Ἰήσονι ποιμένι λαῶν. Ο Ιάσων ο ηγέτης των λαών

Ησίοδος, Θεογονία στ. 975 - 1002. Η Αρμονία, η κόρη της χρυσής Αφροδίτης έσμιξε με τον Κάδμο και γέννησε την Ινώ, τη Σεμέλη, την πανέμορφη Αγαύη και την Αυτονόη σύζυγο του Αρισταίου του βαθυχαίτη. Επίσης γέννησε τον Πολύδωρο στην πόλη της Θήβας που τη στεφανώνουν τείχη.

Η Ωκεανίδα Καλλιρόη ενώθηκε, με την παρέμβαση της πολύχρυσης Αφροδίτης, με τον γενναίο, κρατερόκαρδο Χρυσάορα

980 και γέννησε τον Γηρυόνη, τον πιο δυνατό μέσα στους θνητούς. Όμως ο δυνατότερος Ηρακλής ,ο γιος του Δία, τον σκότωσε για τα στριφτόποδα βόδια που έτρεφε στην νεροκυκλωμένη Ερύθεια.

Η Ηώ έσμιξε με τον Τιθωνό και γέννησε τον Μέμνονα που έγινε βασιλιάς των Αιθιόπων με τα χάλκινα όπλα του, την χάλκινη περικεφαλαία και την χάλκινη πανοπλία. Ακόμα γέννησε τον βασιλιά Ημαθίωνα. Με τον Κέφαλο γέννησε τον υπέρλαμπρο και ισχυρό Φαέθοντα που έμοιαζε με τους θεούς και όταν ήταν μελλέφηβος, όμορφος και αγνός σαν άνθος η φλογερή χαμογελαστή Αφροδίτη

990 τον απήγαγε και τον μετέφερε στα μυστικά ερωτικά ιερά της και στους ναούς της όπου τον όρισε υπεύθυνο και ισόθεο.

Ο γιος του Αίσονα, με τη θέληση των αιωνίων θεών, συζεύχθηκε με την κόρη του διόθρεπτου βασιλιά Αιήτη, αφού έφερε σε πέρας πολύ επίπονους άθλους και βαριές δοκιμασίες που όρισε ο δολερός και υπεροπτικός βασιλιάς, ο σκοτεινόψυχος Πελίας. Αφού ολοκλήρωσε τους άθλους με πολλά βάσανα ο Αισονίδης Ιάσων έφτασε με πλοίο στην Ιωλκό, με την κόρη του Αιήτη, με τα όμορφα μεγάλα μάτια.( τη Μήδεια)

1000 Εκείνη γέννησε στον ηγέτη του λαού Ιάσονα ένα γιο ,τον Μήδειο, που ο Χείρων ( ο Κένταυρος) γιος της Φιλύρας, τον μεγάλωσε και τον μόρφωσε πάνω στα όρη. Έτσι είχε σχεδιάσει ο άρχων του κόσμου Ζευς.

Ησίοδος, Θεογονία. Κείμενο. Ελεύθερη απόδοση σε πεζό λόγο ώστε να ομοιάζει με την καθημερινή ομιλία, χωρίς φανερό ποιητικό μέτρο αλλά με ρυθμό παράλληλο του αρχαίου κειμένου.

Επίθετα και χαρακτηρισμοί θεοτήτων και άλλων θεϊκών δυνάμεων και όντων.

Στίχος 975 Ἁρμονίη, θυγάτηρ χρυσῆς Ἀφροδίτης. Η Αρμονία η θυγατέρα της χρυσής Αφροδίτης. Πιο κάτω στον στίχο 980 αναφέρει ο Ησίοδος για την Αφροδίτη: πολυχρύσου Ἀφροδίτης.

976 Ἀγαυὴν καλλιπάρηον.

καλλι-πάρηος, -ον, <παρειά. Αυτός που έχει ωραία μάγουλα (παρειές). Κατ` επέκταση ο πανέμορφος.

πᾰρειά, ἡ, μάγουλο. Από παρά, που κυριολεκτικά είναι ή όψη του προσώπου.

977. Ἀρισταῖος βαθυχαίτης. Ο Αρισταίος με την βαθιά και πυκνή χαίτη.

βᾰθῠ-χαίτης, ου, ὁ. <χαίτη. Αυτός που έχει πυκνά και μακριά μαλλιά, βαθιά, μεγάλη, πυκνή χαίτη.

978 ἐυστεφάνῳ ἐνὶ Θήβῃ.

εὐ-στέφανος. Καλά στεφανωμένος, εστεμμένος ή σφικτό-καλό-ζωσμένος, στεφανωμένος, περικυκλωμένος από τείχη και πύργους. Εδώ για την Θήβα την τειχισμένη.

979 Χρυσάορι καρτεροθύμῳ. Ο Χρυσάωρ ο γενναιόψυχος.

καρτερό-θῡμος, -ον, γενναιόψυχος, δυνατός, ισχυρός.

981 – 982 παῖδα βροτῶν κάρτιστον ἁπάντων,/Γηρυονέα. Ο Γηρυόνης ο δυνατότερος των θνητών.

Κάρτιστος αντί κράτιστος.

κράτιστος -η, -ον. <Κρατύς, <κράτος. Ο ισχυρότερος, ο δυνατότερος. Γενικά, καλύτερος, ο πλέον εξαίρετος.

984 Μέμνονα χαλκοκορυστήν.

χαλκο-κορυστής, -οῦ, ὁ. Αυτός που είναι οπλισμένος ή εξοπλισμένος με χαλκό.

κορυστής, -οῦ, ὁ. Άνδρας με περικεφαλαία, οπλισμένος πολεμιστής.

995 – 996 μέγας βασιλεὺς ὑπερήνωρ,/ ὑβριστὴς Πελίης καὶ ἀτάσθαλος ὀβριμοεργός·

ὑπερ-ήνωρ, <ἀνήρ. Αυταρχικός, είρων, δεσποτικός, υπερφίαλος, ξιπασμένος, αλαζόνας.

ὑβριστής, -οῦ, ὁ. <ὑβρίζω. Βίαιος, αυταρχικός, δεσποτικός, κακούργος άνθρωπος, αυθάδης, αναιδής, ακόλαστος, ασελγής. Λέγεται και για ζώα: ορμητικό, ατίθασο, αχαλίνωτο, ανυπότακτο. Αναφέρεται και για φυσικές δυνάμεις, ὑβριστὴς ἄνεμος, ὑβριστὴς ποταμός.

ὑβρίζω <ὕβρις. Φέρομαι με οργή, οργισμένα, κάνω φασαρία, χαλώ τον κόσμο, οργιάζω.

ὕβρις. Κακοβουλία, αυθάδεια, αυθάδεια από αίσθηση δύναμης ή αναίδειας,

προπέτεια, θρασύτητα, ιταμότητα.

ἀτάσθᾰλος. <ἄτη. Αλαζόνας, απερίσκεπτος, υπερόπτης.

ἄτη. <ἀάω. Σύγχυση, παραλογισμός, απερίσκεπτη παρόρμηση που προκαλείται από πλάνη, τύφλωση που στέλνεται από τους θεούς. Η Ἄτη προσωποποιημένη είναι η θεά της βλάβης και της απερίσκεπτης συμπεριφοράς, Ἄτη, ἣ πάντας ἀᾶται. Οι Λιταί έρχονται μετά από αυτή, θεραπεύοντας το κακό που εκείνη έχει διαπράξει. Απερίσκεπτη ενοχή ή αμαρτία, όπως αυτή του Πάρη που απήγαγε την Ωραία Ελένη. Επίσης όλεθρος, καταστροφή. Λέγεται και για πρόσωπα, ολέθριος, καταστροφικός.

ὀβρῐμο-εργός, -όν. <ἔργω. Αυτός που βιαιοπραγεί, ανόσιος.

ὄβρῐμος, -ον και -η, -ον. Κραταιός, δυνατός, ισχυρός,  ὄβριμον ἐβρόντησε, ήχησε δυνατή βροντή.

1000 ᾽ Ἰήσονι ποιμένι λαῶν. Ο Ιάσων ο ηγέτης των λαών.

Σημειώσεις

ὑπερήνωρ,/ ὑβριστὴς Πελίης καὶ ἀτάσθαλος ὀβριμοεργός. Στους στίχους 995 – 996 ο Ησίοδος αναφέρει τέσσερα επιτιμητικά επίθετα για τον βασιλιά Πελία: Τον λέει είρωνα, υβριστή, ατάσθαλο και κακούργο.

Ο Αίσονας (Αίσων) ήταν ήρωας της Μαγνησίας, γιος του Κρηθέα του βασιλιά της Ιωλκού. Ο Αίσονας ήταν ο πατέρας του Ιάσονα.

Ο Κένταυρος Χείρων γιος του Κρόνου και της νύμφης Φιλύρας. Ήταν μια υβριδική, μιξογενής, μορφή της ελληνικής μυθολογίας. Σημαντικός τόσο για τη σχέση του με την ιατρική, την ίαση και άλλες  φυσικές, πρακτικές επιστήμες του αρχαίου κόσμου, όσο και για τη σχέση του με τη διδασκαλία των ηρώων. Διακρίνεται από τους υπόλοιπους της μικτής γενιάς του για την προαιώνια σοφία που κατείχε. Αναφέρεται σε πολλούς μύθους, όπως σ` αυτόν που φέρεται ως δάσκαλος του Αχιλλέα.

-Σύμφωνα με την επικρατέστερη μυθολογική παράδοση το πρώτο θεϊκό ζευγάρι στον κόσμο ήταν η Γαία (γη) και ο αστερόεις Ουρανός. Η Γαία και ο Ουρανός γεννούν 6 Τιτάνες ( Ωκεανός, Κοίος, Κρίος, Υπερίων, Ιαπετός και Κρόνος), 6 Τιτανίδες ( Θεία, Τηθύς, Φοίβη, Μνημοσύνη, Θέμις, Ρέα). Ακόμα έφεραν στον κόσμο τους Εκατόγχειρες ( Βριάρεω, Γύγη, Κόττο), τους Κύκλωπες ( Βρόντη, Στερόπη, Άργη) και τους Γίγαντες.

-Ο Τάρταρος  ή Τάρταρα ήταν ο μυθικός τόπος όπου εγκλείονται και βασανίζονται οι υβριστές θεών και ανθρώπων. Βαθύ, σκοτεινό, υπόγειο βάραθρο. Στα Τάρταρα γκρέμισε ο Δίας τους Τιτάνες και τον πατέρα του, τον Τιτάνα Κρόνο, όταν τον ανάτρεψε.

-Ο Ησίοδος έχει πίσω του τουλάχιστον 10000 χρόνια μεγάλων κατακτήσεων του ανθρώπινου πνεύματος: Έχουν παρέλθει οι εποχές: Παλαιολιθική, Νεολιθική, Εποχή του Χαλκού, Εποχή του Σιδήρου. Στην εποχή του χαλκού ανήκουν οι πολιτισμοί: Κυκλαδικός, Μινωικός, Μυκηναϊκός. Ο Ησίοδος ζει στον 8 αιώνα π.Χ. στην Άσκρη Βοιωτίας.

1*. Αρχιτέκτων. Ιστορικός Αρχιτεκτονικής. Ιστορικός Τέχνης.

2*. Στους αγαπημένους μου Ιωάννα – Μαρίνα, Ειρήνη, Κωνσταντίνο, Μπάμπη, Νίκο.