Η Γερμανία επέστρεψε

«Η Γερμανία επέστρεψε!» Δήλωση του εν αναμονή καγκελαρίου Μερτς μετά τη συνταγματική τροποποίηση για χαλάρωση του «φρένου χρέους» που επιτρέπει στη χώρα απεριόριστες δαπάνες άμυνας. Το ψηφισθέν πακέτο δημοσίων επενδύσεων 500 δισ. συνεπικουρεί το ReArm Europe των 800 δισ. της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρώην υπουργού Αμυνας της Γερμανίας. «Η εποχή του ειρηνικού μερίσματος (peace dividend) έχει περάσει ανεπιστρεπτί» (Φον ντερ Λάιεν). Με τα θηριώδη ποσά που θα δεσμευτούν στη Γερμανία για την άμυνα (αφαιρούμενα από ειρηνικά προγράμματα), η σκέψη μας πάει στο όχι μακρινό παρελθόν. Η χώρα, που κατά τον 20ό αιώνα προκάλεσε παγκόσμιους πολέμους, τι επιχειρεί τώρα; Και γιατί τόση σιωπή μπροστά στη σκανδαλώδη μετατροπή της μεταπολεμικής Γερμανίας σε στρατιωτικό κυρίαρχο στην Ευρώπη ξανά;

Τρία μόλις χρόνια χρειάστηκε η Γερμανία του Χίτλερ να επανεξοπλιστεί για να επανακαταλάβει τη μέχρι τότε αποστρατιωτικοποιημένη Ρηνανία. Και άλλα δύο για να εμφανιστεί ισχυρότερη των Τσάμπερλεν και Νταλαντιέ στο Μόναχο. Πόσα θα χρειαστεί ο Μερτς; Η διαφορά, ευτυχώς, βρίσκεται στους ίδιους τους Γερμανούς που, εν αντιθέσει προς την εποχή του Χίτλερ, διακρίνονται από ειρηνικά αισθήματα και μάλλον δεν συμμερίζονται την πολεμική υστερία της Εσθονής Κάλας (ΥΠΕΞ της Ε.Ε.) και της λοιπής ευρωπαϊκής πολιτικής ελίτ.

Το 1990, με την επανένωση της Γερμανίας, το ΝΑΤΟ επεκτεινόταν προς Ανατολάς. (Με ρητή τότε υπόσχεση Μπους και Μπέικερ ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί «ούτε μία ίντσα ανατολικότερα».) Η Ανατολική Γερμανία υπήχθη πλήρως –άρα και στρατιωτικά– στις δομές της Δυτικής. Πέραν, όμως, του γνωστού «Wind of Change» των Scorpions, που συνόδευε την επανένωση, οι λεπτομέρειες για την κυνική εξαγορά της Ανατολικής από τη Δυτική παραμένει μία εν πολλοίς άγνωστη ιστορία τυπικής ληστρικής «πρωταρχικής συσσώρευσης».

Δύο ζητήματα ανέκυπταν με την επανένωση του 1990: πρώτον, η ενεργοποίηση των διεθνών αξιώσεων για πολεμικές αποζημιώσεις και, δεύτερον, οι συνταγματικοί (με τα άρθρα 26 και 87) περιορισμοί για στρατιωτικές επιχειρήσεις εκτός της χώρας. Με μια ερμηνεία του 1994 του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Καρλσρούης, ο γερμανικός στρατός θα μετείχε στις αμερικανο-ΝΑΤΟϊκές επιχειρήσεις σε Κόσοβο (1999), Αφγανιστάν (2001) και Λιβύη (2011). Οσο για τις πολεμικές αποζημιώσεις, αυτές θα θεωρούνταν από την επίσημη ενιαία Γερμανία παραγεγραμμένες. (Και όταν το 2008 η Γερμανία αναγνώρισε το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, το έκανε υπό τον όρο της μη αρμοδιότητάς του για γερμανικές υποθέσεις προ του 2008!)

Στις 6 Μαΐου 1955, η Δυτική Γερμανία είχε ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και, ξεκινώντας από το μηδέν σε στρατιωτικό προσωπικό, θα συνεισέφερε μέσα σε δύο χρόνια δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες και αξιωματικούς στη συμμαχία. Μία εβδομάδα μετά, 14 Μαΐου 1955, δημιουργούνταν το Σύμφωνο της Βαρσοβίας, που περιελάμβανε και την Ανατολική Γερμανία. Μέχρι το 1990 και την επανένωση των δύο Γερμανιών, θα είχαμε στρατιωτική Γερμανία εναντίον στρατιωτικής Γερμανίας στην πιο κρίσιμη γραμμή του ψυχροπολεμικού μετώπου.

Το 1953 είχε υπογραφεί μια καθοριστική για το γερμανικό «οικονομικό θαύμα» συμφωνία για τη διευθέτηση του γερμανικού διεθνούς χρέους, γνωστή και ως Συμφωνία του Λονδίνου. Παραγραφόταν το μισό γερμανικό χρέος, ενώ το άλλο μισό διακανονιζόταν σε έναν μακρύ ορίζοντα. Αυτό δηλαδή που η Γερμανία, λίγα χρόνια μετά, θα αρνούνταν στην Ελλάδα. Καμία χαλάρωση «φρένου χρέους» εδώ. (Παρεμπιπτόντως, μόλις το 1995, και χάρη στον Γιάννη Σταμούλη, αξιώσαμε το κατοχικό δάνειο και τις πολεμικές αποζημιώσεις.)

Τον Σεπτέμβριο του 1944, οδεύοντας προς το τέλος του πολέμου, Ρούσβελτ και Τσόρτσιλ συναντήθηκαν στο Κεμπέκ. Θα συζητούσαν τη μεταπολεμική μεταχείριση της Γερμανίας. Στη συνάντηση παρέστη και ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Μοργκεντάου, στενός φίλος του Ρούσβελτ, για να υποβάλει το ομώνυμο Σχέδιο (Morgenthau Plan), το οποίο προέβλεπε αποκλειστικά αγροτική μεταπολεμική Γερμανία. Σκοπός, η αποβιομηχάνιση της Γερμανίας, ώστε να αποτραπεί η δυνατότητά της να αποτελέσει ξανά στο μέλλον απειλή. Αν και αρχικώς έγινε δεκτό, πρυτάνευσαν τελικώς οι σκέψεις υπέρ αποστρατιωτικοποιημένης μεν, βιομηχανικής δε Γερμανίας. Πώς, αλήθεια, φτάσαμε από το Σχέδιο Μοργκεντάου, που το 1944 προέβλεπε αποκλειστικά αγροτική Γερμανία, στο σημερινό σχέδιο πλήρους επαναφοράς μιας γερμανικής στρατιωτικής υπερδύναμης;

ΥΓ. 1: Για όποιον πρωθυπουργό επιχαίρει για το ReArm Europe, η Τουρκία δεν αποκλείεται από το πρόγραμμα.

ΥΓ. 2: Το Πρωτοδικείο Λιβαδειάς, το 1997, επιδίκασε αποζημιώσεις για τα θύματα του Διστόμου – παρά το επικαλούμενο ετεροδικία γερμανικό Δημόσιο. Αυτή η απόφαση έμελλε τελικώς να δικαιωθεί στο Ανώτατο δικαστήριο της Ιταλίας! Παρόλα αυτά, η δέσμευση της εν Ελλάδι περιουσίας του γερμανικού Δημοσίου υπέρ των θυμάτων του Διστόμου προσέκρουσε στις ελληνικές κυβερνήσεις – ξεκινώντας από τον υπουργό Δικαιοσύνης Σταθόπουλο της κυβέρνησης Σημίτη, που επικαλέστηκε υπέρτερο «εθνικό συμφέρον».