Μπορεί να υπάρξει ένα Πολιτικό Ισλάμ μετριοπαθές και συντηρητικό και ταυτόχρονα συμβατό με την παράδοση της νεωτερικότητας και την πραγματικότητα της παγκοσμιοποίησης;
Ο θάνατος του «τρομοκράτη», κατά τον Ερντογάν, ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν, που ζούσε μετά το 1997 στην Πενσιλβάνια των ΗΠΑ, θέτει ξανά τα ερωτήματα που είχαν τεθεί μετά τις 11.9.2001. Λίγο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, την άνοιξη του 2009, ο Ομπάμα, σε δύο ομιλίες του στην Κωνσταντινούπολη και στο Κάιρο, έστειλε σαφές μήνυμα στον αραβομουσουλμανικό κόσμο ότι οι ΗΠΑ επιθυμούν εποικοδομητικό διάλογο με την αυτοπροσδιοριζόμενη ως εκσυγχρονιστική πτέρυγα του Ισλάμ.
Μέχρι τότε τα δίκτυα του ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν είχαν παραβιάσει τα στεγανά του κεμαλικού κράτους, με αποκορύφωμα την αποκάλυψη των σχεδίων αποσταθεροποίησης «Εργκένεκον» και «Βαριοπούλα».
Επρόκειτο, θα μπορούσε να πει κανείς, για ένα σκηνικό που παρέπεμπε στην Ισπανία του Φράνκο, όπου το δικτατορικό καθεστώς συμβίωνε με το Οpus Dei (Εργον Θεού), μια παρεκκλησιαστική οργάνωση που είχε διεισδύσει και σε μεγάλο βαθμό έλεγχε τον κρατικό μηχανισμό.
Σε μια κλασική περίπτωση συσπείρωσης εναντίον του κοινού αντιπάλου, το καθεστώς Φράνκο συμμάχησε τότε με το Βατικανό. Με τον ίδιο τρόπο δηλαδή που ο Ερντογάν, μετά τη σύγκρουσή του με τον Γκιουλέν, συμμάχησε με τη στρατιωτική ηγεσία.
Πώς η στενή συμμαχία Γκιουλέν-Ερντογάν εξελίχθηκε σε θανάσιμη αντιπαλότητα και σε μετωπική σύγκρουση το 2013; Ο μήνας του μέλιτος του Ομπάμα με το Πολιτικό Ισλάμ τύπου κόμματος Ερντογάν ΑΚΡ δεν κράτησε πολύ.
Στις εξεγέρσεις τύπου Αραβικής Ανοιξης που ξέσπασαν στις αρχές του 2011, γρήγορα εξανεμίστηκαν οι προσδοκίες των ΗΠΑ για εκσυγχρονιστικό και μετριοπαθές Ισλάμ.
Το Ισλάμ που προσεγγίζεται ως συμπαγές και ενιαίο υπόκειται σε αμέτρητες ερμηνείες και παρερμηνείες, αλλά και σε απλουστευτικές προσεγγίσεις και δεν έχει σαφείς και κοινά αποδεκτές κόκκινες γραμμές απέναντι σε φονταμενταλιστές και τζιχαντιστές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Αίγυπτος, όπου ανετράπη ο Μουμπάρακ και μετά από έναν χρόνο διακυβέρνησης της Μουσουλμανικής Αδελφότητας με πρόεδρο τον Μόρσι, η εξουσία επέστρεψε στον στρατό με τον αλ Σίσι. Ο Ερντογάν, μετά το 2013 και τις διαδηλώσεις στο πάρκο Γκεζί, ήρθε σε μετωπική σύγκρουση με τον ιμάμη Γκιουλέν, στον οποίο χρέωσε την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος του 2016. Διευκολύνει ο θάνατος του ιμάμη την εξομάλυνση των σχέσεων ΗΠΑ-Τουρκίας;
Η πραγματικότητα είναι πιο περίπλοκη, καθώς τα δίκτυα του Γκιουλέν είναι παρόντα από τη μια άκρη του Ισλάμ στην άλλη, αυτοχρηματοδοτούνται και σε καμιά περίπτωση η ύπαρξή τους δεν μπορεί να γίνει αντικείμενο διμερούς διαλόγου Ουάσινγκτον-Αγκυρας.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας