Αθήνα, 18°C
Αθήνα
Ελαφρές νεφώσεις
18°C
18.7° 15.2°
1 BF
54%
Θεσσαλονίκη
Αυξημένες νεφώσεις
16°C
17.3° 14.4°
1 BF
76%
Πάτρα
Αυξημένες νεφώσεις
17°C
16.6° 15.5°
2 BF
81%
Ιωάννινα
Αυξημένες νεφώσεις
7°C
6.9° 6.9°
1 BF
100%
Αλεξανδρούπολη
Αραιές νεφώσεις
11°C
11.2° 11.2°
4 BF
93%
Βέροια
Αυξημένες νεφώσεις
15°C
14.8° 14.8°
2 BF
76%
Κοζάνη
Αυξημένες νεφώσεις
10°C
10.4° 10.4°
1 BF
93%
Αγρίνιο
Αυξημένες νεφώσεις
14°C
14.2° 14.2°
1 BF
86%
Ηράκλειο
Αίθριος καιρός
14°C
16.1° 13.8°
2 BF
59%
Μυτιλήνη
Αυξημένες νεφώσεις
16°C
15.5° 15.4°
1 BF
73%
Ερμούπολη
Αυξημένες νεφώσεις
17°C
17.4° 17.4°
2 BF
63%
Σκόπελος
Αυξημένες νεφώσεις
16°C
16.1° 16.1°
2 BF
70%
Κεφαλονιά
Αυξημένες νεφώσεις
18°C
18.1° 18.1°
2 BF
39%
Λάρισα
Αραιές νεφώσεις
14°C
14.0° 14.0°
1 BF
84%
Λαμία
Αυξημένες νεφώσεις
17°C
17.3° 17.2°
0 BF
67%
Ρόδος
Ελαφρές νεφώσεις
18°C
18.2° 17.8°
4 BF
83%
Χαλκίδα
Ελαφρές νεφώσεις
13°C
14.4° 12.8°
0 BF
76%
Καβάλα
Αυξημένες νεφώσεις
13°C
13.5° 13.5°
1 BF
84%
Κατερίνη
Αραιές νεφώσεις
15°C
15.1° 15.1°
1 BF
78%
Καστοριά
Αυξημένες νεφώσεις
10°C
10.2° 10.2°
1 BF
90%
ΜΕΝΟΥ
Πέμπτη, 24 Απριλίου, 2025
Βουλή
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

«Μεταπολίτευση» με το βάρος στο «μετα-»;

Αν υποθέταμε ότι μετέχω ξανά σε «ανοιχτή συζήτηση» με αντικείμενο τη «χρεοκοπία της Μεταπολίτευσης», τι θα υποστήριζα, αφού βέβαια άφηνα κάπως να εξελιχθεί η διασταύρωση των απόψεων για το «πού πάει ο δύσμοιρος τόπος μας»; Μάλλον τα εξής: η κυριαρχούσα αντίληψη θα μπορούσε να αποτυπωθεί ως αναγωγή του ατεκμηρίωτου «μέρους» σε προφανές «όλο». Ειδικότερα:

■ ο «πολιτισμός» (χωρίς καμιά περαιτέρω εννοιολογική διευκρίνιση) εμφανίζεται να συνιστά την κυριότερη πτυχή και αιτία της «μεταπολιτευτικής χρεοκοπίας»·

■ ό,τι συνοδεύει αυτή την κύρια ερμηνευτική μήτρα ονομάζεται «πολιτιστικό κύτταρο», «δημιουργικό αστάθμητο», «ήθος», «υπαρξιακή υπόσταση στη διαχρονία», «αδογμάτιστος τρόπος του ζην», «ανεξήγητο “υπερλογικό”» του «ορθού λόγου», «αρχετυπική πολιτιστική καταβολή», «αναπαρθένευση των υπαρξιακών πολιτιστικών αρχετύπων της συλλογιστικότητάς μας», «μοίρα», «πολιτικές αξίες» των «ελληνικών κοινοτήτων», «φιλοξενία», «φιλότιμο», «λεβεντιά», «καημός», «ψυχή», «αγιοσύνη» και ό,τι άλλο δεν αποκλείεται να προσαχθεί (για παράδειγμα: «άρωμα» ή «χρώμα», «αίσθηση», «ακτινοβολία»)·

■ από το πεδίο της εγχώριας λογοτεχνίας συνάγονται, ως «δικός μας αξιακός κώδικας» και «πολιτιστικό μας πρότυπο», οι «τρεις θεμελιώδεις για τον ανθρώπινο πολιτισμό ισορροπίες»: «ατόμου - φύσης», «ατόμου - κοινωνίας», «πολιτισμού - φύσης» ή, με άλλη διάταξη: «ανθρώπου - φύσης», «πολιτισμού - φύσης», «ατόμου - κοινωνίας»·

■ με παρόμοια τυπολογία αντιμετωπίζεται η ιστορία του «ελληνικού παραδείγματος» ή «χαρακτήρα», αποδίδοντας στα «αξιακά φορτία του λαού μας» την «εναρμόνιση» της «ελληνικότητας» με τον «διεθνισμό» ή της «δημοκρατίας» με τον «ουμανισμό», κατά την προβολή της «στέρεης βάσης του ΕΑΜικού πατριωτισμού»·

■ στο διαλογικό δοκίμιο επιχωριάζει ο καταγγελτικός λόγος, η δεοντολογία, η ταυτολογία, ο περιγραφισμός, ο αναχρονισμός, η προκατάληψη και η κυριαρχία του «διπόλου», η απουσία επιχειρήματος, κοινωνιολογικής ανάλυσης και για να στοιχειοθετηθεί η απόφανση: «Πρέπει να γίνουμε σοβαρή κοινωνία, να έχουμε σοβαρή πολιτεία και να είμαστε σοβαροί πολίτες», αν και αποσιωπάται ότι από τα ελληνιστικά χρόνια το «σοβαρεύομαι» σημαίνει «φέρομαι πομπωδώς» και «μεγαλοπιάνομαι»·

■ ως προς τη «Μεταπολίτευση», το κεντρικό σημείο της «ανοιχτής συζήτησης», σ’ αυτήν αρμόζουν περιγραφικοί «ρύποι» των «πολιτιστικών αιτίων» της «χρεοκοπίας» της: «πολιτιστική κακοδαιμονία», «διαβρωτικό κλίμα», «λαϊκιστική διάβρωση», «οδυνηρή περιπέτεια», «κατήφορος», «βαλτώδες τοπίο», «βυθός», «φούσκα», «σκοτεινός πυρήνας των ηθικών ελλειμμάτων», «μυθολογία», «ηθικοπνευματική κρίση», «άκρατος ατομικισμός», «πολιτική υπο-κουλτούρα», «πλαστά χαρτιά πολιτικού λαθρεμπορίου» κ.λπ., τόσο που η ρητορική αυτή να προδίδει ακαριαία «μανία καταδιώξεως» του υπό αναζήτηση θέματος·

■ ως προς το «κακό» ή «άφρον» θεατρικό παίγνιο, την «έκπτωση της πολιτικής», ευθύνες αποδίδονται και στις τρεις μεγάλες «παρατάξεις», με προφανή άλλωστε τη διαφοροποίηση: «όσο κι αν δεν μας αρέσει» ή με προσεκτικό τρόπο στη «γαλάζια»· με καταιγιστικό τρόπο στην «πράσινη», τόσο στην «ανδρεϊκή» όσο «ιδίως κατά τη Σημιτική διακυβέρνηση» του «homo pasocus», χωρίς να παραλείπεται κανείς, εφόσον και η «πληθυντική μεταπολιτευτική Αριστερά» δεν «πάτησε γερά στον τόπο μας», κυρίως με τα αυτοαποκαλούμενα «εκσυγχρονιστικά ρεύματά» της·

■ τι, λοιπόν, «βρίσκεται επί της ουσίας απέναντι στο μεταπολιτευτικό ζην», αν όχι η «κοινωνική Αριστερά» με το «αριστερό ήθος ζωής», χωρίς ωστόσο κι αυτή να «διαμορφώνει εναλλακτικό όραμα ζωής»·

■ εγκαλούνται, έτσι, όλοι οι εκπρόσωποι της «οργανικής διανόησης», εφόσον όχι απλώς της επιρρίπτονται «τεράστιες ευθύνες», αλλά και κοσμείται ως «προοδευτικοφανώς ή και αριστεροφανώς θορυβούσα διανόηση», «σαλονάτη», που «συνήθως πουλούσε ακριβά τα αναμηρυκαζόμενα “αποφάγια” των υποτίθεται αντίστοιχων ευρωπαϊκών της εκδοχών»·

■ σ’ αυτό το κατηγορητήριο ως ευκρινής ομάδα «πελταστών» στοχοποιούνται οι «πανεπιστημιακοί» με τις «βαριές» τους υπογραφές και τις «ασόβαρες» παρεμβάσεις τους, όσοι δηλαδή «σιτίστηκαν παχυλώς» στο «πρυτανείο» της «μεταπολιτευτικής εξουσίας»·

■ ως παρεπόμενο, αν και εγγενές γνώρισμα της «παρέας», διαφαίνεται η υποτίμηση του θεωρητικού και ιδιαίτερα του φιλοσοφικού λόγου – ακόμη κι όταν επιχειρούν «να το φιλοσοφήσουν» το ζήτημα «παρα-θεωρητικολογούν»·

■ μετριούνται στα δάχτυλα όσοι εξαιρούνται απ’ αυτήν την αντιμετώπιση και για τούτο είναι αξιομνημόνευτοι, με ένθερμες παραπομπές στα έργα τους·

■ ο συνεκτικός κρίκος της «παρέας» είναι η σκληρή πολεμική προς το «νοσηρό» ή «παγιδευτικό δίπολο», δηλαδή προς τα σχηματιζόμενα από τα μέλη της ως «άκρα», «διχοτομική αντιπαράθεση», «συγχύσεις», «ακρότητες», «προκρούστεια» τακτική, «δύο όψεις του ίδιου νόμισματος», με το «όσο» να συστοιχίζεται πάντα με το «άλλο τόσο»·

■ διαρκώς όμως να προσπαθούν να αποκρύψουν ότι σ’ αυτές τις αποφάνσεις το μόνο «υγιές» είναι το «κέντρο» ή η «κοίτη», από όπου μόνον αυτοί υπόσχονται ότι θα φέρουν σε πέρας τη «διεμβόλιση» ή την «εναρμόνιση» των δύο «άκρων», ακόμη και στους «πολυ-ρευματικούς, πολυ-σημικούς και πολυφωνικούς πόλους» τους·

■ δεν πρόκειται, βέβαια, για τη διολίσθηση στην «πολυπολιτισμική “σούπα”» της «νεοταξικής παγκοσμιοποίησης», αλλά για την «ευκταία εναρμόνιση των πολιτιστικών ιδιαιτεροτήτων», δηλαδή να μην υπάρξει καμία συνενοχή σε ό,τι κατατείνει στον «πολιτιστικό αποχρωματισμό και συνακόλουθα στη διάλυση μιας εθνικής συλλογικότητας».

Και συνεχίζω:

■ Γιατί με τον περιγραφικό όρο «γενιά του Πολυτεχνείου» προαναγγέλλεται ο αποτροπιασμός και η σύστοιχη ενοχοποίηση της «γενιάς της Μεταπολίτευσης»;

■ Τι θα ήταν μια «νέα Μεταπολίτευση», απλώς αναζωογόνηση του «πολιτιστικού μας κυττάρου» που σχεδόν έχει μαραθεί;

■ Τι περιεχόμενο θα αποκτούσε ένας «νέος Διαφωτισμός», όταν κι αυτός κινδυνεύει να περιβληθεί τη φθαρμένη τήβεννο της «δυτικής εργαλειακής ορθολογικότητας»;

■ Ο «Δεκέμβρης του 2008» ήταν ένα σύνολο από «πολύ ακραία και αμφιλεγόμενα “γεγονότα”», στα οποία οι «βανδαλιστικές βιαιότητες» επισκίασαν τη «γνήσια κινηματική» διάσταση;

■ «Η Ελλάδα ανήκει στους Ελληνες»: ποια είναι η «προϊστορία» του συνθήματος, ποιος το μορφοποίησε και ποιοι σήμερα το εκλαϊκεύουν;

■ Τι συνεπάγεται τελικώς η πολιτική αυτού του συνθήματος, ευρώ ή δραχμή;

■ Τι θα ήταν μια «νέα Μεταπολίτευση» εκτός της Ευρωπαϊκής Ενωσης;

■ Θα επρόκειτο για παραίτηση «απ’ την ασυλία της εθνικής κυριαρχίας» ή από την απειλή αποπληρωμής όλου του χρέους;

* Ομότιμος καθηγητής Κοινωνικής και Πολιτικής φιλοσοφίας του Παν/μίου Ιωαννίνων

Google News ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS
«Μεταπολίτευση» με το βάρος στο «μετα-»;

ΣΧΕΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΣΕ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.

Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.

Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.

Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.

Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας