Τα τελευταία χρόνια η πόλη των Ιωαννίνων, αλλά και η περιφέρεια του νομού, έχει γίνει τουριστικός μελισσότοπος. Δεν γνωρίζω την αρχική εντύπωση του επισκέπτη. Ετσι κι αλλιώς, έχει αλλάξει ο τόπος. Οι δρόμοι εισόδου δεν είναι πλέον οι ίδιοι. Ο δόλιος Κουτσογιάννης του Χρηστοβασίλη μαγεύτηκε από την πόλη, καθώς την είδε για πρώτη φορά από τη θέση «Προσκύνηση», εισερχόμενος από τα βόρειά της. «Ζερβιά μεριά η λίμνη με τα λαμπροξάστερα νερά της, σαν απέραντος καθρέφτης που καθρεφτίζονταν μέσα του ο καταγάλαζος ουρανός». Πίστεψε πως η εικόνα που ατένιζε έβγαινε από έναν άλλο κόσμο. Ισως να είχε ακούσει ιστορίες για τον μαγικό καθρέφτη όπου εικονίζονται πολλών ειδών ζούδια. Κι έτσι ο κοσμικός φόβος γίνεται θαυμασμός για την πρωτόφαντη γνωριμία. «Τα Γιάννινα είν’ αυτά, Παναήγια μου! Τα Γιάννινα είν’ αυτά, Θεέ μου! Ντέι! ντέι! Τι πολιτεία που ’ναι τα έρημα! Χρειάζεται να ’χει δεκατέσσερα μάτια κανείς και πάλι δεν τα χορταίνει!»
Ναι, ήταν τα Γιάννινα. Που τραγουδήθηκαν και ιστορήθηκαν με πολλές μορφές, σ’ όλη την ιστορική τους πορεία. Ο Γκανάς διερμηνεύει τη δική του σχέση. Παίρνει τη σκυτάλη από τον Κουτσογιάννη και δίνει σχήμα στα αισθήματά του για την πόλη που αιχμαλωτίζει τις αισθήσεις, άσχετα αν οι καινούργιες διαδρομές έχουν στερήσει από τους εποχούμενους διαβάτες την πρώτη εντύπωση, που πρόσφερε η κάθοδος του Μιτσικελίου.
Χάραζε ο τόπος με βουνά πολλά, γράφει ο Γκανάς. Μέσα στην αχλή της χαραυγής αναδύονται τα δικά του Γιάννινα, τα γυάλινα και μαλαματένια. Είναι τα Γιάννινα του μύθου και της ιστορίας. Είναι οι παραλίμνιες φωνές στα διηγήματα του Χατζή όπως αντηχούν στο πριάρι που μεταφέρει αντάμα τον Κρυστάλλη και τον Γιοζέφ Ελιγιά στο Νησάκι λάμνοντας στην ακύμαντη λίμνη.
Αν οι επισκέπτες δεν αντιστέκονται στη γοητεία της, η πόλη αντιστάθηκε για αρκετό καιρό στην πολιορκία του ελληνικού στρατού, που είχε στήσει το στρατηγείο του στο Μπιζάνι, τη νότια είσοδό της. Χρειάστηκε κόπος μεγάλος ώστε το στέμμα της βορειοδυτικής Ελλάδας να απελευθερωθεί. Να γίνει μέρος του διευρυμένου ελληνικού κράτους.
Χύθηκε αίμα. Οι άνθρωποι των γραμμάτων πότισαν τον αγώνα για την απελευθέρωση. Ο Λορέντζος Μαβίλης άφησε την τελευταία πνοή του στο ύψωμα του Δρίσκου, εκφραστής μιας άλλης άποψης. Δεν μπόρεσε να συνοδεύσει τους ελευθερωτές στην πόλη. Το ίδιο συνέβη και με πολλούς πολίτες από διάφορα μέρη της χώρας. Αχ! Πού είσαι, Στέλιο, μάτια μου, να ευφρανθή η ψυχή σου!/Τα Γιάννενα τα πήραμε, το έρημο Μπιζάνι. Το μοιρολόι της Μανιάτισσας γίνεται δοξαστήριος λόγος για τον Στέλιο της που έχασε τη ζωή του για την απελευθέρωση της πόλης με τη μαλαματένια θωριά.
21 Φεβρουαρίου 1913. Μνημόσυνος λόγος. Και προσκλητήριο του μέλλοντος.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας