Ησίοδος. Θεογονία, 780 – 1022 (τέλος Θεογονίας)

780 Ενίοτε η γοργοπόδαρη, φτερωτή Ίρις, η κόρη του Θαύμαντος, φτάνει στα παλάτια της Στύγας πετώντας πάνω από την πλατύραχη, πολυτάραχη θάλασσα. Κάθε φορά που έριδα και φιλονικία ξεσπούν ανάμεσα στους αθάνατους θεούς και κάποιοι απ` αυτούς καταφεύγουν σε υβριστικά ψεύδη τότε ο Ζευς στέλνει την Ίριδα να φέρει παγωμένο νερό της Στύγας σε χρυσή προχόη.. Μέσα στη μελανή Νύχτα αυτό το θαυματουργό νερό ρέει άφθονο, ψυχρό και κρυστάλλινο  και  πέφτει από ψηλό και απόκρημνο βράχο στα έγκατα της Γης με τις ευρείς οδούς. Ένας παραπόταμος (κέρας) του Ωκεανού φέρει τα πλούσια νερά της Στύγας. Το ένα δέκατο των νερών του Ωκεανού αποτελούν τα ύδατα της Στύγας.

790. Τα άλλα εννέα δέκατα των υδάτων του Ωκεανού περιρρέουν τη Γη και την πλατύραχη θάλασσα και στροβιλίζονται με ασημένιες δίνες για να εκβάλλουν στον Πόντο. Το υπόλοιπο ένα δέκατο των υδάτων του Ωκεανού είναι το νερό της Στύγας που τρέμουν και οι αθάνατοι θεοί. Όποιος από τους αθάνατους Ολυμπίους θεούς που έχουν τα παλάτια τους στον χιονισμένο Όλυμπο, προσφέρει σπονδή με νερό της Στύγας αλλά όσα λέει είναι ψεύδη, τότε για έναν ολόκληρο χρόνο μένει χωρίς πνοή, χωρίς τη θεϊκή τροφή από  Αμβροσία και Νέκταρ. Κείτεται εκεί χωρίς αναπνοή, χωρίς μιλιά, σε κώμα, πάνω στα στρωσίδια του. Μόλις περάσει το έτος της τιμωρίας και της αρρώστιας

800 τον περιμένει ακόμα δυσκολότερη τιμωρία και βάσανος: Εννέα ολόκληρα έτη τον αποφεύγουν οι άλλοι αθάνατοι θεοί. Δεν παρίσταται στις θεϊκές συσκέψεις και στα ιερά συμπόσια για εννιά συναπτά χρόνια. Όμως τη δέκατη χρονιά λύονται τα δεσμά της τιμωρίας του και επανέρχεται στα συμβούλια και τις συνελεύσεις των θεών που κατοικούν στα παλάτια τους τα Ολύμπια. Αυτά ορίζει, θεσμοθετεί και προτάσσει το αθάνατο, πανάρχαιο νερό της Στύγας που ρέει στα απόκρημνα βράχια. Εκεί βρίσκονται οι πρωταρχές και τα πέρατα  της ζοφερής Γης, του έναστρου ουρανού, του μαύρου Τάρταρου, της ατέλειωτης θάλασσας.

810. Εκεί σ` αυτόν τον στυφό, πικρό και μουχλιασμένο τόπο που αποστρέφονται οι αθάνατοι θεοί. Εκεί υπάρχουν οι φωτεινές πύλες  με τα χάλκινα κατώφλια. Ο τόπος της Στύγας όπου αυτοφυείς τεράστιες ρίζες τον στηρίζουν. Εκεί στην άκρη του ζοφερού χάους είναι ο τόπος τιμωρίας και φυλάκισης των τρομερών θεών Τιτάνων. Εκεί πλάι στα τετραθέμελα του Ωκεανού κατοικούν σε παλάτια οι σύμμαχοι του βροντερού Δία: Ο Κόττος και ο Γύγης. Ο τρίτος Εκατόγχειρ, ο Βριάρεως, έγινε λόγω της αντρειοσύνης του, άντρας της κόρης του κοσμοσείστη Ποσειδώνα, της Κυμοπόλειας.

Όταν ο Ζευς έδιωξε βίαια τους Τιτάνες από την  ουράνια επικράτεια του, τότε η πελώρια Γη έσμιξε με τον Τάρταρο με την ερωτική φροντίδα της χρυσής εκτυφλωτικής Αφροδίτης. Από την ένωση αυτή γεννήθηκε ο Τυφωεύς (Τυφώνας). Αυτός ο Γίγας, ο παντοδύναμος με ανίκητα χέρια και ακάματα πόδια είχε εκατό κεφάλια φιδιού δεινά, δρακόντεια, πάνω από τους ώμους του. Από κάθε κεφάλι πρόβαλε γλώσσα μαύρη, μελανή. Από τα μάτια πεταγόταν φλόγες όταν κάπου κοίταζαν. Και τα εκατό κεφάλια μούγκριζαν με φωνές

830  τρομακτικές και αποτρόπαιες. Άλλοτε πάλι μιλούσαν ανθρώπινα και ευλαβικά  σαν να μιλούσαν σε θεούς. Άλλη φορά μούγκριζαν όπως οι δυνατοί και επιθετικοί ταύροι, ή  βρυχιόταν  σαν λιοντάρια ανίκητα ενώ άλλες φορές αλυχτούσαν σαν σκυλιά τόσο πειστικά που θαύμαζες και απορούσες  ακούγοντας τα. Το σφύριγμα τους ήταν τόσο οξύ και δυνατό που τα ψηλά βουνά αντηχούσαν. Θα γινόταν μεγάλο κακό εκείνη τη μέρα. Ο Τυφών θα γινόταν βασιλιάς θεών και ανθρώπων αν δεν αντιλαμβανόταν αμέσως τον κίνδυνο ο Ζευς, πατέρας θνητών και αθανάτων.  Βρόντηξε σκληρά και δυνατά τόσο που η Γη

840 αντιβόησε με ουρλιαχτά, όπως και ο  ευρύς Ουρανός, ο πόντος, ο Ωκεανός και τα Τάρταρα μέσα στη Γη. Ο θόρυβος από τα πόδια του Δία έκανε τον Όλυμπο τον μέγα να ταρακουνιέται, να σείεται συθέμελα. Η Γη βογκούσε από τα βαριά βήματα. Λαύρα πυρωμένη απλώθηκε στον πόντο τον βιολετή, τον μενεξεδένιο. Η πυρά αυτή ερχόταν με τη βροντές, τις αστραπές και τους πυρφόρους κεραυνούς του πελώριου Τυφώνα. Η πυρά έκανε τη Γη, τον Ουρανό και τη θάλασσα να βράζουν. Η ορμή των αθανάτων προκαλούσε κύματα σαν βουνά που σάρωναν τις ακτές και την ενδοχώρα. Σεισμός που δε σταματούσε ξεκίνησε. Από τους βρόντους τους ασταμάτητους

850 τρόμαξε ο βασιλιάς των νεκρών Άδης μέσα στη γη. Οι Τιτάνες ήταν συναγμένοι στα Τάρταρα γύρω από τον αρχηγό τους τον Κρόνο. Ο Δίας πήρε τα ανίκητα όπλα του, βροντή, αστραπή και εξαπέλυσε τον πυρακτωμένο, ανίκητο κεραυνό εφορμώντας από τον Όλυμπο.

856. Ο καυτός, πύρινος κεραυνός του Δία έκαψε και τα εκατό κεφάλια του τέρατος, του τεράστιου Τυφώνα. Ο Ζευς τον δάμασε και τον κτύπησε αλύπητα. Έπεσε στην αγκαλιά της πελώριας μητέρας του Γης. Ήταν πια νεκρός. Φλόγα πετάχτηκε από τον κατακεραυνωμένο νεκρό βασιλιά Τυφώνα

860 όταν έπεσε στα βαθιά, απόκρημνα, σκοτεινά φαράγγια του βουνού. Τα πάντα γύρω του καίγονταν όπως καίγεται και λιώνει ο κασσίτερος στα καζάνια και στα χωνιά των μεταλλουργών με έκλυση ανείπωτα υψηλής θερμοκρασίας. Θύμιζε η κατάσταση τις τεχνικές του Ηφαίστου όταν λιώνει το πιο σκληρό μέταλλο, τον σίδηρο, μέσα στα βαθιά φαράγγια. Η φωτιά λυσσομανούσε και έκαιγε με μένος τα πάντα.

Ο Ζευς με θλίψη έριξε τον Τυφώνα στα βάθη του απέραντου Τάρταρου. Από τον Τυφώνα πηγάζουν  και ξεκινούν οι υγροί άνεμοι,

870 εκτός του Νοτιά, του Βοριά και του αίθριου Ζέφυρου. Αυτοί οι τρεις άνεμοι είναι πολύ ωφέλιμοι στους θεούς και στους θνητούς. Οι άλλοι άνεμοι φυσούν χωρίς τάξη πάνω από τη θάλασσα και πέφτουν θυελλώδεις στον σκοτεινό πόντο φέρνοντας συμφορές στους θνητούς. Η αστάθεια αυτών των ανέμων τσακίζει τα πλοία και πνίγει τους ναυτικούς. Κανείς δε μπορεί να τους αντιμετωπίσει με επιτυχία από τους καπετάνιους που τους συναντούν καθώς ταξιδεύουν. Άλλοι βλαβεροί άνεμοι πέφτουν πάνω στην απέραντη λουλουδιασμένη Γη και καταστρέφουν τις καλλιέργειες των χάμω - γεννημένων ανθρώπων.

880 Γεμίζουν τον κόσμο με σκόνη και βαρύ, οδυνηρό θόρυβο.

Οι μακάριοι θεοί νίκησαν κατά κράτος τους Τιτάνες και έτσι τέλειωσε αυτός ο αποτρόπαιος και σκληρός πόλεμος. Πήραν όλα τα αξιώματα και τους θησαυρούς από τους Τιτάνες. Η Γαία μητέρα συμβούλεψε τους υπόλοιπους θεούς να στηρίξουν τον Δία  που γνωρίζει το παρόν και το μέλλον και να τον αναγνωρίσουν σαν αρχηγό τους. Έτσι και έγινε.

885  Ο Ζευς μοίρασε αρμοδιότητες και τιμές με δίκαιο τρόπο σε όλους τους θεούς που τον στήριξαν στην Τιτανομαχία.

886 Ο Ζευς, ο βασιλιάς των θεών, συζεύχθηκε  την Μήτιδα στον πρώτο του γάμο.  Η Μήτις  γνώριζε περισσότερα από θεούς και θνητούς. Όταν η Μήτις έμελλε να γεννήσει την Γλαυκώπιδα Αθηνά ο Δίας  με δόλο, σάλεψε το μυαλό της, την παραπλάνησε με κολακευτικά λόγια και την 890 κατάπιε. (1) Έτσι τον συμβούλεψε η Γη και ο αστερόεις Ουρανός ώστε κανείς νέος θεός να μην του πάρει τη μέγιστη βασιλική τιμή που κατείχε. Γνώριζε η Γη και ο Ουρανός ότι η Μήτις θα γεννούσε τέκνα με τεράστιο δείκτη νοημοσύνης (2). Πρώτα γεννήθηκε η θεία Κόρη, η Γλαυκώπις Αθηνά, η Τριτογένεια που είχε την ίδια θέληση, ορμή και σωφροσύνη με τον πατέρα της Δία. Μετά την Αθηνά η Μήτις θα γεννούσε γιο που θα ήταν ισχυρότερος από τον πατέρα του Δία και θα του έπαιρνε την εξουσία. Αλλά ο Ζευς πρόλαβε και κατάπιε την Μήτιδα και έτσι δε γεννήθηκε ποτέ ο μεγαλόκαρδος διάδοχος που θα γινόταν αυτός άρχων του κόσμου.

900 Η Αθηνά συμφωνούσε σε όλα με τον πατέρα της Δία: Και στο καλό και αγαθό και στο κακό. Δεύτερη σύζυγο πήρε ο Δίας την υπέρλαμπρη Θέμιδα που γέννησε τις Ώρες, την Ευνομία, τη Δίκη και τη θαλερή Ειρήνη που επιμελούνται και φροντίζουν τα έργα των ανθρώπων. Γέννησε και τις Μοίρες που ο σώφρων Ζευς τους έδωσε μέγιστη τιμή και αξία: Οι Μοίρες ήταν η Κλωθώ, η Λάχεσις και η Άτροπος που δίνουν το καλό και το κακό στους ανθρώπους.

Με την Ωκεανίδα Ευρυνόμη κόρη αξιαγάπητη γέννησε τις τρεις Χάριτες τις πανέμορφες. Την Αγλαΐα, την Ευφροσύνη και την Θάλεια την ερατεινή.

910 – 911. Όταν βλέπεις τις τρεις αυτές κόρες διαπιστώνεις ότι πηγές αγάπης, ομορφιάς και έρωτα αναβλύζουν από τα όμορφα μάτια τους που σε παραλύουν.
Κατόπιν ερωτεύθηκε ο Ζευς την Μνημοσύνη την καλλίκομη από την οποία γεννήθηκαν οι χρυσοστεφανωμένες εννέα Μούσες που ζουν με θεϊκές μουσικές και τέρπονται τραγουδώντας ωραία τραγούδια.

Με την Λητώ ο Δίας απέκτησε δύο δίδυμους θεούς: Τον Απόλλωνα και την Αρτέμιδα την τοξοβόλο. Τα δύο αυτά τέκνα της Λητούς και του Διός ήταν  τα πλέον αγαπητά από τους απογόνους του Ουρανού.

920 Στο τέλος ο βασιλιάς θεών και ανθρώπων, ο αιγιδοφόρος Ζευς, έσμιξε ερωτικά με την θαλερή και ακμαιότατη Ήρα η οποία γέννησε την Ήβη, τον Άρη και την Ειλείθυιαν. Αυτός δε από το κεφάλι του έφερε στον κόσμο την Γλαυκώπιδα Αθηνά  την θεά την τρομερή τη δεινή, αυτήν που ξεσηκώνει τον θόρυβο της μάχης , αυτήν που άγει, οδηγεί και εμψυχώνει τον στρατό, την ακαταπόνητη Δέσποινα που της αρέσουν οι πολεμικές ιαχές και οι βρυχηθμοί των πολεμικών συγκρούσεων. Η Ήρα χωρίς να ενωθεί ερωτικά με τον Δία, γιατί οργίστηκε μαζί του, γέννησε μόνη της τον θεό Ήφαιστο που υπήρξε ο πρώτος στις τέχνες απ` όλους τους απογόνους του Ουρανού.

Η Αμφιτρίτη με τον βαρύγδουπο σείστη που ταρακουνά τη Γη Ποσειδώνα, γέννησε τον Τρίτωνα το μέγα, που είχε αδάμαστο και μέγα  σθένος. Κατοικεί στον πυθμένα της θάλασσας σε χρυσά παλάτια με τον βασιλιά πατέρα του Ποσειδώνα και τη μητέρα του Αμφιτρίτη, δεινός και πανίσχυρος θεός.

Η Κυθέρεια ( Αφροδίτη) με το θεό Άρη που διαπερνά τις ασπίδες ( με το σπαθί και το δόρυ και τα βέλη του) γέννησε τον Δείμο και τον Φόβο, που ήταν δεινοί (τρομεροί και φοβεροί). Στον «κρύο και παγερό» πόλεμο κλονίζουν τις πυκνές φάλαγγες των ανδρών με τον πατέρα τους Άρη, τον πορθητή των πόλεων.

Ο Ζευς με την Ατλαντίδα Μαία  αφού ανέβηκε στο ιερό της κρεβάτι, γέννησε τον ξακουστό Ερμή τον αγγελιοφόρο και κήρυκα των αθανάτων θεών.

940 Η πανέμορφη Σεμέλη, κόρη του Κάδμου, έσμιξε με τον Δία και γέννησε τον ένδοξο και λαμπρό Διόνυσο. Τον θελκτικό, ευχάριστο και γοητευτικό Διόνυσο που προκαλεί αγαλλίαση. Η θνητή Σεμέλη γέννησε έναν αθάνατο θεό. Όμως πλέον και οι δύο έγιναν θεοί.

Η Αλκμήνη, αφού έσμιξε ερωτικά με τον συννεφοσυντάκτη Δία, γέννησε τον παντοδύναμο Ηρακλή.

Ο διάσημος χωλός Ήφαιστος έσμιξε με την μικρότερη από τις Χάριτες την όμορφη, θαλερή Αγλαΐα.

949. Ο Χρυσόμαλλος Διόνυσος έκανε ταίρι του την ξανθή, θαλερή Αριάδνη, την κόρη του Μίνωα που ο Ζευς τη έκανε θεά αθάνατη και αγέραστη.

Η Αλκμήνη με τους ωραίους αστραγάλους ήταν η μητέρα του πανίσχυρου Ηρακλή που τέλεσε με επιτυχία, αλλά και μεγάλους κόπους και βάσανα, πολλούς άθλους. Ο Ηρακλής πήρε για σύντροφο του, στον χιονισμένο Όλυμπο, την Ήβη, κόρη του μεγάλου Δία και της Ήρας με τα χρυσά πέδιλα. Ο όλβιος Ηρακλής απέκτησε την αθανασία, ως αντίδωρο, για το μέγα έργο που προσέφερε σε θεούς και θνητούς.  Έμεινε αγέραστος και αθάνατος για πάντα.

Η Περσηίδα η ξακουσμένη κόρη του Ωκεανού έσμιξε με τον ακάματο Ήλιο και έφεραν στον κόσμο την Κίρκη και τον βασιλιά Αιήτη. Ο Αιήτης, γιος του φωτοδότη των θνητών Ήλιου ενώθηκε ερωτικά με την πανέμορφη Ιδυία

960 κόρη του Ωκεανού, του τέλειου ποταμού, με τη θέληση των θεών. Η Ιδυία  αφού η χρυσή Αφροδίτη την έκανε να ερωτευθεί, γέννησε την καλλίσφυρη, πανέμορφη Μήδεια.

Χαίρετε τώρα εσείς που τα Ολύμπια δώματα έχετε, χαρείτε οι νήσοι, οι στεριές κι ο αλμυρός ανάμεσά σας πόντος. (1).

Τώρα, γλυκόλαλες Ολυμπιάδες Μούσες, του αιγιδοφόρου Δία κόρες, τραγουδήστε για τις θεές και τη γενιά τους. Τραγουδήστε γι` αυτές τις αθάνατες που με θνητούς έσμιξαν και γέννησαν τέκνα ίδια με τους θεούς. Η Δήμητρα η ευγενέστερη από τις θεές γέννησε τον Πλούτο

970 αφού ενώθηκε ερωτικά με τον ήρωα Ιάσιο, πάνω σε τρεις φορές οργωμένο χωράφι, στην πλούσια Κρήτη. Ο καλός Πλούτος τριγυρίζει όλη τη Γη και όλες τις πλατιές ράχες των θαλασσών. Όποιον συναντήσει τον πλουτίζει και μεγάλο πλούτο του παρέχει.

Η Αρμονία, η κόρη της χρυσής Αφροδίτης έσμιξε με τον Κάδμο και γέννησε την Ινώ, τη Σεμέλη, την πανέμορφη Αγαύη  και την Αυτονόη σύζυγο του Αρισταίου του βαθυχαίτη. Επίσης γέννησε τον Πολύδωρο στην πόλη της Θήβας που τη στεφανώνουν τείχη.

Η Ωκεανίδα Καλλιρόη ενώθηκε, με την παρέμβαση της πολύχρυσης Αφροδίτης, με τον γενναίο, κρατερόκαρδο Χρυσάορα

980 και γέννησε τον Γηρυόνη, τον πιο δυνατό μέσα στους θνητούς. Όμως ο δυνατότερος Ηρακλής ,ο γιος του Δία, τον σκότωσε για τα στριφτόποδα βόδια  που έτρεφε στην νεροκυκλωμένη Ερύθεια.

Η Ηώ έσμιξε με τον Τιθωνό και γέννησε τον Μέμνονα που έγινε βασιλιάς των Αιθιόπων με τα χάλκινα όπλα του, την  χάλκινη περικεφαλαία και την χάλκινη  πανοπλία. Ακόμα γέννησε τον βασιλιά Ημαθίωνα. Με τον Κέφαλο γέννησε τον υπέρλαμπρο και ισχυρό  Φαέθοντα που έμοιαζε με τους θεούς και όταν ήταν μελλέφηβος ήταν όμορφος και αγνός σαν άνθος. Αυτόν γέννησε η φλογερή και χαμογελαστή Αφροδίτη. Έπειτα

990 τον απήγαγε και τον μετέφερε στα μυστικά ερωτικά ιερά της και στους ναούς της όπου τον όρισε υπεύθυνο και ισόθεο.

Ο γιος του Αίσονα, με τη θέληση των αιωνίων θεών, συζεύχθηκε με την κόρη του διόθρεπτου βασιλιά Αιήτη, αφού έφερε σε πέρας πολύ επίπονους άθλους και βαριές δοκιμασίες που όρισε ο δολερός και υπεροπτικός βασιλιάς, ο σκοτεινόψυχος Πελίας. Αφού ολοκλήρωσε τους άθλους με πολλά βάσανα ο Αισονίδης Ιάσων έφτασε με πλοίο στην Ιωλκό, με την κόρη του Αιήτη,  με τα όμορφα μεγάλα μάτια.( τη Μήδεια).

1000 Εκείνη γέννησε στον ηγέτη του λαού Ιάσονα ένα γιο ,τον Μήδειο, που ο Χείρων ( ο Κένταυρος) γιος της Φιλύρας,  τον μεγάλωσε και τον μόρφωσε πάνω στα όρη. Έτσι είχε σχεδιάσει ο άρχων του κόσμου Ζευς.

Η ιερότερη ανάμεσα στις θεές, η Ψαμάθη, κόρη του θαλάσσιου γέροντα Νηρέα, έσμιξε με τον Αιακό με τη φροντίδα της χρυσής Αφροδίτης. Έτσι γεννήθηκε ο Φώκος.

Η θεά Θέτιδα με τα αργυρόλευκα πόδια, από τον Πηλέα τιθασευμένη,
τον Αχιλλέα  γέννησε το λεοντόκαρδο, που διασπά τις φάλαγγες των ενόπλων.
Και η Κυθέρεια Αφροδίτη η όμορφα στεφανωμένη, γέννησε τον Αινεία,
σαν έσμιξε ερωτικά με τον ήρωα Αγχίση
1010 πάνω στις κορυφές της Ίδης της πολύπτυχης, της ανεμόεσσας, με τους ορμητικούς ανέμους.

Η Κίρκη, η κόρη του Ήλιου του Υπεριονίδη, έσμιξε με τον καρτερικό και στοχαστικό Οδυσσέα και γέννησε τον Άγριο και τον Λατίνο τον άμεμπτο και δυνατό.
Επίσης γέννησε και τον Τηλέγονο με την παρέμβαση της χρυσής της Αφροδίτης. Οι διάδοχοι αυτοί βασίλεψαν πολύ μακριά, στα εσώτατα  ιερά νησιά των ξακουστών Τυρρηνών.

Η θεά Καλυψώ ευγενέστατη ανάμεσα στις θεές, έσμιξε ερωτικά  με τον Οδυσσέα  και απέκτησε δυο γιους. Τον Ναυσίθοον και τον Ναυσίνοον.

Αυτές οι αθάνατες θεές  πλάγιασαν με θνητούς άνδρες
1020 και γέννησαν παιδιά ίδια και απαράλλαχτα με  θεούς.
Τώρα των γυναικών το γένος τραγουδήστε, γλυκόλαλες
Ολυμπιάδες Μούσες, κόρες του Δία του αιγιδοφόρου.

Τέλος Θεογονίας.

1*. Αρχιτέκτων. Ιστορικός Αρχιτεκτονικής. Ιστορικός Τέχνης.