Κάποτε οι άνθρωποι μπορούσαν να δροσίζονται χωρίς να ανησυχούν για την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος. Οχι όμως «όλοι» οι άνθρωποι και όχι παντού. Τώρα που μας πλήττουν η «ακραία ζέστη» αλλά και ο ακραίος τρόμος για τον λογαριασμό του ρεύματος, αξίζει να θυμηθούμε το «πούνκα», που δεν άφηνε περιβαλλοντικό αποτύπωμα καθώς δεν εξέπεμπε διοξείδιο του άνθρακα – μόνο τους ανθρώπους που το χειρίζονταν ρήμαζε, αλλά ποιος νοιαζόταν γι’ αυτούς.
Στην Ινδία του 19ου αιώνα, οι εύποροι Αγγλοι αποικιοκράτες δροσίζονταν στα μπανγκαλόου, τις κατοικίες τους, με το «πούνκα», έναν μεγάλο ανεμιστήρα οροφής που τον χειρίζονταν Ινδοί υπηρέτες. Ηταν ένας απλός μηχανισμός από έναν ελαφρύ, καλαμένιο ή ξύλινο σκελετό, ύφασμα, μια τροχαλία και σχοινί. Ενας υπηρέτης τραβούσε ρυθμικά το σχοινί και το πτυχωτό πανί που πηγαινοερχόταν λειτουργούσε σαν γιγάντια βεντάλια. Οταν η αίθουσα ήταν μεγάλη, χρησιμοποιούνταν δύο ή και περισσότερα πούνκα, όπως βλέπουμε σε φωτογραφίες και ζωγραφιές της εποχής. Ο χειριστής μπορεί να βρισκόταν σε μια γωνιά του... κλιματιζόμενου χώρου, αλλά συνήθως ήταν καθισμένος έξω από το μπανγκαλόου κρατώντας το σχοινί που μετέδιδε την κίνηση στον χειροκίνητο ανεμιστήρα. Και όταν ο Ινδός δούλος δεν ήταν αρκετά σβέλτος, τα αφεντικά του τον κατσάδιαζαν ζητώντας του να τραβά πιο γρήγορα το σχοινί. Μάλιστα, μερικές κατοικίες διέθεταν πάνω από ένα πούνκα: στο σαλόνι, στο υπνοδωμάτιο, στο μπάνιο. Καθώς οι ένοικοι πηγαινοέρχονταν μέσα στο σπίτι, ένας υπηρέτης ειδοποιούσε τον punkah-wallah σε ποιο πούνκα να μετακινηθεί.
Κάποια πράγματα δυσκόλευαν τη ζωή των καημένων των Αγγλων κατακτητών στην Ινδία: η αφόρητη ζέστη, τα κουνούπια, τα πολλά καρυκεύματα στο φαγητό και η άγνωστή τους γλώσσα. Χάρη στη φτηνή εργασία των ντόπιων, μπορούσαν κάπως να αντιμετωπίζουν το πρώτο κακό. Με τον εξηλεκτρισμό της αποικίας, τα πούνκα εξέλιπαν, όμως η μακρόχρονη ύπαρξή τους είναι μια εύγλωττη μαρτυρία της αποικιοκρατικής βαρβαρότητας.
Πούνκα χρησιμοποιούνταν επί αιώνες και σε άλλες περιοχές της Νοτιοανατολικής Ασίας, όμως τα πούνκα της Ινδίας έγιναν ευρέως γνωστά στη Δύση χάρη σε κάποια διηγήματα του Κίπλινγκ. Ετσι χτίζονταν κάποτε οι αυτοκρατορίες. Με την εκμετάλλευση όχι μόνο του φυσικού πλούτου των χωρών αλλά και με την πάμφθηνη ανθρώπινη εργασία. Με άλλους τρόπους, αλλά όχι ριζικά διαφορετικούς, χτίζονται οι σύγχρονες αυτοκρατορίες.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας