Κατά καιρούς, και ιδίως πρόσφατα, έτυχε να διαβάσω διάφορα κείμενα για τα ελληνοτουρκικά που δεν ακολουθούν την πεπατημένη. Η οποία συνίσταται στο να προσθέτουμε το επίθετο «προκλητικό» σε οτιδήποτε πει ή κάνει η γείτων. Κλασικό παράδειγμα, τα τηλεοπτικά δελτία όπου η φράση ενός Τούρκου πολιτικού «Θα υπερασπιστούμε τα δίκαια της χώρας μας» χαρακτηρίζεται προκλητική. Δηλαδή για να εξομαλυνθούν οι σχέσεις με τους Τούρκους, θα πρέπει πρώτα να δηλώσουν ότι δεν θα υπερασπιστούν τα δίκαια της χώρας τους.
Αρχίζοντας από τα ευκόλως εννοούμενα, ο Ερντογάν είναι όντως αυταρχικός, αρχομανής, έχει τεράστια ιδέα για τον εαυτό του και ίσως δεν θα διστάσει να κάνει τα πάντα για να παραμείνει στην εξουσία. Θα πρέπει λοιπόν να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί γιατί δεν θέλει και πολύ να γίνει το κακό. Με την κατάσταση τόσο τεταμένη, μια λάθος κίνηση ή ακόμα και ένα ατύχημα μπορεί να φέρει την καταστροφή.
Τίθεται όμως το ερώτημα: είμαστε απόλυτα σίγουροι ότι η σωστή πολιτική είναι να αρματωνόμαστε σαν τον αστακό με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία της χώρας, και να κοντραριζόμαστε με την Τουρκία παντού και συνεχώς; Ή για να το πούμε αλλιώς, είμαστε σίγουροι πως δεν υπάρχει κάποιο εναλλακτικό σενάριο, το οποίο θα διασφάλιζε τα καλώς εννοούμενα συμφέροντά μας και ταυτόχρονα θα απέφερε οικονομικά και γεωπολιτικά οφέλη; Μήπως καλά θα κάνουμε να δούμε και να εξετάσουμε προσεκτικά αυτό το ενδεχόμενο αντί να το απορρίπτουμε εξ ορισμού;
Για να υπάρχει, έστω και μια μικρή πιθανότητα το εγχείρημα αυτό να αποδώσει καρπούς, πρέπει σταδιακά, και εμείς και οι Τούρκοι, να ρίξουμε τους τόνους. Οχι υπό την έννοια ότι θα βριζόμαστε μία φορά τη βδομάδα αντί για κάθε μέρα –μολονότι κι αυτό θα βοηθούσε– αλλά επίσης και κυρίως ότι θα διαβάσουμε το τι συμβαίνει σήμερα αλλά και το τι συνέβη στο πρόσφατο παρελθόν χωρίς τα παραμορφωτικά γυαλιά που δαιμονοποιούν τον αντίπαλο. Ενα παράδειγμα: μετά την εισβολή των Ρώσων στην Ουκρανία έγινε της μόδας να την παραλληλίζουμε με την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο. Δηλαδή, στο ερώτημα γιατί εισέβαλαν το 1974, οι ειδήμονες αφήνουν να εννοηθεί ότι «Τούρκοι είναι, τι περιμένεις;». Το γεγονός ότι είχε προηγηθεί το πραξικόπημα της ΕΟΚΑ Β' που κατέλυσε την Κυπριακή Δημοκρατία, της οποίας εγγυήτρια ήταν η Τουρκία, δεν μνημονεύεται καν. Οπως επίσης δεν μνημονεύεται ότι το Σχέδιο Ανάν το αποδέχθηκαν οι Τουρκοκύπριοι και το καταψήφισαν οι Ελληνοκύπριοι.
Νομίζω ότι το αλήστου μνήμης Μακεδονικό μάς δίδαξε τα εξής δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα: το πρώτο, και χειρότερο, ότι ο δημαγωγικός λόγος που διαλαλεί ότι έχουμε πάντα δίκιο, σε συνδυασμό με την αίσθηση ότι οι «κακοί» μάς επιβουλεύονται, οδηγεί στην ομαδική παραφροσύνη. Και το δεύτερο, το καλό, ότι μερικές φορές ανακαλύπτουμε πως ο δράκος που θα μας έτρωγε δεν υπάρχει.
Δυστυχώς, η κόντρα Ελλάδας και Τουρκίας δεν είναι εύκολο να αποτελέσει αντικείμενο μιας νηφάλιας προσέγγισης. Οχι μόνο γιατί έχει βαθιές ρίζες στον χρόνο, αλλά για έναν επιπλέον λόγο: επειδή συμπίπτει χρονικά με τις εκλογές, οι οποίες επίκεινται τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Τουρκία. Που σημαίνει ότι τα νταηλίκια του Ερντογάν και του ανεκδιήγητου Μπαχτσελί γίνονται εν μέρει για το προεκλογικό θεαθήναι. Τι συμβαίνει όμως στα καθ’ ημάς; Εχω την εντύπωση ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης κρίνει πως η θωράκιση της χώρας με τα θεαματικά εξοπλιστικά προγράμματα είναι γερό χαρτί. Για να το πω ωμά, φέρνει ψήφους. Ως γνωστόν, ο εξωτερικός εχθρός λειτουργεί συσπειρωτικά υπέρ της όποιας κυβέρνησης, ιδίως όταν πρόκειται για τον προαιώνιο αντίπαλο. Εξάλλου, ας μην ξεχνάμε ότι η Νέα Δημοκρατία έχει βεβαρημένο παρελθόν σε τέτοιου είδους καταστάσεις. Ο τότε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης προσπάθησε να ξεσηκώσει τον κόσμο εναντίον της Συμφωνίας των Πρεσπών, στην οποία κατά πάσα πιθανότητα ο ίδιος πιστεύει, αλλά τι σημασία έχει αυτό όταν ο υπέρτατος στόχος είναι το Μαξίμου;
Απόδειξη ότι τα κανάλια, και κυρίως τα φίλα προσκείμενα στη Νέα Δημοκρατία, ασχολούνται καθημερινά και εμμονικά με την τουρκική επιθετικότητα. Υπάρχει φυσικά και η εξήγηση ότι αυτό θέλουν οι τηλεθεατές. Ενδέχεται να είναι όντως έτσι. Αλλά κάτι δεν πάει καλά όταν επικαλούμαστε ως αποδεικτικό στοιχεία μια συγκεκριμένη στάση την οποία εμείς καλλιεργήσαμε και επιβάλαμε.
Και κάτι τελευταίο: το να λες ότι πρέπει να αντιμετωπίσουμε το ελληνοτουρκικό πρόβλημα με σοβαρότητα και χωρίς εθνικές παρωπίδες δεν σημαίνει ότι τελικά θα δικαιωθεί μια εναλλακτική ανάγνωση των πραγμάτων. Σημαίνει απλώς ότι το όποιο τελικό συμπέρασμα θα έχει υποβληθεί στον έλεγχο της κριτικής. Με άλλα λόγια, στην πολιτική και στη ζωή γενικότερα, φοβού τα αυτονόητα.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας