Οι ευρωεκλογές του 2024 κατέγραψαν το σφοδρότερο «greenlash»** στην πολιτική ιστορία. Από τη γέννησή της πριν από μισό αιώνα, η Πολιτική Οικολογία καβάλησε στο κύμα της οικολογικής ευαισθητοποίησης –και μόνο ανέβαινε. Αλλοτε πιο αργά ασφαλώς, άλλοτε πιο γρήγορα. Αλλού περισσότερο, αλλού λιγότερο. Μετά το «Πράσινο Κύμα» του 2019, όμως, η «πράσινη μετάβαση» έγινε κατεστημένη πολιτική. Ως τέτοια, αντιμετωπίστηκε από τα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα ως κίνδυνος-θάνατος για την περαιτέρω οικονομική και κοινωνική τους καθίζηση. Ο κλιματικός σκεπτικισμός συνέκλινε με τον λαϊκισμό, τον νατιβισμό και τον ευρωσκεπτικισμό. Το ποτάμι της Ακροδεξιάς φούσκωσε και απειλεί να παρασύρει τα πάντα.
Οι Πράσινοι ευθύνονται για αυτή την εξέλιξη. Γεννήθηκαν σε χίπικο κοινόβιο, αλλά ενηλικιώθηκαν σε γιάπικη γειτονιά. Πολύ γρήγορα, επέλεξαν «υπεύθυνες» (αλλιώς: από νεοφιλελεύθερες έως «τριτοδρομικές») οικονομικές και κοινωνικές πολιτικές. Οι Οικολόγοι συμβιβάστηκαν με το status quo. Περιφρόνησαν την αναδιανομή και τον κοινωνικό-οικονομικό προστατευτισμό. Ο καταστατικός πασιφισμός του χώρου στριμώχτηκε δίπλα στους θιασώτες των «ανθρωπιστικών» ένοπλων επεμβάσεων της Δύσης. Μετά την Ουκρανία, το Πράσινο πήρε αποχρώσεις χακί.
Η μαζική καταψήφιση της «Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας» από τους ψηφοφόρους φέρνει την Πολιτική Οικολογία προ των ευθυνών της. Αποδείχθηκε πως ο οικολογικός μετασχηματισμός έχει κοινωνικά και γεωπολιτικά προαπαιτούμενα: μια, κοσμοϊστορικής κλίμακας, αναδιανομή πλούτου και εξουσίας – από τα ανώτερα κοινωνικά κλιμάκια προς τα πιο χαμηλά, από τις πλούσιες χώρες στις πιο φτωχές. Την –πάση θυσία– διατήρηση της ειρήνης, που σημαίνει αποδοχή των επώδυνων συμβιβασμών που επιβάλλουν οι νέοι συσχετισμοί δύναμης μεταξύ G7 και «Παγκόσμιου Νότου», μεταξύ Δύσης και Ανατολής, μεταξύ BRICS και ΟΟΣΑ. «Ο δυνατός κατακτά όσα του επιτρέπει η δύναμή του και ο αδύναμος υποχωρεί όσο του επιβάλλει η αδυναμία του». Μετά τις ευρωεκλογές του 2024, το μήνυμα είναι πως η Πράσινη πολιτική θα είναι κοινωνική και ειρηνιστική ή δεν θα υπάρξει.
Οι Πράσινοι πίστευαν πως υπερίπταντο του δίπολου Δεξιά/Αριστερά. Η πραγματικότητα, όμως, αποδείχτηκε πιο πεζή. Κάθε Πράσινος, πλέον, καλείται να αποφασίσει εάν θα αποδέχεται τη νεοφιλελεύθερη ανισοκατανομή του πλούτου. Επίσης εάν θα διακινδυνεύσει να καταστρέψει την Ευρώπη στον πυρηνικό Αρμαγεδδώνα, στο όνομα της παραμονής του Ντονέτσκ και της Κριμαίας στην Ουκρανία.
Μετά το 1979, όταν οι Γερμανοί Πράσινοι καταγράφηκαν εκλογικά για πρώτη φορά, οι Οικολόγοι σνόμπαραν τις κοινωνικές ανισότητες και τον γεωπολιτικό ανταγωνισμό. Μετά τις ευρωεκλογές του 2024, όμως, που οι Ευρωπαίοι Πράσινοι αποδεκατίστηκαν από τους ψηφοφόρους, το πρώτο βήμα της επόμενης πορείας τους είναι να διαλέξουν μεταξύ ειρήνης και πολέμου, μεταξύ κοινωνικής συντήρησης ή ανατροπής.
*Εκπαιδευτικός και πρόεδρος ιδιωτικού σχολείου, αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλίας για την Κλιματική Κρίση και μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου του Κόσμος
**Ορος που σημαίνει τη βίαιη κοινωνική αντίδραση στις οικολογικές πολιτικές (από το «green» και το «backlash»)
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας