Ταλαιπωρία ιδεών και δράσεων

Τι έχουν τα έρμα και ψοφάνε; Λαϊκό ερώτημα με πολλές απαντήσεις

Θα ήταν ευχάριστο να μιλούσαμε για πολύχρωμα παιχνιδίσματα πολιτικών μετασχηματισμών, για πολιτικές πρωτοπορίες, για πληθυντικά ή ορμητικά κύματα και συμπεριληπτικά κάτι που θα διέτρεχαν την ελληνική πολιτική και θα εμψύχωναν την κοινωνία. Ολοι θα ήθελαν μια ισχυρή αντιπολίτευση με ορμή και σχέδιο για τη χώρα και τους ανθρώπους της· μια αντιπολίτευση για την ποιότητα και την ακεραιότητα της δημοκρατίας μας. Δυστυχώς, μιλάμε για πρόσθετη ταλαιπωρία της κοινωνίας μέσω της μη ισορροπίας της παράταξης που κυβερνούσε τη χώρα πριν από πέντε χρόνια. Τα απανωτά σφάλματα και η απουσία ιδεών δείχνουν πολιτική απορία, απόσταση της πολιτικής ως πρακτικής και οργανωμένης κοινωνικής δράσης από τη συσσωρευμένη εμπειρία, τα εργαλεία και τις μεθόδους της Πολιτικής Επιστήμης, και μια πορεία στα τυφλά ατόμων που υπονομεύουν το ένα το άλλο. Παραδόξως πώς, τα άτομα αυτά προσδοκούν «δεδομένη ανασυγκρότηση» και ευαγγελίζονται ένα πολιτικό μέλλον απαλλαγμένο από το σύστημα Μητσοτάκη.

Αλλά ας δούμε πώς έχουν τα πράγματα. Ο ΣΥΡΙΖΑ αυτή τη στιγμή δεν έχει θεωρητικό και ιδεολογικό προσανατολισμό. Τα σχετικά ερωτηματολόγια το αποδεικνύουν. Η παρέμβαση Τσίπρα, αν υποθέσουμε ότι είχε τον χαρακτήρα αποτροπής της περαιτέρω εκλογικής συρρίκνωσης του ΣΥΡΙΖΑ, προκάλεσε ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα στη συγκυρία που έγινε. Χαρακτηρίστηκε σαν βόμβα. Και πράγματι έκανε τη δουλειά που κάνουν συνήθως οι βόμβες. Καταρχάς, ήταν μια παραδοχή της επερχόμενης συντριβής στις ευρωεκλογές. Ηταν μια κίνηση που επέτεινε τα φαινόμενα διάλυσης ή την επερχόμενη και αναπότρεπτη περαιτέρω διάσπαση. Επιπλέον, είχε την ευρυχωρία των χρησμών. Αλλοι υποστηρίζουν ότι ήταν κίνηση στήριξης του Κασσελάκη, ενώ άλλοι λένε ακριβώς το αντίθετο. Αλλά εάν υποθέσουμε ότι η κάθε πλευρά έχει εύλογα επιχειρήματα, δεν σημαίνει ότι αίρεται η απουσία ιδεών ή η ταλαιπωρία της δημόσιας εικόνας αυτής (ας πούμε) της Αριστεράς. Απεναντίας, μέσω πράξεων και παραλείψεων ενισχύεται η πολιτική ανυποληψία των εμπλεκόμενων – του Αλέξη Τσίπρα μη εξαιρουμένου.

Παρακολουθώντας την έναρξη των εργασιών του 4ου συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ όλοι κατάλαβαν ότι ο Στέφανος Κασσελάκης είχε διαμορφωμένη την κερκίδα του, ως μοναδικό έρεισμα νομιμοποίησης της ηγεσίας του. Οπως προέκυψε από τα ρεπορτάζ των συναδέλφων που κάλυπταν το συνέδριο, οι χειροκροτητές του προέδρου Κασσελάκη αγνοούσαν την παρέμβαση Τσίπρα και το θριαμβικό τελετουργικό έναρξης δεν έδειχνε το παραμικρό πρόβλημα σχετικά με τον χρησμό ή τη «βόμβα Τσίπρα».

Στις σκηνές της μεγάλης οθόνης, ο Τσίπρας ήταν εξαφανισμένος (για πρώτη φορά) από τις δημόσιες μεγάλες εκδηλώσεις του προέδρου Κασσελάκη και του ΣΥΡΙΖΑ. Ηταν όμως «ωσεί παρών», με αποτέλεσμα η τοποθέτηση Κασσελάκη να απευθύνεται σε ένα κάθε άλλο παρά ομοιογενές και ομόψυχο ακροατήριο: απευθύνθηκε με στιλ Αμερικανού τηλε-ευαγγελιστή στους πιστούς του· απευθύνθηκε στους εσωκομματικούς αντιπάλους του· απευθύνθηκε στη Νέα Αριστερά· τέλος, σήκωσε το γάντι Τσίπρα ανακοινώνοντας τέσσερις κάλπες: εκλογής νέου προέδρου, Κεντρικής Επιτροπής, Νομαρχιακών Οργανώσεων και οργανώσεων μελών του κόμματος.

Αυτό που δεν έχει γίνει ευθέως αντιληπτό είναι ότι ο πρόεδρος Κασσελάκης δεν είναι πλέον ένας νέος πρόεδρος που ζητά την επανεκλογή του. Είναι ήδη ένας παλιός πρόεδρος που κληρονόμησε προβλήματα που άφησε ο προηγούμενος σ’ ένα προβληματικό κόμμα. Και ότι ο Τσίπρας βρήκε μια τελευταία ευκαιρία απεμπλοκής από αυτό που λέγεται ΣΥΡΙΖΑ. Και εφόσον δεν το βλέπουν αυτό οι άμεσα ενδιαφερόμενοι, η δημοσκοπική ψιλολογία δείχνει κατηφόρα και απίσχνανση.

Η κοινωνία σε αυτές τις κομματικές εξελίξεις αντιλαμβάνεται με μεγάλη πίκρα ότι η μόνη εμπιστοσύνη είναι ότι δεν μπορεί να έχει καμία εμπιστοσύνη σε κανέναν. Ο διπλός λόγος, η απουσία πειστικότητας, οι ανακολουθίες, δείχνουν προχειρότητα και αναποτελεσματικότητα του «ελληνικού ονείρου» του προέδρου που θα είναι «ο δικός τους εφιάλτης» (υποθέτω της Δεξιάς). Βεβαίως, όλα αυτά αποτυπώνονται ποικιλοτρόπως σαν ένα business as usual (BAU) στελεχών που ευαγγελίζονται «ευημερία για όλους και για όλα» και «το καλό της χώρας» με ένα κόμμα που μάλλον δεν λειτουργεί σαν τέτοιο.

Και τι γίνεται τώρα; Θα δούμε. Το σύστημα Μητσοτάκη δεν είναι πανίσχυρο. Φθείρεται από τις ίδιες του τις επιλογές. Από την άλλη, απουσιάζουν τα ιεραρχικά θεσμικά κομματικά συμπλέγματα που θα εξασφάλιζαν μια προβλέψιμη πορεία της αντιπολίτευσης ή του λεγόμενου προοδευτικού χώρου. Οι δημόσιες υποθέσεις και τα κοινωνικά προβλήματα είναι εδώ, σε έναν βάλτο συγκρούσεων των διαφόρων προσώπων και φατριών, ναρκισσιστικών και εντελώς ανεπαρκών για τη διευθέτησή τους. Τα καλά νέα είναι ότι η παράδοση της Αριστεράς στην Ελλάδα είναι παρούσα και ανθεκτική και πιο δοκιμασμένη από όσους επιμένουν ακόμα να μιλούν στο όνομά της. Και από τις θριαμβευτικές συνεδριακές κορόνες, ο ίδιος ο κόσμος θα επιλέξει και θα υπερασπιστεί για πολλοστή φορά τις αλήθειες που βλέπει να πεθαίνουν κάθε μέρα.