Ποια Μέρκελ; Η φτηνή στέγη μετράει περισσότερο!

Σεπτέμβρης στο Βερολίνο. Η πόλη θυμίζει πολύχρωμο ψηφιδωτό. Οι αφίσες των κομμάτων κατακτούν ειρηνικά τους δρόμους. 26 Σεπτέμβρη, η μέρα των τετραπλών εκλογών. Εθνικές εκλογές, με πιθανή αλλαγή σκυτάλης προς το SPD, εκλογές κρατιδίου, δημοτικές εκλογές, αλλά και δημοψήφισμα στο Βερολίνο για τα σπίτια και τα νοίκια τους

Πρώτος σταθμός στην πρωτεύουσα της Γερμανίας ένα γλέντι με σμυρναίικα! Ελληνες μαζί με Τούρκους μετανάστες παίζουν μουσική για οικονομική ενίσχυση σε κάποιους συλληφθέντες της Αγγλίας. Ο Πύργος της Βαβέλ, όπως θα έπρεπε να είναι. Οι παρέες Ελλήνων συζητούν για τις εκλογές, το SPD που «έχει πάει δεξιά», τους Πράσινους που μπορεί να κάνουν την έκπληξη, την κληρονομιά της Μέρκελ, τον ρατσισμό του AfD και άλλα πολλά που συζητά για μήνες όλη η Γερμανία, σε μια εκλογική διαμάχη που θα σημαδέψει το μέλλον της Ε.Ε.

Στη συζήτηση, όμως, υπάρχει και ένα ακόμη, φαινομενικά δευτερεύον, ζήτημα: Το δημοψήφισμα για τη στέγη.

Είναι οι νέοι και οι νέες που έφυγαν με τα μνημόνια, έφτασαν Γερμανία, δούλεψαν, ρίζωσαν και μερικοί κάναν ακόμα και παιδιά, αλλά και πάλι συνήθως αδυνατούν να μείνουν χωρίς συγκάτοικους να μοιράζονται το νοίκι. Μένουν σε ένα σπίτι με 5-6 άτομα και κοινόχρηστη τουαλέτα. Μάλιστα τα νοίκια ανεβαίνουν και αυτοί «εξορίζονται» πολλές φορές σε σπίτια στα προάστια μακριά απ’ τις δουλειές. Ομως η τάση αύξησης δεν προχωρά δίχως εμπόδια. Ενίοτε και πύρινα.

Στο Βερολίνο έγιναν τεράστιες διαδηλώσεις για το ζήτημα της στέγασης. Προς μεγάλη ανακούφιση των Ελλήνων φίλων μου, το κρατίδιο νομοθέτησε να κριθεί παράνομη η αύξηση ενοικίων, αλλά το Συνταγματικό Δικαστήριο την έκρινε αντισυνταγματική και έτσι χιλιάδες Βερολινέζοι διαδήλωσαν και συγκρούστηκαν με την αστυνομία.

Ταυτόχρονα μια άλλη μορφή αντίστασης γεννιόταν. Νέοι και νέες κάθε εθνικότητας ξεκίνησαν μια καμπάνια προκειμένου να γίνει δημοψήφισμα για την κοινωνικοποίηση των σπιτιών. Ο φίλος μου ο Γιώργης, γιατρός στο Βερολίνο, πήγε στην πρώτη τους συνέλευση και αποφάσισε ότι δεν ξαναπατάει γιατί θεώρησε ότι η κρατικοποίηση σε όλους θα ακουστεί «παράλογη» και πως για να πετύχουν θα πρέπει να γίνει ένα θαύμα. Και όντως, στην πόλη που οποιαδήποτε κρατικοποίηση στιγματίζεται σαν βασανιστήριο της Στάζι, το αίτημα έδειχνε κάπως μακρινό.

Μερικούς μήνες μετά, όταν η Karl Marx Allee γέμιζε με 20.000 κόσμο κάτι φαινόταν να αλλάζει. Οι πολίτες δεν έμειναν εκεί. Οργανώθηκαν και δημιούργησαν μια εντυπωσιακή καμπάνια με τους πιο απλούς αλλά και πιο ευφάνταστους τρόπους. Επιτροπές γειτονιάς γύριζαν πόρτα πόρτα για να μαζέψουν υπογραφές και, μερικούς μήνες μετά, το «θαύμα» είναι γεγονός.

350.000 Βερολινέζοι υπέγραψαν για να γίνει δημοψήφισμα. Με αίτημα την απαλλοτρίωση των σπιτιών που ανήκουν στις μεγάλες εταιρείες. Πρόκειται για 240.000 διαμερίσματα τα οποία με βάση το σχέδιο θα ελέγχονται στη συνέχεια από γενικές συνελεύσεις. Η «απαλλοτρίωση», όπως είναι ο όρος που χρησιμοποιούν, θα γίνει με τιμές κατώτερες της αγοράς και μέσω των ενοικίων που έτσι κι αλλιώς θα λάμβαναν οι εταιρείες.

Το δημοψήφισμα δεν είναι δεσμευτικό. Ομως αν η συμμετοχή ξεπεράσει το 25%, είναι έγκυρο, και αν ο κόσμος ψηφίσει υπέρ της απαλλοτρίωσης αυτό θα προκαλέσει έναν ισχυρό πονοκέφαλο στα δυο μεγάλα κόμματα και στις μεγάλες εταιρείες για το πώς θα διαχειριστούν μια πιθανή νίκη αυτών που αμφισβητούν την ιδιοκτησία. Αν αγνοήσει την απόφαση ενός δημοψηφίσματος πόσο «δημοκρατία» θα μπορεί να ισχυρίζεται ότι είναι η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας;

Κυριακή των εκλογών, την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, η καμπάνια για το δημοψήφισμα ξεκινούσε ένα μεγάλο πάρτι στο κέντρο του Βερολίνου. Χόρευαν και αγωνιούσαν. Γιατί στις 11 το βράδυ θα μάθαιναν αν οι «παράλογοι» του Βερολίνου κατάφεραν να κερδίσουν τα δύο μεγάλα κόμματα και τις τεράστιες εταιρείες.

Μια νέα διασκευή του Wind Of Change έχει μόλις ξεκινήσει.

* Δημοσιογράφος που ζει στο Βερολίνο