Οι εθνικοί μας δαίμονες

Το άλλο ζήτημα -επίσης διόλου τυχαίο- είναι ο κατακερματισμός των λεγόμενων «προοδευτικών δυνάμεων»: της αντιπολίτευσης ή της Κεντροαριστεράς. Πρόκειται για δυνάμεις αυτοαναφορικές που, μεταξύ τους, συντηρούν σχέσεις καχυποψίας και μη συνεργασίας· με την Αριστερά, να διανύει τροχιά φθοράς, πολυδιάσπασης, ιδεολογικής απορίας και εκλογικής κατάρρευσης.

Η κυβέρνηση, παρά τον μεταρρυθμιστικό της κάματο, αντιμετωπίζει τις επιλογές της. Κυρίως βιώνει -αν δεν εκφράζει επίσημα- τον βαθύ συντηρητισμό και αντιευρωπαϊσμό της. Βρίσκεται στον αντίποδα της κορυφαίας έκφρασης του Διαφωτισμού και της πίστης στις δυνατότητες της Λογικής και του ανθρώπου. Το αποτέλεσμα είναι η κενότητα του εθνικού δόγματος «ανήκωμεν εις την Δύση» (απέναντι στην κενότητα του παλαιού «λάκκου των λεόντων»).

Και βέβαια, η κυβέρνηση Μητσοτάκη αντιμετωπίζει τα επίχειρα των πρακτικών της στους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Υπόθεση υποκλοπών, στρατηγικές αγωγών κατά της ελευθερίας του Τύπου (SLAPPs), υπόθεση των οροθετικών γυναικών (Λοβέρδος, Χρυσοχοΐδης), Τέμπη, Πύλος, συσκοτίσεις, συγκαλύψεις σκανδάλων. Η υπόθεση του γάμου των ομοφύλων είναι χαρακτηριστική. Ενα απλό θέμα δικαιωμάτων και ισότητας ανάγεται σε εθνικό ζήτημα, ενώ αφορά περιπτώσεις που είναι μετρημένες στα δάχτυλα. Και καθώς η χώρα οφείλει να εναρμονιστεί με τις άλλες, ο διάλογος δεν γίνεται ως προς την ουσία, αλλά για όλα τα άλλα. Π.χ. ενδιαφέρει περισσότερο το ποσοτικό της «έντιμης αποχής» των κυβερνητικών υπουργών ή βουλευτών και η στάση των άλλων κομμάτων. Κανείς δεν μπήκε στον κόπο να εξηγήσει στον κόσμο (που δεν έχει μαντίλι να κλάψει, αλλά καταπίνει τις «επιστημονικές» απόψεις περί ανατροπής της φύσης ή της κοινωνίας) ότι οι ρυθμίσεις για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών δεν θα επηρεάσουν ούτε τις κοινωνικές αξίες και τα πρότυπα, ούτε τις πεποιθήσεις και τις παραδόσεις, ούτε την ελληνορθόδοξη πίστη, ούτε ακόμα ακόμα το πνεύμα της πυρηνικής οικογένειας.

Τα Χριστούγεννα, οι Απόκριες και το Πάσχα θα συνεχίσουν να γίνονται κανονικά, όπως και τα βαφτίσια και οι γάμοι (πολιτικοί ή θρησκευτικοί), όπως, επίσης, και η προϊούσα φτωχοποίηση του συνολικού πληθυσμού. Οι θάνατοι θα είναι περισσότεροι από τις γεννήσεις, τα χρέη θα είναι χρέη, η κερδοσκοπία ασύδοτη και στα καλύτερά της, τα πεζοδρόμια κατειλημμένα από τραπεζοκαθίσματα, αυτοκίνητα και μηχανές και τα καλοκαίρια οι παραλίες κατειλημμένες με ομπρελοκαθίσματα. Και οι «επιστημονικές» απόψεις των Σαμαρά, Βορίδη, Κουτσούμπα και λοιπών για την κατάλυση του ρόλου του πατέρα, της μητέρας και για την ευζωία των παιδιών θα περιφέρονται κανονικά στα μίντια, μαζί με τις «επιστημονικές» κοινωνικές απόψεις της Ιεράς Συνόδου -για κάθε θέμα- από τους άμβωνες.

Υπάρχει η πεποίθηση ότι ο εκσυγχρονισμός δεν είναι κάτι που μπορεί να γίνει καταναγκαστικά. Και δεν είναι κάτι που μπορεί να γίνει αιφνιδιαστικά και να επιβληθεί διά της βίας. Εχει όρια, και κυρίως έχει προϋποθέσεις που, όμως, εδώ παραβιάζονται. Οι υποκλοπές, η τραγωδία των Τεμπών, η εκατόμβη της Πύλου, οι πυρκαγιές στην Εύβοια και τον Εβρο, οι πλημμύρες της Θεσσαλίας έχουν αφήσει και τραύματα και θύματα. Την περασμένη εβδομάδα, στα πρωτοσέλιδα βρισκόταν το «τσουνάμι παραιτήσεων στα νοσοκομεία» (Εφ.Συν.) και η «φυγή από το Ναυτικό» (Καθημερινή). Οι αγρότες βρίσκονται στους δρόμους. Υπάρχει πρόβλημα στέγης. Η κατανομή πλούτου γίνεται άνισα. Δεν υπάρχει προστασία. Η παιδεία βράζει με το θέμα των μη κρατικών Πανεπιστημίων και το «άρθρο 16». Η χώρα βρίσκεται υπόλογη και κατηγορούμενη. Η ακρίβεια είναι καθημερινό θέμα, αλλά οι κυβερνητικοί μιλάνε για τις «αξίες μας» και οι μητροπολίτες μιλάνε «περί αγάπης», δίνοντας τα ιδεωδέστερα μαθήματα πολιτικού αβαθούς και ετερογονίας των σκοπών οι πρώτοι και μισαλλοδοξίας, σιμωνίας και σκοταδισμού οι δεύτεροι.

Τα αγαθά της παιδείας και της υγείας, το ασφαλιστικό, οι στρεβλώσεις της ανάπτυξης, τα ολιγοπωλιακά καρτέλ και οι κερδοσκοπίες συζητούνται απούσης της πραγματικότητας, σαν να μην υπήρξε παρελθόν και σαν να μην υπάρχει αύριο. Οι εθνικοί μας δαίμονες κάνουν σουλάτσο. Οι δε συνταγές ανθρωποφαγίας του Τζόναθαν Σουίφτ στο μια «Σεμνή πρόταση ώστε να παύσουν τα τέκνα των φτωχών ν’ αποτελούν βάρος» (εκδ. Αγρα, 2017), φαντάζουν σήμερα -από το μακρινό 1729- οι πιο ανθρωπιστικές και διορατικές ενάντια σε κάθε υποκριτή, φαύλο και κάθε εφησυχασμένο που μαζεύει πεταλούδες.