Προοπτικές, πρωτεία, προτεραιότητες

Ενα πρώτο συμπέρασμα από την προχθεσινή τηλεμαχία των υποψηφίων του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. ήταν το πρωτείο της οικονομίας έναντι της πολιτικής. Και αυτή η κουβέντα μπορεί να ξεκινάει από ακαδημαϊκούς κύκλους, αλλά καταλήγει στο πεζοδρόμιο και στη συνθετότερη καθημερινότητα. Οι περισσότεροι στο φάσμα Αριστερά/Δεξιά θα ήθελαν μια άλλη ζωή, σε έναν άλλο χωροχρόνο. Οπωσδήποτε ήταν μια κουβέντα με έντονες πολιτικές αποχρώσεις, που είχαν λείψει το τελευταίο διάστημα από το πολύπαθο κόμμα. Σίγουρα φάνηκε η ξεκάθαρη στόχευση κατά της κυβέρνησης Μητσοτάκη, αλλά έως εκεί. Παρά το ότι η πλάστιγγα των ερωτήσεων και η λογική των απαντήσεων στρέφονταν γύρω από ζητήματα κυρίως της οικονομίας, είναι αμφίβολο ότι -διά της οικονομίας- όδευσαν προς την κοινωνία και την προοπτική διακυβέρνησης. Το αν έφτασαν στην κοινωνία, Κυριακή κοντή γιορτή. Θα το μάθουμε σύντομα.

Το δεύτερο συμπέρασμα -που συνδέεται με το πρώτο- έχει να κάνει με την αίσθηση ή την «τέχνη» του εφικτού. Και στο σημείο αυτό δεν είναι ο καγκελάριος Οτο φον Μπίσμαρκ που ομνύει στην «τέχνη του εφικτού», αλλά ο λόρδος Τσόρτσιλ που επέμενε ότι στην πολιτική δεν αρκεί να λες τι είναι αυτό που θα ήθελες να κάνεις σήμερα ιεραρχώντας θέματα και προτεραιότητες, αλλά να εξηγείς με πειστικό τρόπο -αύριο- γιατί δεν το έκανες. Εδώ υπάρχουν ελάχιστες βεβαιότητες ότι ο λόγος αυτός θα μπορούσε να γίνει πολιτική πράξη –όσες και ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε να ηγηθεί πράγματι της Κεντροαριστεράς και προοδευτικής παράταξης με αξιώσεις. Τα τελευταία χρόνια και κυρίως τους τελευταίους μήνες ο ΣΥΡΙΖΑ έχει χάσει προ πολλού κάθε πολιτικό ή και ηθικό πλεονέκτημα. Κάθε έννοια λόγου, αξιών, ιδεολογίας και πολιτικής παρουσίας έχει σχεδόν καταλυθεί. Το κόμμα είχε μετατραπεί σε φάμπρικα κακών και ντροπιαστικών ειδήσεων. Και είναι εύκολο να υποστηρίζει κάποιος ότι η φθορά ήταν αποτέλεσμα της «διαπλοκής», του «συστήματος Μητσοτάκη», του αντιΣΥΡΙΖΑ μετώπου ή, τέλος πάντων, απότοκο των πρωινάδικων και απολιτίκ ακκισμών του τέως προέδρου και μόνιμου πολιτικού καμποτίνου. Ενδεχομένως ισχύουν όλα. Αλλά με αυτά δεν ζητάς ψήφο εμπιστοσύνης γιατί απλούστατα δεν συνιστούν πολιτικό σχέδιο για τη χώρα και τους πολίτες.

Ενα τρίτο σημείο -και όχι τελευταίο- συνδέεται με την πορεία αυτοκάθαρσης και συνοχής του κόμματος για το επόμενο διάστημα. Τα βάσανα δεν έχουν τελειώσει. Είναι βέβαιο ότι ο επόμενος πρόεδρος θα κληθεί να διαχειριστεί την κοινοβουλευτική υποβάθμιση του κόμματος, που έχασε πλέον τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, συν τις αποκλίσεις πολιτικής που είναι ήδη γνωστές εντός του κόμματος.

Αλλά ας μη γελιόμαστε. Το ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπόρεσε να δώσει λύσεις στα θέματα των μιντιακών του επιχειρήσεων (εφημερίδα Αυγή και ρ/σ Κόκκινο 105,5 στα FM) και να αφουγκραστεί τα αιτήματα των απλήρωτων εργαζομένων είναι ένα μέρος των αμφιβολιών που εγείρονται για το κατά πόσο θα καταφέρει, ως πολιτική οντότητα που κοιτάζει το μέλλον, να δώσει απαντήσεις σε ζητήματα που έχουν να κάνουν με το εργατικό δυναμικό και τις επιχειρήσεις της συνολικής οικονομίας.

Για να είμαστε ακριβοδίκαιοι, εάν από την προχθεσινή τηλεμαχία έλειπε κάποιος οραματικός λόγος για το τι κοινωνία ονειρευόμαστε να φτιάξουμε, για το πώς φανταζόμαστε την Ελλάδα πέντε και δέκα χρόνια μετά, πού θα βρίσκεται η Ελλάδα στις κατατάξεις της Ε.Ε., πού θα βρίσκεται στη χορεία της διεθνούς κοινότητας κ.ο.κ., θα πρέπει να πούμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι μόνος του. Εχουμε υποστηρίξει ότι οι όψεις τού σήμερα έχουν ιστορικά φορτία και ότι το πολιτικό σύστημα δεν κινείται στο κενό. Οι πολυδιασπάσεις, τα φέουδα, οι βαρονίες, τα παραφουσκωμένα εγώ, οι ανικανότητες και οι ψευδολογίες δεν είναι «προνόμιο» του ΣΥΡΙΖΑ. Ο ρυθμός έρχεται από τη Ν.Δ., αλλά και από το ΠΑΣΟΚ, με προϊστορία διαπλοκών, ανικανοτήτων και υψηλή ετοιμότητα ροπής στη διαφθορά.

Αλλά κι αν δεχτούμε ότι αυτά συμβαίνουν παντού, ότι δεν έχουμε να κάνουμε με ένα σύμπαν αγγελικά πλασμένο που προκαλεί στρεβλώσεις και θλίψη, δεν είναι το ίδιο εύκολο να δεχτούμε το πρωτείο των προνεωτερικών υλικών αυτού του σύμπαντος για τον 21ο αιώνα. Ολα έχουν λεχθεί και όλα έχουν υπεραναλυθεί. Αλλά παραδόξως πώς εμμένει η τυπολογία του Εμμανουήλ Ροΐδη: «Οι Ελληνες διαιρούνται εις τρεις κατηγορίας: α) Εις συμπολιτευομένους, ήτοι έχοντας κοχλιάριον να βυθίζωσιν εις την χύτραν του προϋπολογισμού. β) Εις αντιπολιτευομένους, ήτοι μη έχοντας κοχλιάριον και ζητούντας εν παντί τρόπω να λάβωσιν τοιούτον. γ) Εις εργαζομένους, ήτοι ούτε έχοντας κοχλιάριον ούτε ζητούντας, αλλ’ επιφορτισμένους να γεμίζωσι την χύτραν διά του ιδρώτος των…». Μιλάμε για μηδενισμούς προτεραιοτήτων, πρωτείων και προοπτικών. Ομως το μη παρέκει είναι ήδη άχθος δυσβάστακτο για τη χώρα και τους πολίτες.