Η απλή και ανόθευτη αναλογική είναι το μόνο εκλογικό σύστημα που σέβεται και υλοποιεί τη διάταξη της παραγράφου 2 του άρθρου 1 του Συντάγματος, σύμφωνα με την οποία «Θεμέλιο του πολιτεύματος είναι η λαϊκή κυριαρχία».
Μόνο με την απλή αναλογική αποτυπώνεται πιστά η βούληση του εκλογικού σώματος, διότι μόνο με αυτό το εκλογικό σύστημα το κάθε κόμμα παίρνει τις έδρες που αναλογούν στο ποσοστό των έγκυρων ψηφοδελτίων που λαμβάνει στις εκλογές.
Ολα τα άλλα εκλογικά συστήματα νοθεύουν σε μεγάλο ή μικρότερο βαθμό τη λαϊκή ετυμηγορία, δίνοντας στο πρώτο κόμμα περισσότερες ή πολύ περισσότερες έδρες από εκείνες που δικαιούται με βάση το ποσοστό που πήρε στις εκλογές. Γι’ αυτόν τον λόγο η καθιέρωση της απλής αναλογικής ήταν θέμα αρχής και διαχρονικά πάγιο αίτημα της Αριστεράς.
Τη δέσμευση για την καθιέρωση της απλής αναλογικής είχε αναλάβει και το, τότε αριστερίζον, ΠΑΣΟΚ με τη «Διακήρυξη κυβερνητικής πολιτικής» που κυκλοφόρησε πριν από τις εκλογές του 1981. Τα πρώτα σημάδια της απεμπόλησής της φάνηκαν στις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης στα τέλη του έτους εκείνου, με τη φράση «καθιέρωση συστήματος απλής αναλογικής».
Το πώς «μεταφράστηκε» το «σύστημα» αυτό αποτυπώθηκε στο εκλογικό σύστημα που ψήφισε το ΠΑΣΟΚ το 1985, ένα σύστημα που ήταν καλπονοθευτικότερη παραλλαγή της «ενισχυμένης αναλογικής» («δυσαναλογική» έχει χαρακτηριστεί) της Ν.Δ. και μ’ αυτό κέρδισε τις εκλογές.
Στο τέλος, όμως, της τετραετίας, δηλαδή το 1989, βλέποντας ότι θα χάσει τις εκλογές λόγω του σκανδάλου Κοσκωτά, τροποποίησε το εκλογικό σύστημα για να κάνει δύσκολη την απόσπαση αυτοδυναμίας από τη Ν.Δ.
Μια νέα ευκαιρία καθιέρωσης –όχι ακριβώς της απλής αναλογικής αλλά ενός συστήματος που θα ήταν σχεδόν απλή αναλογική– παρουσιάστηκε μετά τις εκλογές του Ιουνίου του 1985. Αυτό θα επιτυγχανόταν με μια απλή τροποποίηση του ισχύοντος τότε εκλογικού συστήματος του ΠΑΣΟΚ που προαναφέρθηκε, δεδομένου ότι η Ν.Δ., που είχε έρθει πρώτο κόμμα, δεν είχε τις έδρες που χρειαζόταν για να εμποδίσει την τροποποίηση αυτή.
Με τρικομματική συναίνεση (δηλαδή με συνενοχή, δυστυχώς, της ηγεσίας του ενιαίου Συνασπισμού) η τροποποίηση αυτή ματαιώθηκε, γεγονός που έδωσε τη δυνατότητα στη Ν.Δ., έπειτα από δύο εκλογικές αναμετρήσεις, να σχηματίσει τον Απρίλιο του 1990 κυβέρνηση με 151 βουλευτές χάρη στην αποστασία του μοναδικού τότε βουλευτή της ΔΗΑΝΑ.
Παρέμεινε στην εξουσία επί 3,5 χρόνια και επανέφερε την ενισχυμένη αναλογική, με την οποία το ΠΑΣΟΚ κέρδισε τις επόμενες εκλογές, μέχρι εκείνες του 2004. Πριν από τις εκλογές του έτους εκείνου το ΠΑΣΟΚ έκανε νέα τροποποίηση του εκλογικού συστήματος καθιερώνοντας την καλπονοθεία του bonus των 40 εδρών στο πρώτο κόμμα, χάρη στο οποίο η Ν.Δ. κέρδισε τις εκλογές καθώς και εκείνες του 2007 και αύξησε το bonus σε 50 έδρες. Με αυτό το bonus το ΠΑΣΟΚ κέρδισε τις εκλογές του 2009 και χάρη σ’ αυτό σχηματίστηκαν όλες οι κυβερνήσεις Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ.
Πάγια θέση τόσο του ΣΥΝ όσο και του ΣΥΡΙΖΑ ήταν η καθιέρωση της απλής αναλογικής. Αυτό επαναλάμβανε όλο το διάστημα στο οποίο ήταν στην αντιπολίτευση. Δεν κατέθεσε, όμως, σχετική πρόταση νόμου. Το γιατί οφείλεται στα όσα ακολούθησαν.
Πιο συγκεκριμένα: κερδίζοντας, με το bonus των 50 εδρών, τις εκλογές του Ιανουαρίου και σχηματίζοντας κυβέρνηση με τους ΑΝ.ΕΛΛ., είχε όλη την άνεση (δεν την εμπόδιζαν ούτε οι δανειστές ούτε κανείς άλλος) να καταθέσει και να ψηφίσει το νομοσχέδιο για την καθιέρωση της απλής αναλογικής, το οποίο, μάλιστα, θα μπορούσε να πάρει πάνω από 200 ψήφους και να εφαρμοστεί στις αμέσως επόμενες εκλογές.
Καιροσκοπώντας, δεν το έπραξε, και κέρδισε πάλι τις εκλογές του Σεπτεμβρίου με το ίδιο εκλογικό σύστημα και σχημάτισε τη σημερινή κυβέρνηση με τους ΑΝ.ΕΛΛ., χωρίς μέχρι σήμερα να καταθέσει το σχετικό νομοσχέδιο.
Και ήλθαν, δυστυχώς, τα πολύ δυσάρεστα και δυσοίωνα για την απλή αναλογική γεγονότα στη σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας που έγινε στις 28.11.
Στην ανακοίνωση της Προεδρίας της Δημοκρατίας για τη σύσκεψη αυτή αναφέρεται ότι οι αρχηγοί των κομμάτων της αντιπολίτευσης αρνήθηκαν οποιαδήποτε συναίνεση στο ασφαλιστικό, ένα κρίσιμο πρόβλημα που δημιούργησαν η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ τα 35 χρόνια που είχαν την ευθύνη διακυβέρνησης της χώρας.
Αντίθετα, συναίνεσαν –δηλαδή και ο πρωθυπουργός και πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ– στην αλλαγή του εκλογικού συστήματος. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της Προεδρίας της Δημοκρατίας:
«Και ως προς τον εκλογικό νόμο αναγνωρίστηκε η αλλαγή του από αυτή τη Βουλή, επί το αναλογικότερον, δίχως, όμως, να θίγεται η ουσία τής από το Σύνταγμα επιβαλλόμενης κυβερνητικής σταθερότητας».
Επιβεβαίωση της υιοθέτησης της θέσης αυτής από τον ΣΥΡΙΖΑ έγινε από δύο εκπροσώπους του σε εκδήλωση που οργάνωσε το Ποτάμι την 1η.12. για το εκλογικό σύστημα.
«Επί το αναλογικότερον», όμως, σημαίνει λιγότερο καλπονοθευτικό, αλλά καλπονοθευτικό, δηλαδή νόθευση της βούλησης του εκλογικού σώματος και φαλκίδευση της λαϊκής κυριαρχίας. Με αυτή, όμως, την απάρνηση της πάγιας θέσης της Αριστεράς και της δικής του για το εκλογικό σύστημα, ο ΣΥΡΙΖΑ απεμπόλησε το 2015 την απλή αναλογική, όπως έκανε το ΠΑΣΟΚ πριν από 30 χρόνια. Κρίμα και πάλι κρίμα.
* πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας