Από τα βέλη μην αποκτήσει κάποιος πληγή πάνω στην πληγή (ἐκ βελέων, μή πού τις ἐφ' ἕλκεϊ ἕλκος ἄρηται)

ΙΛΙΑΣ Ραψωδια Ξ`, 1- 259

Την ώρα αυτή ο Νέστορας έπινε το κρασί του και άκουσε τις ιαχές και τους αλαλαγμούς τους. Στράφηκε στον Μαχάονα τ` Ασκληπιού το τέκνο και με κουβέντες φτερωτές του λέει με σοφία:

« Μαχάονα θεού παιδί πες μου τι γνώμη έχεις για όλα όσα κάνουμε στον πόλεμο ετούτο. Κοντεύουν να σιμώσουνε στα πλοία μας οι Τρώες και όταν φτάσουνε σ` αυτά πάει χαθήκαμε όλοι. Μείνε εσύ, και φλογερό κρασί, κάτσε εδώ και πίνε,
ως να θερμάνει τα λουτρά η όμορφη Εκαμήδη
απ' τα πηγμένα αίματα να πλύνει το κορμί σου. Εγώ θα πάω για να δω πως προχωρούν οι μάχες».

Ο Νέστωρ πήρε την ασπίδα του γιου του Θρασυμήδη ο οποίος του είχε πάρει τη δική του. Άρπαξε και το κοντάρι του το κοφτερό και βγήκε από τη σκηνή. Ανταριάστηκε σαν είδε τους Αχαιούς να υποχωρούν μπροστά στην ορμή των Τρώων που δεν στάθηκε ικανό ούτε το τείχος να τους κρατήσει και τώρα γκρεμισμένο ήταν χάμω στη γη. Πήγε και συνάντησε τους αρχηγούς Οδυσσέα, Αγαμέμνονα, Διομήδη. Ο αρχηγός όλων ο Αγαμέμνων είπε στον Νέστορα:
« Βασιλιά Νέστορα γιε του Νηλέα τι θέλεις εδώ; Περίμενα να είσαι στη μάχη μήπως και εμποδίσεις τον ΄Εκτορα που είπε ότι δε θα γυρίσει στην Τροία αν δεν κάψει πρώτα τα καράβια μας και μας αφανίσει όλους.
50. Τι κακό μας βρήκε. Καθόμαστε όλοι, με πρώτο τον Αχιλλέα, να δούμε την ολέθρια κατάληξη μας»

Ο Νέστωρ του απάντησε:
« Αλήθεια είναι όσα λες Ατρείδη δοξασμένε, δε ξέρω τι μας έπιασε και δεν απαντάμε όπως ξέρουμε στον ορμητικό Έκτορα. Ο Δίας ο υψηλοβρόντης μπορεί να μας σώσει. Χάσαμε τα μπεντένια μας, κάτω τα ριξαν όλα, που μας προστάτευαν πολύ απ` των εχθρών τη λύσσα και σαν εμπροσθοφυλακή φυλάγανε τα πλοία. Οι γραμμές μας τσακίζονται, επικρατεί χάος, οι φωνές φτάνουν στον ουρανό. Ας δούμε εμείς οι αρχηγοί με ψυχραιμία τι πρέπει να κάνουμε για να σώσουμε την κατάσταση». Ο Αγαμέμνων απάντησε:
«Τα τείχη μας τα γκρέμισαν . Δεν τους κράτησε ούτε το χαντάκι ούτε τα τείχη. Τώρα μάχονται κοντά στα καράβια. Η θηλιά σφίγγει. Ο Δίας μας έδεσε τα χέρια, κόπηκε η ορμή μας. Προτείνω να σύρουμε τα πλοία από το γιαλό και να τα αγκυροβολήσουμε στ` ανοικτά πριν μας τα κάψουν οι Τρώες. Αν σταματήσουν πάλι τον πόλεμο τη νύχτα τότε χωρίς κίνδυνο ας πάμε να σώσουμε τα καράβια δένοντας τα ανοικτά. Δεν είναι ντροπή ούτε δείγμα δειλίας να εκμεταλλευτούμε τη σκοτεινιά της νύχτας. Καλύτερα να αποπλεύσουμε παρά ν` αφανιστούμε»

Ο πολύ-σκεπτόμενος Οδυσσέας τον κοίταξε κάτω από τα φρύδια με βλοσυρό βλέμμα και του είπε:
« Ατρείδη Αγαμέμνονα τι λόγο είπες τώρα; Πως ξέφυγε απ` τα χείλη τέτοια βαριά κουβέντα; Σου έπρεπε  ανάξιε δειλούς να κουμαντάρεις και όχι τους καλύτερους πολεμιστές στον κόσμο. Ο Δίας μας τη χάρισε αυτή τη μαύρη μοίρα από μικροί ως γέροντες να πλάθουμε πολέμους μέχρι να έρθει να μας βρει του Χάρου το δρεπάνι. Είσαι καλά που σκέφτεσαι να φύγουμε σαν κλέφτες που τόσα χρόνια χάσαμε εδώ να πολεμάμε. Πρόσεξε μην το ξαναπείς αυτό που είπες τώρα και τύχει και σ` ακούσουνε οι συμπολεμιστές μας. Τώρα νικάνε οι εχθροί  θέλεις και άλλη χάρη στο χέρι να τους δώσουμε κι όλα να πάνε στράφι;
100. Μόλις τα πλοία ρίξουμε στη θάλασσα αμέσως όλοι θα προσπαθήσουνε να τρέξουνε να φύγουν. Κανείς δεν πρόκειται μετά αυτούς να μεταπείσει. Δε σου `πρεπε να κυβερνάς με τέτοιες αποφάσεις».

Ο Αγαμέμνων απάντησε:
« Βαριές κουβέντες μου είπες Οδυσσέα και μου έσκισες την καρδιά. Τίποτα δεν θα κάνω χωρίς να συμφωνείτε όλοι. Εμπρός λοιπόν αν έχετε κάτι να προτείνεται, καλύτερο απ` ότι πρότεινα εγώ, πείτε ελεύθερα τη γνώμη σας και εγώ θα την ακούσω».

Σημ.1.

Ο Διομήδης ο βροντόφωνος τους μίλησε και είπε: « Ακούστε και τη δική μου γνώμη ας είμαι μικρότερος απ` όλους καταλαβαίνω από τη στρατηγική του πολέμου. Είμαι γιος του Τυδέα του ήρωα που τώρα τον σκεπάζει το χώμα της Θήβας. Και ο παππούς ο Οινεύς του πατέρα μου κύρης ήταν ξακουστός για την παλληκάρια του. Ο πατέρας μου παντρεύτηκε την κόρη του βασιλιά του Άργους Αδράστου που έγινε η δική μου μητέρα. Πήρε πλούτη πολλά απ` αυτόν τον γάμο, αμέτρητο βιός, καρπερά χωράφια, δέντρα, πρόβατα αμέτρητα. Από τους Αχαιούς ο πατέρας ήταν πρώτος στη ρίψη ακοντίου και όλοι τον εκτιμούσαν και τον σεβότανε.
Είμαι από καλή γενιά κι από σπουδαίο κύρη γι αυτό ζητώ τα λόγια μου να τα προσέξετε όλοι. Στη μάχη υποχωρήσαμε μα εμείς πρέπει να πούμε τον ύστερο το λόγο μας γι αυτήν την καταιγίδα. Αμέσως να γυρίσουμε στης μάχης την αντάρα κι ας χάσαμε άντρες άξιους κι έχουμε τραυματίες. Καρδιά και μνήμη έχουμε κι αυτά μας συντροφεύουν τους Τρώες να πατάξουμε με δύναμη και σθένος. Ας σπεύσουμε στον πόλεμο με όλες τις πληγές μας , αυτή `ναι η ανάγκη μας κι αυτή το θέλει έτσι: στον πόλεμο να τρέξουμε, άλλο δεν έχει δρόμο. Οι πληγωμένοι δυο φορές θα πρέπει να προσέξουν πληγή μην πάρουν στην πληγή που κουβαλούν στο σώμα. Πάμε να ξεσηκώσουμε όλους τους σύντροφους μας που `χάσαν το κουράγιο τους απ` την ορμή των Τρώων»
Όλοι συμφώνησαν με τις θέσεις του Διομήδη και ξεκίνησαν με πρώτο τον αρχηγό Αγαμέμνονα. Ο κοσμοσείστης Ποσειδών πήρε μορφή ηλικιωμένου ανθρώπου και πλησίασε τους αρχηγούς. Έπιασε το δεξί χέρι του Αγαμέμνονα και του είπε:
« Αγαμέμνονα προχώρα. Οι θεοί είναι, στην πλειοψηφία τους μαζί σου. Μη γίνεις σαν τον Αχιλλέα που απέχει και εύχεται τη συντριβή σας από τους Τρώες. Γρήγορα οι εχθροί σας θα τρέχουν σηκώνοντας σύννεφα σκόνης για να μπουν μέσα στα τείχη της Τροίας και να σωθούν από την οργή σας». Αυτά είπε ο μεταμορφωμένος Ποσειδών και όρμησε στο πεδίο της μάχης βγαζοντας πολεμικές ιαχές που βγάζουν εννιά και δέκα χιλιάδες άντρες που ορμούν ακάθεκτοι στη μάχη που ορίζει ο θεός του πολέμου Άρης.
150. Ήταν πολύ δυνατή, ουρανομήκης η πολεμική κραυγή του Ποσειδώνα που όλοι οι Έλληνες αναθάρρησαν και πήραν ψυχή και κουράγιο να πολεμούν, να μάχονται και παύση να μη θέλουν.

Σημ,2.

Την ίδια στιγμή από την κορυφή του Ολύμπου η Ήρα καθισμένη στο χρυσό θρόνο της παρατηρούσε τον αδελφό της Ποσειδώνα και χαιρόταν που βοηθά τους Έλληνες. Από την άλλη ο Δίας στην κορυφής της Τρωικής Ίδας παρατηρούσε όσα συνέβαιναν στο πεδίο της μάχης. Η Ήρα θύμωσε πολύ που δε βοηθά ο Δίας τους Αχαιούς. Σκέφτηκε να τον πλανέψει ερωτικά και της φάνηκε καλή ιδέα για να τον παρασύρει στις βουλές της. Να στολιστεί και να ντυθεί τον πόθο να ανάψει στον Δία τον ανίκητο τον πρώτο αιγιδοφόρο.
Να του απλώσει γλυκό ύπνο στα μάτια μετά τα ερωτικά της καμώματα. Η Ήρα έβαλε σ` εφαρμογή το σχέδιο της ξεκινώντας από το πολυτελές διαμέρισμα που έφτιαξε για κείνη ο γιος της Ήφαιστος και που μόνο εκείνη μπορούσε να μπει σ` αυτόν τον  χώρο. Περιποιήθηκε το σώμα της με αμβροσία και μυρωδικά έλαια που η ευωδιά τους απλωνόταν από  τα παλάτια του Ολύμπου σ` όλη τη γη και τον ουρανό. Έφτιαξε τα μαλλιά της πλέκοντας όμορφα κουρλιά που πέφτανε στους ώμους κυματιστά. Φόρεσε αμβρόσιο φόρεμα που της είχε υφάνει η Αθηνά, η πρώτη ανυφαντού και το είχε διακοσμήσει με όμορφες εικόνες. Σημ. 3. Χρυσές περόνες το έκλειναν στο στήθος. Φόρεσε τη ζώνη της με εκατό κρόσσια και έβαλε στ` αυτιά της τρίλοβα σκουλαρίκια, μοναδικά καλλιτεχνήματα, αστραφτερά. Στο κεφάλι της φόρεσε λεπτότατο μαντήλι που έλαμπε σαν τον ήλιο. Στα πόδια της φόρεσε σανδάλια κομψά. Βγήκε έπειτα από το διαμέρισμα της και ζήτησε την Αφροδίτη και της είπε: « Θέλω τη βοήθεια σου και μη μου έχεις έχθρα που στηρίζω τους Έλληνες στον πόλεμο κι εσύ τους Τρώες».

« Ω! Ήρα σεβαστή θεά του μέγα Κρόνου κόρη, ζήτα ότι εσύ ποθείς κι αμέσως θα το πράξω».
« Θέλω πανέμορφη θεά του Έρωτα μητέρα να με προικίσεις με αυτά πους τους θεούς πλανεύεις μα κι οι θνητοί τρελαίνονται απ` τη δική σου χάρη και το γλυκό τον έρωτα που τον σκορπάς στον κόσμο.

200. Θα πάω στην άκρη του κόσμου για να βρώ τον Ωκεανό και την Τυθήν. Αυτοί με φρόντισαν όταν η μητέρα μου η  Ρέα με παρέδωσε σ` εκείνους. Πάω να τους βοηθήσω να λύσουν τις διαφορές τους και να μην είναι πια πικραμένοι μεταξύ τους. Δεν κοιμούνται πια στην νυφική τους κλίνη. Νομίζω πως μπορώ εγώ με λόγια της αγάπης να τους καταφέρω να τα βρούν και να επιστρέψουν στο ερωτικό τους κρεβάτι. Έτσι, αγαπητή και σεβαστή θα με λογαριάζουν αιωνίως».

Στην Ήρα η φιλομειδής απάντησε Αφροδίτη:
«Ότι ζητήσεις θα γενεί. Είσαι θεά μεγίστη και στις αγκάλες του Διός κοιμάσαι κάθε βράδυ».
Η Αφροδίτη έλυσε από τα στήθη της τον κεντημένο ιμάντα( Σημ. 5) αυτόν που κρύβει τη θέλξη, τον έρωτα, το πάθος, τον πόθο  ακόμη και ερωτικά λόγια. ΄Παρέδωσε τον ιμάντα στην Ήρα και της είπε:
« Φόρεσε ω! Ήρα τον μαγικό μου κεστόν ιμάντα στο στήθος σου και θα αποκτήσεις και εσύ τη δική μου έλξη από θεούς και θνητούς».
Η Ήρα πέταξε ψηλά, Από τον Όλυμπο διέσχισε εναέρια την Πιερία, Ημαθία και τη Θράκη. Στη Λήμνο έφτασε γοργά στου Θόαντος την πόλη. Εκεί τον Ύπνο έσμιξε αδέρφι του θανάτου. Αφού το χέρι του πιασε του είπε με αγάπη. « Ύπνε αφέντη των θεών και των ανθρώπων όλων κάποτε πάλι μ` άκουσες άκου με πάλι τώρα και χάρη εγώ θα σου χρωστώ στον άπαντα αιώνα. Θέλω τα μάτια του Διός με ύπνο να τα κλείσεις μετά που εγώ ερωτικά πλαγιάσω στο πλευρό του. Δώρο θα λάβεις ακριβό, θρόνο χρυσό ο Ήφαιστος για σένα θα ποιήσει. Μαζί θα πάρεις να πατάς ένα χρυσό σκαμνάκι, ωραίο υποπόδιο για την ξεκούραση σου».

Ο θεός Ύπνος απάντησε στην Ήρα:
« Ω Ήρα, σεβαστή θεά, του υψίστου Κρόνου κόρη, μπορώ να  κοιμίσω όλους τους θεούς αλλά όχι τον ηγέτη των θεών τον Κρονίδη Δία. Θα το έκανα μόνο αν με διέταζε. Έχω πικρή πείρα από την προηγούμενη φορά που πάλι με δική σου προτροπή  κοίμισα τον Δία και τότε τη γλύτωσα φτηνά με τη βοήθεια της θεάς Νύχτας.. Όμως πάλι δεν θα τολμήσω γιατί οα με αφανίσει η οργή του».

Σημ.1. Οι Τρώες  επελαύνουν κι οι Έλληνες συζητούν, κατηγορούν τον αρχηγό Αγαμέμνονα. Στις συζητήσεις συμμετέχουν οι: Νέστωρ, Αγαμέμνων, Οδυσσέας, Διομήδης. Παλιά συνήθεια που σώθηκε μέχρι σήμερα. Πολλά λόγια, λίγα έργα.

 Σημ. 2 τόσσην ἐκ στήθεσφιν ὄπα κρείων ἐνοσίχθων
ἧκεν· Ἀχαιοῖσιν δὲ μέγα σθένος ἔμβαλ' ἑκάστῳ
καρδίῃ, ἄληκτον πολεμίζειν ἠδὲ μάχεσθαι. Ξ` 150-152.
Τέτοια κραυγή απ' τα στήθια του έβγαλε ο Ποσειδώνας,
σθένος μεγάλο έβαλε στα βάθη της καρδιάς τους,
ξυπνώντας τη λαχτάρα γι'  αγώνες και πολέμους.

Σημ.3. Το πανέμορφο, θεϊκό φόρεμα που έκανε η Αθηνά για την Ήρα. ἀμβρόσιον ἑανὸν ἕσαθ', ὅν οἱ Ἀθήνη
ἔξυσ' ἀσκήσασα, Ξ`, 178- 179.
ἀμβρόσιος, -α, -ον και -ος, -ον, επιτεταμένος τύπος του ἄμβροτος, αθάνατος, σε Ομηρ. Ύμν.· στον Όμηρο η νύχτα και ο ύπνος αποκαλούνται αμβροσιακά, θεϊκά, ως δώρα των θεών· παρόμοια λέγεται για οτιδήποτε ανήκει στους θεούς, όπως τα μαλλιά τους, οι εσθήτες τους, τα σανδάλια τους, η τροφή και η φάτνη των αλόγων τους.
ᾱνός, -ή, -όν (ἕννυμι),· I. αυτός που είναι κατάλληλος να φορεθεί, ἑανῷ λιτί, με λεπτό ύφασμα ιδανικό να φορεθεί, δηλ. κομψό και λευκό, σε Ομήρου Ιλιάδα· πέπλος ἑᾱνός, λεπτό, διαφανές βέλο, στο ίδ.· ἑανοῦ κασσιτέροιο, κασσίτερος σφυρηλατημένος ώστε να είναι κατάλληλος να φορεθεί, στο ίδ. II. ως ουσ., ἑᾰνός, ὁ, λεπτό πέπλο, κατάλληλο για να το φορούν θεές και γυναίκες ευγενείς, σε Όμηρο.

Σημ. 4. Η Ήρα ζητά φιλότητα και ίμερον από την Αφροδίτη.
δὸς νῦν μοι φιλότητα καὶ ἵμερον, ᾧ τε σὺ πάντας
δαμνᾷ ἀθανάτους ἠδὲ θνητοὺς ἀνθρώπους. Ξ` 198-199.
φῐλότης, -ητος, ἡ (φίλος), φιλία, αγάπη, στοργή, σε Όμηρ. κ.λπ.· φιλότης τινός, στοργή για, σε Ομήρ. Οδ.· διὰτὴν λίαν φιλότητα βροτῶν, από τη φοβερή αγάπη του για τους ανθρώπους, σε Αισχύλ.· ὦ φιλότης, = ὦ φίλε, φίλε μου, σε Πλάτ
ἵμερος[ῑ], ὁ, I. 1. πόθος, επιθυμία για κάτι, Λατ. desiderium, με γεν., σε Ομήρ. Ιλ.· γόου ἵμερον ὦρσεν, ξεσήκωσε μέσα τους επιθυμία για δάκρυα, δηλ. την επιθυμία να θρηνήσουν για να ανακουφίσουν την ψυχή τους, στο ίδ.· και με δεύτερη γεν. (αντικειμ.), πατρὸς ὑφ' ἵμερος ὦρσε γόοιο, για τον πατέρα της, σε Ομήρ. Οδ.· ἵμερον ἔχειν = ἱμείρεσθαι, σε Ηρόδ.· στον πληθ., πολλοὶ ἵμεροι, διάφορα, ποικίλα συναισθήματα, σε Αισχύλ. 2. απόλ., επιθυμία, έρωτας, σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ. II. ως επίθ., αλλά μόνο στο ουδ. ως επίρρ., ἵμερον αὐλεῖν, σε Ανθ.· ἵμερα μελίζεσθαι, δακρύειν, στο ίδ.

Σημ. 5. κεστός, -ή, -όν (κεντέω), 1. κεντητός, κεντημένος, ραμμένος, κεστὸς ἱμάς, λέγεται για τη μαγική ζώνη της Αφροδίτης, σε Ομήρ. Ιλ.

Τὸν δ' ἄρ' ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς· Ξ`, στ.82
ὑπόδρᾰ (ὑπό), επίρρ. που απαντά μόνο στη φράση ὑπόδρα ἰδών, κοιτάζοντας κάτω από τα φρύδια, κοιτάζοντας λοξά, στραβά, πλαγίως, αυστηρά, βλοσυρά, σε Ομήρ. Ιλ.
πολύ-μητις, -ιος, ὁ, ἡ, αυτός που σκέφτεται πολλά, σε Όμηρο.

1*. Αρχιτέκτων. Ιστορικός Αρχιτεκτονικκής. Ιστορικός Τέχνης.
2* Στον αγαπημένο φίλο Αλέξανδρο Σημαντήρη.