληνες και να πει: «Εχουμε το copyright! Θέλουμε τώρα και την Μπανανία».

Σε πρώτο επίπεδο, το «Εκλογές» δείχνει φούρια κομματικής συσπείρωσης συσκοτίζοντας την τετελεσμένη απώλεια κυριαρχίας. Ομως, η Μπανανία ήταν εδώ από το 2008-2009 και, επισήμως, από το 2010 με την έλευση του ΔΝΤ. Επιπροσθέτως, το «Εκλογές» ξεχνά το έτερο κυνικό: «Ψηφίστε όποια κυβέρνηση θέλετε∙ όμως, θα ακολουθήσετε την πολιτική που εμείς θέλουμε!». Μ’ αυτά και με τούτα, ξανά, η μακαριότητα της παλαιάς πολιτικής επιθυμεί να αφήσει τους Ελληνες μετέωρους στον διπλό βρόχο: αν αντισταθούμε στα μέτρα θα καταστραφούμε∙ αν υλοποιήσουμε τα μέτρα θα καταστραφούμε.

Από την άλλη, ο καθ’ υπερβολήν μιντιακός κάματος που «αποκωδικοποιεί» τούτη την ατζέντα -«Πάμε εκλογές!»-, δημιουργεί ασπίδα στο εγχώριο παλαιό πολιτικό σύστημα. Το εξαγνίζει∙ το αποκαθαίρει. Σχηματίζει κρούστα που αφανίζει ιστορία, διεθνή πολιτική οικονομία, την ένταση του βιωμένου πόνου∙ που εμποδίζει τη θέασή του, ακόμα ακόμα, την αναστοχαστική χρήση του.

Από την πλευρά του, το ΔΝΤ ύστερα από δεκαετίες παταγωδών αποτυχιών με δισεκατομμύρια θύματα, κάνει ό,τι έκανε πάντα: σκονάκια «θεραπευτικών». Στην ελληνική κρίση, το ΔΝΤ βρήκε τη χρυσή ευκαιρία για δράση εντός της Ε.Ε. με στήριξη του Βερολίνου.

Ομως, στη ρίζα του ελληνικού προβλήματος παραμένει η παλαιά ελληνική πολιτική τάξη και οι κληρονόμοι της. Με βεμπεριανή αναλογία, εννοώ το «πνεύμα Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ»: μια ξιπασμένη, κληρονομική ελίτ που λάτρεψε το χρέος, επιτομή της οποίας είναι, δυστυχώς, η ηγετική ομάδα της Ν.Δ. Χωρίς να παράγει πολιτική, η τάξη αυτή δίχως ίχνος ντροπής έσπευσε να ενοχοποιήσει τους πάντες – πλην του εαυτού της. Είναι η ίδια τάξη νεο-φυλάρχων που παρέδωσαν την ανικανότητά τους μαζί με τη χώρα στον πρώτο πλειοδότη: στην τρόικα.

Πώς συμβαίνει κάθε φορά που οι στόχοι αποτυγχάνουν, ΔΝΤ/δανειστές να καταλογίζουν τελετουργικά στις πολιτικές ελίτ μεταρρυθμιστική απροθυμία, ολιγωρία και αστοχίες στην υλοποίηση των δεσμεύσεων που έχουν αναλάβει; Πώς φτάσαμε εδώ; - Μα, γιατί είμαστε Συβαρίτες και κακομαθημένοι… Κράτος-παρίας, PIGS, Μπανανία.

Οι περισσότεροι της γενιάς μου είχαμε απολαύσει μια δροσάτη-καλοκαιρινή εικόνα Μπανανίας με την παρωδία του Γούντι Αλεν «Bananas» των ’70s, όπου ο καμποτίνος και καψούρης Νεοϋορκέζος Φίλντιν Μέλις για να κλέψει την καρδιά της ακτιβίστριας Νάνσι, βρέθηκε στη Λ. Αμερική, μπλέχτηκε με πράκτορες, δικτάτορες, αντάρτες, έγινε πρόεδρος της χώρας και... στο φινάλε, πήρε το κορίτσι.

Ομως, σοβαρά τώρα, η πρόδρομη «Μπανανία» ήταν αυτή των φυλάρχων των νεωτερικών αιώνων του δυτικού ιμπεριαλισμού που έπαιρναν καθρεφτάκια από εμπορο-διπλωμάτες και άρπαγες παραχωρώντας στους τελευταίους κυριαρχία και πλούτο προκειμένου να διατηρήσουν -ιδιοτελώς πώς- τη φυλαρχία της φατρίας τους. Το χειρότερο όλων ήταν ότι οι φύλαρχοι σερβίροντας οικονομικο-πολιτικό οξιντενταλισμό στους λαούς τους –το δόγμα για αδιαμφισβήτητη υπεροχή της Δύσης, ένα δυτικότροπο ανάλογο εκσυγχρονιστικό «άγιο δισκοπότηρο» όπως αυτό του ΔΝΤ– στην πράξη πουλούσαν πόνο και, τέλος, μετέτρεπαν τους φτωχούς σε σκλάβους. Και το πετύχαιναν.

Τον Νοέμβριο 2013 ο Economist εξηγούσε τον όρο «banana republic» στον 20ό αιώνα, φωτογραφίζοντας τη Λατινική Αμερική, με την Ονδούρα να πληροί καλύτερα το περιεχόμενο: απώλεια εθνικής κυριαρχίας συν φιλοαμερικανική κυβέρνηση. Το άρθρο δεν μιλούσε για Συναινέσεις της Ουάσινγκτον των ’80s-’90s, για Chicago Boys, ούτε για τον ρόλο του ΔΝΤ στη φτωχοποίηση των «ποντικαραίων, λίγδηδων Ισπάνικς» του Νότου.

Ομως, δεν απέκρυπτε τον ρόλο των αμερικανικών εταιρειών όπως της United Fruit Company –της Chiquita σήμερα– ή της Cuyamel Fruit Company (που προμήθευε όπλα στην Ονδούρα για την ανατροπή της κυβέρνησης προκειμένου να εγκαταστήσει φιλοαμερικανική δικτατορία) και τον ρόλο της CIA στην προάσπιση –με αρπαγή πλούτου είτε με τη NAFTA αργότερα– των συμφερόντων των ΗΠΑ και του πλούσιου Βορρά.

Κατ’ αναλογίαν της σχέσης ΗΠΑ και της προβληματικής Λατινικής Αμερικής (ύστερα από τη δράση του Ταμείου στη δεύτερη), σήμερα η παρουσία του ΔΝΤ στην Ε.Ε. τείνει να παγιώσει μια παρόμοια ανισομερή σχέση μεταξύ του ευρωπαϊκού Βορρά και του ευρωπαϊκού Νότου προς όφελος των τραπεζών και των εταιρειών του Βορρά, καταλείποντας μια βελκουλέσκεια βαλκανίλα στα πάλαι τιγράκια του Club Med και με τη Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων (TTIP) να βρίσκεται στο κατόπι. Ποιος τα βλέπει;

Η πολιτική ελίτ που λοιδορεί την «Μπανανία», ας μην επιχαίρει. Είναι αυτή που την εγκαθίδρυσε, είναι η ίδια με αυτήν του «λαού των διεφθαρμένων»∙ είναι η τάξη που δεν καλλιέργησε πολιτικά συναισθήματα πάρεξ αντικοινωνική φιλαυτία που –όπως του ΔΝΤ και λοιπών μανδαρίνων– περιβάλλεται την ήρεμη γαλήνη του δήθεν politically correct και της «ακαδημαϊκής άποψης»∙ είναι η τάξη που σιχαίνεται τους Πολίτες. Οσο για το ΔΝΤ;

Θα παραλλάξω τη ρήση του Τόμας Πέιν: σπλαχνίζεται το φτέρωμα (το χρέος), αλλά δεν βλέπει το πουλί που πεθαίνει (την ελληνική κοινωνία).

Ελλάδα; Ποια Ελλάδα; Ceteris paribus: δεν υπάρχουν στο τοπίο ούτε διεθνείς αστάθειες ούτε πρόσφυγες ούτε πεινασμένα παιδιά και φτωχοί ούτε φασίστες. Το ΔΝΤ τσεκάρει τα σκονάκια των προαπαιτουμένων και εκβιάζει. Το λάφυρο; Ο ευρωπαϊκός Νότος και το πρεκαριάτο του. Μερικοί βιάζονται να δώσουν… Γλυκά φρουτάκια της φυλαρχίας.