Είμαστε εδώ και πολλά χρόνια σε μια εποχή που οι λέξεις «επένδυση», «ιδιωτική πρωτοβουλία», «προϊόν», έχουν εισαχθεί για τα καλά στον συστημικό νεοφιλελεύθερο δημόσιο λόγο, όταν αυτός αφορά προτεινόμενες και ασκούμενες εκπαιδευτικές πολιτικές. Για τους υπουργούς Παιδείας της Νέας Δημοκρατίας και τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, φαντάζει γραφική ή αφελής η ρητή αναφορά της UNESCO (Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών για την Εκπαίδευση, την Επιστήμη και τον Πολιτισμό) στο ότι η εκπαίδευση δεν είναι προϊόν και δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως εμπόρευμα.
Φέτος με νομοθετική ρύθμιση της κυβέρνησης, επιτράπηκε η στέγαση ιδιωτικών σχολείων, κολεγίων και πανεπιστημιακών δομών στον ίδιο χώρο. Με μια φράση, η κυβέρνηση άνοιξε τον δρόμο για πελάτες που θα επιλέξουν το: από το νηπιαγωγείο στο... ιδιωτικό πανεπιστήμιο, χωρίς να αλλάξεις πεζοδρόμιο. Αυτή η «καθετοποίηση» της εκπαιδευτικής διαδικασίας, που παρουσιάζεται ως πρόοδος, ουσιαστικά μετατρέπει την εκπαίδευση σε ενιαίο ελκυστικό εμπορικό προϊόν - πακετάκι για λίγους.
Τα σχολεία γίνονται επενδυτικά πακέτα!
Τι κοινό έχουν τα Εκπαιδευτήρια Δούκα, η Σχολή Μωραΐτη, τα Εκπαιδευτήρια Κωστέα - Γείτονα (CGS) και τα Εκπαιδευτήρια Πλάτων; Ολα τους έχουν περάσει -εν μέρει ή πλήρως- στα χέρια πολυεθνικών εκπαιδευτικών ομίλων, όπως οι Inspired Education Group, Cognita, ISP και Dukes Education. Πρόκειται για επιχειρηματικούς κολοσσούς που λειτουργούν σχολεία σε δεκάδες χώρες, με κερδοφόρα μοντέλα εκπαίδευσης. Το «Inspired Education Group» δραστηριοποιείται σε 24 χώρες, με 118 σχολεία, και παρέχει εκπαίδευση από το Νηπιαγωγείο έως και το Λύκειο.
Το «Cognita» έχει παρουσία σε 17 χώρες, με πάνω από 100 σχολεία. Το «International Schools Partnership» (ISP) λειτουργεί σε 25 χώρες με πάνω από 105 σχολεία. Το «Dukes Education» δραστηριοποιείται κυρίως στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρώπη. Τα funds αυτά οδηγούν σε διεθνή απολυτήρια και τα Inspired, Cognita και ISP προσφέρουν πλήρως οργανωμένα IB σχολεία. Το IB (International Baccalaureate) είναι ένα διεθνώς αναγνωρισμένο πρόγραμμα σπουδών που βοηθά τους μαθητές να εισαχθούν σε πανεπιστήμια παγκοσμίως. Ωστόσο υπάρχουν και άλλα εκπαιδευτικά funds (π.χ. το Galileo Global Education) που δεν τα έχουμε δει μέχρι στιγμής στην Ελλάδα, τα οποία έχουν από Νηπιαγωγεία μέχρι ιδιωτικά πανεπιστήμια σε πολλές χώρες.
Είναι προφανές ότι, όταν ένας όμιλος προσφέρει όλη την εκπαιδευτική διαδρομή (Νηπιαγωγείο–Πανεπιστήμιο), δημιουργεί ένα παράλληλο, ιδιωτικό εκπαιδευτικό σύμπαν, έξω από κάθε δημοκρατικό έλεγχο. Το κράτος χάνει την ευθύνη για τη μόρφωση του συνόλου των παιδιών και μετατρέπεται σε ρυθμιστή-παρατηρητή. Ιδιαίτερα από τις κυβερνήσεις της Δεξιάς, με αποκορύφωμα τη σημερινή, όπου οι ελεγκτικοί μηχανισμοί σε όλα τα πεδία έχουν σκοπίμως ατροφήσει.
Και η δημόσια παιδεία;
Ενώ κάποιες ιδιωτικές δομές προσελκύουν το ξένο ενδιαφέρον, η δημόσια εκπαίδευση αφήνεται από την ίδια την κυβέρνηση να υποβαθμίζεται συστηματικά. Με ελλείψεις σε εκπαιδευτικούς, μεγάλη υποχρηματοδότηση, πολλές υποδομές του περασμένου αιώνα, στοιβαγμένους μαθητές και μαθήτριες ιδιαίτερα στα μεγάλα αστικά κέντρα, βιβλία σχεδόν 20ετίας, προγράμματα σπουδών που στοχεύουν σε παθητική μάθηση, αυτή της απομνημόνευσης και όχι της κριτικής σκέψης. Με το 2,66% του ελληνικού ΑΕΠ να πηγαίνει στην Παιδεία, ενώ ο μέσος όρος στην Ε.Ε. είναι στο 5% και τους Σκανδιναβούς να δίνουν 7% και 8% για την Παιδεία τους. Ποιο είναι το πραγματικό μήνυμα που δίνεται από την ελληνική κυβέρνηση στους πολίτες; «Αν θες καλή εκπαίδευση, πλήρωσε». Κι όσοι δεν μπορούν; Απλώς αρκούνται σε ό,τι έχει απομείνει από τη δημόσια σχολική πραγματικότητα.
Ομως, το όραμα μιας κοινωνίας δεν μετριέται σε δίδακτρα!
Η εκπαίδευση είναι και πρέπει να παραμείνει θεμέλιο της δημοκρατίας. Ως δημόσιο αγαθό όλων, όχι ως προνόμιο κάποιων. Πρέπει να είναι η γέφυρα που θα επιχειρεί να ενώνει τις κοινωνικές τάξεις, όχι το φίλτρο που τις διαχωρίζει.
Η λύση δεν μπορεί να είναι «ιδιωτικοποιήστε τα όλα», αλλά η γενναία στήριξη στη δημόσια δωρεάν παιδεία, η ουσιαστική αναβάθμιση όλων των σχολείων, η στήριξη σε όλους και όλες τους εκπαιδευτικούς, μόνιμους και αναπληρωτές, και η ισότιμη πρόσβαση όλων των παιδιών στη γνώση, για όλες τις βαθμίδες.
Δεν είναι «πρόοδος» όταν τα σχολεία γίνονται επιχειρήσεις, αλλά υποχώρηση της κοινωνίας. Η πραγματική πρόοδος θα έρθει μόνο όταν ένα παιδί στη δυτική Αθήνα και ένα παιδί στην Εκάλη έχουν τις ίδιες ευκαιρίες, σε ένα αξιοπρεπές, ασφαλές και προσβάσιμο σε όλες και όλους δημόσιο σχολικό κτίριο, από εκπαιδευτικούς που πληρώνονται αξιοπρεπώς –και δεν χρησιμοποιούνται ως αποδιοπομπαίοι τράγοι από τους υπουργούς Παιδείας–, για να χτίζουν το μέλλον της χώρας –όχι των μετοχών σε διεθνή χρηματιστήρια.
*Εκπαιδευτικός
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας