Επί Τουρκοκρατίας, το «τσογλάνι» (από τη σύνθετη λέξη ic oglani που σημαίνει υπηρέτης) ήταν το Ελληνόπουλο από καλή οικογένεια που υπηρετούσε τους σουλτάνους αφού, ασφαλώς, είχε πέσει πρώτα θύμα του παιδομαζώματος (βλ. τουρκικά Devsirme). Tα πιο ικανά τσογλάνια (!), τα έστελναν για να λάβουν ειδική εκπαίδευση στα παλάτια της Αδριανούπολης, του Γαλατά και της Προύσας.
Οσα από αυτά προόδευαν και αρίστευαν, επέστρεφαν στο παλάτι του σουλτάνου και έπαιρναν πολιτικά και στρατιωτικά αξιώματα: έφταναν να γίνουν από προσωπικοί ακόλουθοι του σουλτάνου μέχρι βεζίρηδες (πρωθυπουργοί ή υπουργοί), πασάδες και μπέηδες. Με λίγα λόγια, δηλαδή, το «τσογλάνι» εκείνη την εποχή ήταν ένα πολύ αξιοπρεπές και μορφωμένο άτομο που είχε σοβαρό κύρος και υπόληψη στην κοινωνία!
Στις μέρες μας πάλι -και μέσα από τις γνωστές (ίσως και σκόπιμες) ιστορικές παραφθορές βεβαίως-, το «τσογλάνι» δεν χαίρει κάποιας σοβαράς υπολήψεως. Το αντίθετο μάλιστα: μόλις ακούμε τον άλλον να λέει «άσ’ τον μωρέ αυτόν – τσογλάνι είναι», ο νους μας πάει κατευθείαν σε αχρείους τύπους, σε ανέντιμους, σε διεφθαρμένους, σε άτομα κακής διαγωγής, σε παλιόπαιδα και, ασφαλώς (επιτέλους, ας μην το κρύψουμε), σε κομπιναδόρους πολιτικούς – κάτι σαν το είδος και το μοντέλο πολιτικού παράγοντα που κυριάρχησε και συνεχίζει να κυριαρχεί στον τόπο αυτό.
Καμία σχέση δηλαδή, με τα original - τα γνήσια και αυθεντικά τσογλάνια (!) που περιγράψαμε και που, είναι καταφανές, αδικούνται βαναύσως από τα πράγματα· καίτοι ήταν αλήθεια τέρατα μορφώσεως στις ξένες γλώσσες, στα μαθηματικά, στη γνώση των γραφών, των νόμων και στα μαθήματα διπλωματίας.
Θα συμφωνήσουμε οπότε εδώ πως η ανατροπή της έννοιας είναι κάθετη, οριζόντια και καθολική και πως «οriginal» και «μαϊμού» τσογλάνια δεν συναντιούνται πουθενά για πουθενά! Εκεί, πάντως, που έγκειται ακόμη μεγαλύτερη ανατροπή και μετάλλαξη σε σχέση με την παλιά - καθώς πρέπει ανατομία των τσογλανιών, είναι πως τα τσογλάνια της σύγχρονης εποχής τείνουν να τα ξεπεράσουν σε ευδαιμονία, σε υλικό πλούτο και σε ισχύ.
Με τον κατήφορο δε, που έχει πάρει η κοινωνία σήμερα, δεν χρειάζεσαι απαραιτήτως devsirme για να γίνεις έπειτα από πολλή προσπάθεια και εκπαίδευση ένα ic oglani, αλλά γίνεσαι μια κι έξω –ακόμη καλύτερο τσογλάνι (!)– αν εμπλακείς για τα καλά ή παρακολουθήσεις προσεκτικά και μεθοδικά τη δομή των άλλων τσογλανιών που, ενώ δεν είχαν απολύτως τίποτα, τακτοποιήθηκαν σε όλα τους: έγιναν παράγοντες, έγιναν πλούσιοι, έγιναν αρχηγοί επιχειρήσεων, ομάδων, κομμάτων και κρατών προς έκπληξη και απορία, βεβαίως, των παλαιών τσογλανιών (των αυθεντικών), που δεν έχουν κατά πού να κάνουν για να κρυφτούν από την αδηφάγο Ιστορία…
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας