ΜΕΝΟΥ
Πέμπτη, 24 Απριλίου, 2025
Photo 91125374 © Michaela Emanovska | Dreamstime.com
Ησίοδος, Θεογονία. Στίχοι 1 – 51

Αριστοτέλης: Μηδέ ποίος τις νυν, αλλά ποίος τις ην αεί. Όχι ποιος είναι τώρα αλλά, ποιος ήταν πάντα

Ο Ησίοδος  ( 8ος αι. π.Χ.) ήταν αρχαίος Έλληνας ποιητής.  Έδρασε λίγο μετά τον Όμηρο. Γεννήθηκε στην Άσκρη Βοιωτίας και είχε την αγροτική περιουσία του και το ποίμνιο του στο ιερό βουνό Ελικώνα, όπου σύμφωνα με τον μύθο κατοικούσαν οι Μούσες που όπως αναφέρει ο Ησίοδος στον πρώτο στίχο της Θεογονίας τις αποκαλούσαν Ελικωνιάδες Μούσες  (Μουσάων Ἑλικωνιάδων ἀρχώμεθ᾽ ἀείδειν) αφού κατοικούσαν στο πανέμορφο, καταπράσινο, ιερό όρος του Ελικώνος. Ο ποιητής αναφέρει ότι χρωστά στις Μούσες το θείο δώρο της ποιητικής τέχνης. Στο έργο του υπάρχουν οι θεοί, οι μύθοι αλλά και ο άνθρωπος, οι εργασίες του, τα προβλήματα του. Τα γνωστά έργα του είναι η Θεογονία με 1022 στίχους και Έργα και Ημέραι με 828 στίχους.

Μουσάων Ἑλικωνιάδων ἀρχώμεθ᾽ ἀείδειν

Από τις Μούσες τις Ελικωνιάδες  ν` αρχίσουμε το τραγούδι,

Που έχουν σπίτι τους το μεγάλο και θεϊκό βουνό του Ελικώνα.

Με πόδια αέρινα οι κοπελιές χορεύουν γύρω από την βιολετιά κρήνη

και το βωμό του μεγαλοδύναμου Κρονίδη Δία.

Πλένουν το σώμα στην κρήνη του Περμησσού ή του Ίππου

ή του ιερού Ολμειού και ξαναστήνουν  ποθητούς χορούς στην κορυφή του Ελικώνα.

Τα πόδια τους κινούνται ζωηρά και όλο πιο γρήγορα.  Χάνονται στο σύθαμπο  τυλιγμένες  με καλλικέλαδες φωνές να μπουν μέσα στη νύχτα υμνώντας  τον αιγιδοφόρο Δία και την πότνια  Αργεία Ήρα με τα χρυσά πέδιλα. Δοξολογούν ακόμα με ύμνους την Κόρη του Δία την γλαυκομάτα Αθηνά, τον Φοίβο Απόλλωνα, την τοξοβόλο Άρτεμη, τον Ποσειδώνα τον γεωσείστη  που περικλείει  όλη τη Γη, την τρυφερή και ευλαβική, σεβάσμια Θέτιδα, την Αφροδίτη με τις  γυριστές  βλεφαρίδες που ομορφαίνουν το πανέμορφο ελκυστικό βλέμμα της, την Ήβη με το χρυσό στεφάνι, την ωραία Διώνη, την Λητώ, τον Ιαπετό, τον πανούργο και ύπουλο Κρόνο, την πορφυρή Ηώ ( Αυγή), τον μέγα Ήλιο και τη λαμπρή, πάμφωτη Σελήνη,

20 τη Γη,  τον  μέγα Ωκεανό και τη μαυρομέλανη νύχτα. Ακόμα υμνούν, δοξάζουν και χορεύουν για το αθάνατο ιερό γένος όλων των θεοτήτων.

Οι Μούσες αυτές, δίδαξαν εμένα, τον Ησίοδο τα λόγια και τη μουσική καθώς έβοσκα τα` αρνιά μου στους πρόποδες του ιερού βουνού Ελικώνα. Απ` αυτές, τις Ολύμπιες κόρες του αιγιδοφόρου Δία,  πρωτάκουσα τα λόγια αυτά που γράφω τώρα. Τις άκουσα να λένε: « Βοσκοί της Γης ακούστε μας. Οι Μούσες σας μιλάνε. Δεν είναι η ζήση σας φαί, κρασί και ψέματα μεγάλα. Μπορείτε αν το θελήσετε λόγια καλά να πείτε και να τα τραγουδήσετε σε όλους να αρέσουν.».

Αυτά τα λόγια  είπανε οι κοπελιές  του Δία κι αμέσως σκήπτρο μου `δωσαν από βλαστάρι δάφνης. Με γνώση με γεμίσανε για όσα έχουν γίνει κι όσα ακόμα θα γενούν στο μέλλον των ανθρώπων. Μου δώσανε θεία φωνή αυτά να τραγουδάω. Όλες με παρακίνησαν ύμνους να λέω πάντα για όλους τους αθάνατους μακάριους θεούς μας, για την αθάνατη γενιά όλων των Ολυμπίων.

Για δρύες και για μάρμαρα δε θα μιλήσω τώρα μα για τις Μούσες τις θεές που τραγουδούν τον Δία και κτίζουν  σκέψεις  όμορφες στ` Ολύμπιο μυαλό του. Μιλάνε για το παρελθόν, μιλάνε για το τώρα, μιλάνε για τα μέλλοντα με μια φωνή οι Μούσες, αυτές οι όμορφες θεές του Δία ο θυγατέρες. Ρέουν σαν κελαϊδισμοί  οι όμορφες  φωνές τους, γεμίζουν τα  ανάκτορα του βροντητή του Δία με μελωδίες όμορφες, γλυκοτραγουδισμένες που σαν το παρθενόκρινου σκορπούν τη μυρουδιά τους. Υμνούν με το τραγούδι τους τον Ουρανό, τη Γαία και τους θεούς που γέννησαν αυτοί οι δύο πρώτοι. Και πάλι επανέρχονται με όμορφα τραγούδια τον Δία τον πατέρα τους με ύμνους να πληρώσουν. Είναι ο πρώτος των θεών με δύναμη μεγίστη κι οι Μούσες καμαρώνουνε για τον καλό πατέρα.

50. Υμνούνε έπειτα μαζί οι θεϊκές οι Μούσας το γένος το ανθρώπινο. Υμνούν και το αθάνατο  το γένος των Γιγάντων και τέρπεται ο κύρης τους ο Δίας να ακούει τις κόρες του να σέβονται τα γένη που ορίζει, αυτός ο πρώτος των θεών και άρχων των ανθρώπων.

Επίθετα, χαρακτηρισμοί, του Ησιόδου για τους θεούς.

Ο Ησίοδος και οι χαρακτηρισμοί των Θεών.

Αριστοτέλης: Μηδέ ποίος τις νυν, αλλά ποίος τις ην αεί. Όχι ποιος είναι τώρα αλλά, ποιος ήταν πάντα.

Ο Ησίοδος, στους παρακάτω στίχους, αποδίδει χαρακτηριστικά και ιδιότητες στα θεϊκά όντα που τραγουδούν οι Μούσες.

Στίχος 45.εὐρύς = πλατύς, φαρδύς, εκτεταμένος, ευρύχωρος, αυτός που φθάνει σε μεγάλη απόσταση, αυτός που απλώνεται σε μεγάλη απόσταση, μέγας.  Για τον Ουρανό.

4. ἐρι-σθενής, πανίσχυρος, παντοδύναμος, μεγαλοδύναμος, για τον Δία.

4. Κρονίωνος: Ο γιος του Κρόνου, για τον Δία.

41. ἐρί-γδουπος, = ἐρίδουπος, αυτός που βροντά δυνατά, για τον Δία.

11. αἰγί-οχος, αυτός που κρατά την ανίκητη αιγίδα,  για τον Δία.

11. πότνιᾰ, ἡ δέσποινα, κυρία, βασίλισσα.

12. Ἀργεῖα, Αργείη, για την Ήρα:  Από το Άργος.

13. γλαυκ-ῶπις Αθήνη. Επίθετο της θεάς Αθηνάς. Με αστραφτερούς, πολύ φωτεινούς, πάμφωτους, λαμπερούς, άγριους οφθαλμούς


14. ἰο-χέαιρα, ἡ, αυτή που ρίχνει βέλη, τοξοβόλος, για την  Άρτέμιδα.

15. γαιή-οχος (ἔχω), γαιά-οχος, αντί γηοῦχος, αυτός που βαστά, συγκρατεί, περικλείει τη γη,  για τον Ποσειδώνα.

15. Ἐννοσί-γαιος, ὁ, αντί Ἐνοσί-γαιος (ἔνοσις, γαῖα), αυτός που σείει τη Γη, επίθετο του Ποσειδώνα.

16. αἰδοῖος, -α, -ον (αἰδέομαι),  λέγεται για πρόσωπα. Αυτός που περιβάλλεται με σεβασμό, αξιοσέβαστος, σεβάσμιος. Λέγεται και για γυναίκες, αυτές που αξίζουν σεβασμό, τρυφερότητα, στοργή. Ντροπαλός, ταπεινός, ευλαβής. Για την Θέμιδα.

16. ἑλῐκο-βλέφᾰρος, -ον (βλέφαρον), αυτός που έχει γυριστά βλέφαρα, που έχει ζωηρό βλέμμα. Για την Αφροδίτη.

17. Χρυσοστέφανος Ήβη.

17. Καλήν τε Διώνη.

19. Ήλιος μέγας.

19. Σελήνη λαμπρά.

20. Ωκεανός μέγας.

20. Νύκτα μέλαινα.

18. ἀγκῠλο-μήτης,  ύπουλος, διεστραμμένος στις σκέψεις ή στις προθέσεις του, πονηρός, πανούργος. Επίθετο του Τιτάνα Κρόνου, πατέρα του Δία.

26. ἄγρ-αυλος, -ον (ἀγρός, αὐλή), αυτός που διαμένει στους αγρούς, λέγεται για τους βοσκούς, ἄγραυλος ἀνήρ, αγροίκος.

39. ὁμηρεύω, (ὅμηρος), είμαι ή χρησιμεύω ως όμηρος, ως εγγύηση.

 

1*. Αρχιτέκτων. Ιστορικός Αρχιτεκτονικής. Ιστορικός Τέχνης.

2*. Στους αγαπημένους: Ιωάννα – Μαρίνα, Ειρήνη, Κωνσταντίνο, Χαράλαμπο, Νικόλα.

Google News ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS
Αριστοτέλης: Μηδέ ποίος τις νυν, αλλά ποίος τις ην αεί. Όχι ποιος είναι τώρα αλλά, ποιος ήταν πάντα

ΣΧΕΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΣΕ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.

Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.

Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.

Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.

Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας