ΛΑΡΚΟ και εξασθενές χρώμιο - Η άλλη πληγή της Εύβοιας

Αμέσως κινητοποιηθήκαμε για να εντοπίσουμε τις πηγές μόλυνσης και την επίδρασή τους στον υδροφόρο ορίζοντα. Στην αναζήτησή μας βρήκαμε ολόκληρους σάκους του 1 κυβικού, με απόβλητα επεξεργασίας αλουμινίου, πεταμένους σε χαράδρες και ρέματα.

Κατόπιν πήγαμε στις πηγές και στις παροχές του νερού, στις γεωτρήσεις και στην ύδρευση.

Τα αποτελέσματα ήταν και είναι από ανησυχητικά έως αποκαρδιωτικά. Οπου μετρήσαμε, από το Προκόπι μέχρι το Μπούρτζι, στη δυτικοκεντρική Εύβοια, βρήκαμε εξασθενές χρώμιο. Από λίγα μικρογραμμάρια ανά λίτρο έως 200 και βάλε.

Το θέμα πήρε έκταση πανελλαδική σε κανάλια και εφημερίδες. Ολοι μιλούσαν για φερτά υλικά από τη Στερεά και στοχοποίησαν τα αγροτικά προϊόντα, με αποτέλεσμα οι παραγωγοί του κάμπου να μην μπορούν να διαθέσουν τα προϊόντα τους. Κανένας όμως δεν αναφέρθηκε για τις εξορύξεις. Στο χωράφι που καλλιεργούσα βιολογικές πατάτες, στα Ψαχνά, βρήκα στο νερό του πηγαδιού 110 μικρογραμμάρια ανά λίτρο εξασθενές χρώμιο.

Ανέμενα ότι και οι πατάτες ως κόνδυλοι θα είχαν εξασθενές. Το εργαστηριακό αποτέλεσμα με διέψευσε. Ηταν αρνητικό. Ο στόχος όμως των «υψηλών» συμφερόντων που καταστρέφουν την Εύβοια είχε επιτευχθεί. Η αγροτική κοινωνία της περιοχής, αντί να στραφεί εναντίον τους, «τα έβαλε» με εμάς που αγωνιζόμασταν να βρούμε την αιτία του κακού.

Τι φταίει

Στα ορυχεία της ΛΑΡΚΟ που έχουν ανοιχτεί μέχρι και βάθος 150 μέτρα και έχουν συναντηθεί με τα υπόγεια νερά, υπάρχουν στα ανοιχτά ορύγματα κρυσταλλικά άλατα χρωμίου και θειάφι. Οταν βρέχει, το θειάφι κάνει όξινη αντίδραση με το χρώμιο και έτσι παράγεται το εξασθενές το οποίο μετά εισέρχεται στον υδροφόρο ορίζοντα που έχει συναντήσει το όρυγμα. Εξασθενές δεν υπάρχει ελεύθερο στη φύση, παρά μόνο στα πετρώματα Κροκοΐτη στη Σιβηρία. Ο υδροφόρος ορίζοντας στη δυτικοκεντρική Εύβοια επικοινωνεί σε μεγάλη έκταση. Η μόλυνση είναι καταστροφική και ίσως μη αναστρέψιμη. Ακόμη και οι ίδιοι οι δήμοι σιωπούν. Παρέχουν στους δημότες μολυσμένο νερό. Επιπλέον η ΛΑΡΚΟ μολύνει και τον Βόρειο Ευβοϊκό κόλπο. Ρίχνει τα επεξεργασμένα μεταλλεύματα (σκωρία) σε αυτόν. Είκοσι τετραγωνικά χιλιόμετρα με τοξική σκωρία μετατρέπουν σε νεκρή ζώνη τον βυθό και επιμολύνουν την τροφική αλυσίδα.

Nα αναφέρω ότι τα υπάρχοντα ορυχεία μετέτρεψαν μέρος από τα πανέμορφα δάση της κεντρικής Εύβοιας σε σεληνιακά τοπία, εκεί όπου αυτά υπάρχουν, η ζωή δεν επιστρέφει ποτέ.

Τα μεταλλεύματα αυτά είναι τα φτωχότερα σε νικέλιο (1%) στον πλανήτη, σύμφωνα με τον πρώην πρόεδρο της ΛΑΡΚΟ Ζευγώλη (1995), είναι και η ενεργοβόρα βιομηχανία, οι συνθήκες εργασίας δεν είναι οι καλύτερες καθώς έχουν υπάρξει και ατυχήματα εργαζομένων, και το προϊόν που πουλάει διακινδυνεύει την αξία του στη διεθνή χρηματιστηριακή αγορά. Ετσι έχει καταντήσει να είναι μια υπερχρεωμένη επιχείρηση και σε καθεστώς ειδικής διαχείρισης, με χρέη 470 εκατομμύρια ευρώ (451,2 εκατ. στη ΔΕΗ), κρατικοδίαιτη με ενισχύσεις 135,8 εκατ. ευρώ, ποσό το οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποχρεώνει το ελληνικό κράτος να το ανακτήσει ξανά.

Το κυριότερο είναι ότι η ίδια η εξόρυξη υπονομεύει όχι μόνο με το εξασθενές χρώμιο, αλλά και με το νικέλιο το μέλλον των γενεών στη δυτικοκεντρική Εύβοια. Θέλουμε λοιπόν την εξόρυξη η οποία πάει μαζί με κατεστραμμένα βουνά, ακατάλληλα νερά, μολυσμένη θάλασσα, χρεωμένα δημόσια ταμεία, για να έχουν κέρδη οι νέοι επενδυτές και εργασία μερικές εκατοντάδες εργαζόμενοι σε Εύβοια και Φθιώτιδα;

Ή θέλουμε ένα μέλλον βιώσιμο με δικαίωμα πρόσβασης σε καθαρά νερά, πλούσια φύση, άφθονο ψάρι, ίσα δικαιώματα και ελευθερίες για όλους και όχι για λίγους;

Δεν υπάρχει βιώσιμη λύση για τη ΛΑΡΚΟ.

Η λύση είναι μία: να κλείσει.

Οποιος «βουτάει τα χέρια του» σε ένα έγκλημα είναι ένοχος.

Η Εύβοια δεν σηκώνει άλλες πληγές.

ΥΓ.: Σήμερα στον πλούσιο κάμπο των Ψαχνών και στους ελαιώνες της Φθιώτιδας τα εργατικά χέρια είναι δυσεύρετα. Υπάρχει αξιοπρεπής εργασία για όλους.

*Βιοκαλλιεργητής - μέλος της Ομάδας Πολιτών για την Προστασία του Υγροβιότοπου Κολοβρέχτης