«Αγάπησα τον άνθρωπο, μα πιο πολύ τη Φύση»
Λόρδος Βύρων
Από τα πρώτα χρόνια της λογοτεχνικής δημιουργίας η φύση αποτέλεσε βασική πηγή έμπνευσης για τους ποιητές είτε ως μάνα και τροφός, είτε ως πρόκληση υπέρβασης των ακραίων φαινομένων στον δρόμο της ανθρώπινης προόδου.
Η ποίηση έχει οριστεί με πολλούς τρόπους. Κατά τον Γιώργο Σεφέρη, «η ποίηση έχει τη ρίζα της στην ανθρώπινη ανάσα», ενώ ο Πλάτωνας τη χαρακτηρίζει «πράγμα ανάλαφρο, ιερό και φτερωτό». Ισως για αυτό παλαιός υπουργός Πολιτισμού της Ν.Δ. θεωρούσε τους ποιητές «λαπάδες».
Ο, συμπατριώτης μου εκ Πύργου, ποιητής Γιώργης Παυλόπουλος όρισε ως εξής το περιεχόμενο της ποίησης: «Ολοι χωράμε / οι νεκροί και ζωντανοί σ’ ένα ποίημα / αλλά και όλη η μνήμη του κόσμου / χωράει μέσα στην Ποίηση». Καλύτερη όλων, η ρήση τού εκ των κορυφαίων του Ρομαντισμού, Πέρσι Σέλεϊ, «οι ποιητές είναι οι κρυφοί νομοθέτες του κόσμου».
Αν ισχύει αυτή η ρήση, τι «νομοθετούν» οι ποιητές για το 2025; Μάλλον ότι δεν πάει καλά η ανθρωπότητα, ότι κάποιοι ηγέτες κρατών παραλογίζονται απεργαζόμενοι την καταστροφή στη θέση της προόδου. Κακό παράδειγμα ο Τραμπ που έχει βαλθεί να γυρίσει πίσω τον τροχό της Ιστορίας, την ίδια ώρα που ο σπόρος της αυτοκαταστροφής έχει φωλιάσει στις κοινωνίες είτε με τη διαιώνιση του πολέμου ανθρώπου - φύσης, εξ ου και η κλιματική κρίση, είτε με πολέμους μεταξύ των ανθρώπων για διαφορές που δεν είναι δικές τους, αλλά εθνικιστικές και συστημικές.
Λάτρης της φύσης και της άνοιξης, ο Σεφέρης λέει: «Λίγο ακόμα / θα ιδούμε τις αμυγδαλιές ν’ ανθίζουν / τα μάρμαρα να λάμπουν στον ήλιο / τη θάλασσα να κυματίζει / λίγο ακόμα / να σηκωθούμε λίγο ψηλότερα». Ο δε Εμπειρίκος, «στη χώρα που ανθούν στις αμμουδιές οι κόρες / Τ’ άστρα ξυπνούν και φέγγουν άναυδα τη νύχτα».
«Εχοντας ερωτευθεί και κατοικήσει αιώνες στη θάλασσα, έμαθα γραφή κι ανάγνωση» προσθέτει ο Οδυσσέας Ελύτης. Ο δε Ρίτσος αποφαίνεται ότι «σε τούτα εδώ τα μάρμαρα κακιά σκουριά δεν πιάνει / μήδε αλυσίδα στου Ρωμιού και στου αγεριού το πόδι».
Τέλος, ο κορυφαίος του Ρομαντισμού και των Φιλελλήνων, Λόρδος Βύρων, υμνεί τα βουνά της Ελλάδας και τα νησιά της, αν και δεν τα επισκέφτηκε, ενώνοντας επαναστατικά κινήματα της Ευρώπης και της Λατινικής Αμερικής ως εξής: «Πάνω στις κορφές του Αθω / και τις Ανδεις κυματίζει / λάβαρο που 'ναι το ίδιο / και δυο κόσμους χαιρετίζει».
● Το άρθρο αποτελεί απόσπασμα παρέμβασης σε εκδήλωση στον Καρέα για την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης και Ημέρα Δασών του ΟΗΕ, 21 Μαρτίου 2025.
*Πρόεδρος του Συνδέσμου Μπάιρον για τον Φιλελληνισμό και τον Πολιτισμό.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας