Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή εκτραχύνεται έτι περισσότερο, έναν χρόνο μετά τις επιθέσεις της Χαμάς της 7ης Οκτωβρίου 2023 και τρεις εβδομάδες μετά την άμεση αντιπαράθεση του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ στον Λίβανο. Μέχρι στιγμής, οι επιθέσεις του Ιράν της 1ης Οκτωβρίου 2024 με περίπου 200 βαλλιστικούς πυραύλους κατά της επικράτειας του Ισραήλ παραμένουν αναπάντητες και η διεθνής κοινότητα αναμένει την απάντηση του Ισραήλ, την ίδια στιγμή που μόλις στις 13 Οκτωβρίου 2024 η Χεζμπολάχ κατάφερε να διατρήσει τον αντιπυραυλικό θόλο του Ισραήλ, καταφέρνοντας ένα από τα πλέον αιματηρά της πλήγματα σε στρατιωτική του βάση στο βόρειο Ισραήλ, με το Ισραήλ να αναμένεται να απαντήσει και σε αυτή την επίθεση.
Εν μέσω των συνεχιζόμενων εχθροπραξιών τόσο στη Λωρίδα της Γάζας όσο και σε Λίβανο και Ισραήλ, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής αποφάσισαν σε μια ιδιαίτερα σημαντική γεωστρατηγική κίνηση να αναπτύξουν μονάδα αντιαεροπορικής/αντιπυραυλικής προστασίας THAAD με Αμερικανούς στρατιώτες στην επικράτεια του Ισραήλ, ενισχύοντας την αντιπυραυλική του προστασία, που δεν λειτούργησε επαρκώς στην τελευταία επίθεση της Χεζμπολάχ με μη επανδρωμένα αεροπλάνα και πυραύλους. Αν και εκτιμάται ότι ήδη υπάρχουν μερικές αμερικανικές δυνάμεις στο Ισραήλ, είναι η πρώτη φορά που γίνεται η παραδοχή για άμεση εμπλοκή των ΗΠΑ στα τεκταινόμενα με Αμερικανούς στρατιώτες-χειριστές του ιδιαίτερου αντιπυραυλικού συστήματος που είχε αναπτυχθεί στο Ισραήλ στο παρελθόν μόνο σε ασκήσεις (το 2019), και αυτό έχει τη δική του σημασία. Υπενθυμίζεται ότι οι ΗΠΑ όπως και άλλες δυτικές χώρες είχαν εμπλοκή και την 1η Οκτωβρίου 2024 στην αναχαίτιση βαλλιστικών πυραύλων που εκτοξεύτηκαν από το Ιράν, αλλά αυτό ήταν εξ αποστάσεως, μέσω πολεμικών πλοίων που βρίσκονται στη νοτιοανατολική Μεσόγειο και εξορμήσεων αμερικανικών αεροσκαφών.
Το ακρωνύμιο του αμερικανικού συστήματος THAAD σημαίνει «Terminal High-Altitude Area Defense» και αποτελεί ένα από τα πλέον εξελιγμένα αντιπυραυλικά συστήματα στον κόσμο, με το κάθε σύστημα να στοιχίζει περίπου ένα δισεκατομμύριο δολάρια ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχουν αυτή τη στιγμή 7 τέτοια συστήματα. Η ανάπτυξη του συστήματος γίνεται μετά την αποτυχία των Ισραηλινών αντιπυραυλικών/αντιαεροπορικών συστημάτων να αποτρέψουν τα χτυπήματα της 13ης Οκτωβρίου 2024 που στοίχισαν τη ζωή σε τέσσερις Ισραηλινούς στρατιώτες και προκάλεσαν περισσότερους από 60 τραυματίες, μεταξύ των οποίων και κάποιοι σοβαρά. Τονίζεται ότι δεν είναι ξεκάθαρο ακόμα αν η ανάπτυξη του THAAD αφορά την κάλυψη των κενών που παρουσιαστήκαν εκ των πραγμάτων στην αντιαεροπορική ομπρέλα του Ισραήλ ή στην αύξηση της ανησυχίας των ΗΠΑ για ένα ισχυρό χτύπημα του Ισραήλ στο Ιράν και ενδεχομένως την έναρξη ενός φαύλου κύκλου περαιτέρω αντιποίνων εκατέρωθεν από τις αντιμαχόμενες πλευρές.
Το σύστημα THAAD κατασκευάζεται από τον αμερικανικό κολοσσό Lockheed Martin και υποστηρίζεται από προηγμένο ραντάρ της Raytheon. Αποτελείται από 6 εκτοξευτές των 8 πυραύλων στον καθένα και απαιτεί πλήρωμα 100 ατόμων για τον χειρισμό του. Σύμφωνα με τους κατασκευαστές του, το σύστημα THAAD είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό κατά μικρού, μεσαίου και μακρούς βεληνεκούς εσω- και εξω-ατμοσφαιρικών απειλών, με βεληνεκές μέχρι τα 200 χιλιόμετρα που χτυπούν απευθείας τους στόχους παρά να εκρήγνυνται πλησίον τους όπως άλλα αντιαεροπορικά συστήματα.
Εκτιμάται ότι η ανάπτυξη του αμερικανικού συστήματος, σε συνδυασμό με την υφιστάμενη αντιαεροπορική ασπίδα του Ισραήλ που αποτελείται από τον «Σιδηρούν Θόλο» για μικρού βεληνεκούς στόχους, τη «Σφεντόνα του Δαυίδ» για μακρύτερου βεληνεκούς στόχους και πυραύλους «Κρουζ» και τα συστήματα «Βέλος 1» και «Βέλος 2» για βαλλιστικούς πυραύλους που εκτοξεύονται πέραν των 1.000 χιλιομέτρων, θα ενισχύσει δραστικά τις αντιαεροπορικές δυνατότητες του Ισραήλ εν όψει και των αναμενόμενων πληγμάτων κατά του Ιράν. Οι τελευταίες εξελίξεις είναι ανησυχητικές όσον αφορά την υφιστάμενη κρίση στη Μέση Ανατολή, με τη διπλωματία να μη διαφαίνεται να περιορίζει την περαιτέρω πολεμική δράση.
*Λέκτορας Νομικής στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, LL.B Law (Bristol), Ph.D in Law – International Law and Human Rights (Kent), διευθυντής Μονάδας Νομικής Κλινικής Πανεπιστημίου Λευκωσίας.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας