Εχουν περάσει 11 ολόκληρα χρόνια από όταν στους τοίχους εμφανίστηκε, σε πολλές μορφικές παραλλαγές, ένα σύνθημα, πρόγνωση και κατάρα, ταυτόχρονα: «Merry Crisis and a happy new fear». Η χώρα καιγόταν, κυριολεκτικά, μέσα στην εξεγερσιακή έξαψη του Δεκεμβρίου του 2008. Ενα μεγάλο τμήμα της Αριστεράς κατήγγελλε τη βία, «απ’ όπου κι αν προέρχεται», και μυκτήριζε τους εξεγερμένους γιατί «δεν είχαν αιτήματα», ενώ, μεταξύ άλλων, έσπαγαν και τζάμια – πράγμα που στην «αληθή εξέγερση», της οποίας θα ηγηθεί το ΚΚΕ, δεν πρόκειται, επ’ ουδενί, να συμβεί. Τα άσπαστα τζάμια θα είναι κριτήριο γνησιότητας της εξέγερσης.
Από την άλλη, η δεξιά κυβέρνηση διαβεβαίωνε πως όλα τούτα συνιστούσαν παράκρουση νεαρών σε σύγχυση. Η χώρα ήταν «θωρακισμένη», η κρίση δεν την άγγιζε και όσοι καίγανε τράπεζες ήταν, απλώς, διεστραμμένοι πυρομανείς. Μπορεί ο Μπρεχτ να επέμενε πως η ίδρυση μιας τράπεζας συνιστούσε έγκλημα πολύ βαρύτερο από τη ληστεία της, αλλά αυτά είναι καλά μόνο ως ευφυολογήματα.
Να, όμως, που το σύνθημα δικαιώθηκε και με το παραπάνω. Η κρίση και ο φόβος ήρθαν κι έμειναν για πάντα. Η βία –η προερχόμενη όχι «απ’ όπου», αλλά από το σύστημα– έλαβε διαστάσεις ασύλληπτες, ο φόβος εγκαταστάθηκε για τα καλά στις ψυχές των ανθρώπων. Και είναι ακόμη εκεί, ό,τι κι αν λένε οι δημοσκόποι. Οι εξεγερμένοι είχαν δίκιο. Και συνεχίζουν να έχουν. Οσο κι αν ο νέος δικομματισμός συγκλίνει στο ότι «η κρίση ξεπεράστηκε» και οι διαφωνίες εντοπίζονται σε θέματα διαχείρισης της μεταμνημονιακής (;) ανάπτυξης (;), όλοι μέσα τους ξέρουν την αλήθεια. Αν, μάλιστα, λίγο παρακολουθούν τις διεθνείς οικονομικές ειδήσεις, είναι επαρκώς υποψιασμένοι για το «νέο επεισόδιο», που όλοι οι σοβαροί προβλέπουν.
Η Ελλάδα είναι –λόγω, κυρίως, του τρόπου που διαχειρίστηκαν την κρίση ΠΑΣΟΚ, Ν.Δ., ΛΑΟΣ, ΔΗΜΑΡ, ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝ.ΕΛΛ.– εξαιρετικά ευάλωτη μπροστά στη νέα ύφεση. Οχι μόνο γιατί συνεχίζει να είναι δεμένη στον ζουρλομανδύα του μνημονιακού καθεστώτος και στην παραδοχή πως το χρέος θα… πληρωθεί, αλλά και γιατί η ιστορική αλυσίδα των εξελίξεων ακύρωσε την ελπίδα πως μια ριζικά άλλη πολιτική είναι εφικτή. Αυτό που αποκόμισε ο κόσμος, με όσα συνέβησαν είναι πως «ένας άλλος κόσμος δεν είναι εφικτός».
Σε αυτές τις συνθήκες, η μεγάλη ήττα των αριστερών Εργατικών στις βρετανικές εκλογές συμπιέζει ακόμη περισσότερο την πιθανότητα οποιασδήποτε ανάκαμψης. Το πρόγραμμα, με το οποίο απευθύνθηκαν στον κόσμο της εργασίας, είναι ό,τι ταξικότερο, ριζοσπαστικότερο και συνεκτικότερο έχει εμφανιστεί στην διεθνή πολιτική ζωή εδώ και δεκαετίες. Η πρώτη εκλογική δοκιμή του, μάλιστα, πριν από δύο χρόνια, έδειξε πως θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για μια μεγάλη νίκη της Αριστεράς.
Επιπλέον, οι αριστεροί Εργατικοί δεν υπαναχώρησαν ούτε βήμα στα ζητήματα εσωκομματικής δημοκρατίας, μ’ όλο που ΜΜΕ, κεφάλαιο, μπλεριστές και άλλα πολιτικά σαρκοφάγα έκαναν πρωτοφανή πράγματα εναντίον τους. Ακόμη σημαντικότερο στις εποχές που ζούμε, με τις συγκεκριμένες αριστερές «ηγεσίες», οι οποίες (αξιοποιώντας, λέει, τον Γκράμσι και τον Λακλάου), στο όνομα του καλού «αριστερού λαϊκισμού», επιδίδονται σε άσκηση προσωπικής εξουσίας, η ευγένεια των δημόσιων προσώπων της βρετανικής Αριστεράς είναι τόσο εξαιρετική –με την έννοια της εξαίρεσης– που είναι απολύτως πολύτιμη.
Ενώ άλλοι επιδίδονται σε αγορές πολυτελών κατοικιών, για να μεγαλώσουν σωστά τα παιδιά τους (!), ή ελάχιστα αντιλαμβάνονται πως δεν μπορεί να υπερασπίζεσαι τη δημόσια εκπαίδευση κι ο ίδιος να «αξιοποιείς» τα καλά της ιδιωτικής ή, πάλι, είναι έτοιμοι να «καταλάβουν» τους συμπατριώτες τους στην «ανησυχία» τους έναντι της μετανάστευσης, ο Κόρμπιν, ο Μακντόνελ και η πολυπληθής ομάδα που έδωσε νέα πνοή στη βρετανική Αριστερά είναι «προκλητικά» αδιάλλακτοι στα «μικρά» ζητήματα έμπρακτης αριστερής στάσης. Ευγενικές φιγούρες, παλιακές σύμφωνα με τα μιντιακά νευρόσπαστα, που εκτόξευσαν εκατομμύρια ψέματα εναντίον τους, ξεχωρίζουν ιδιαίτερα ανάμεσα στο σύνολο σχεδόν της ευρωπαϊκής Αριστεράς.
Η ευγένεια είναι αδιάλλακτη, αναγκαστικά. Ασυμβίβαστη. Και τρελαίνει τους ακροκεντρώους σχολιαστές. Οπως έγραψε ένας από αυτούς στα «Νέα» πρόσφατα, «ο κόσμος έβλεπε με απορία έναν αντισυστημικό αρχηγό που δεν τραγουδούσε τον εθνικό ύμνο και αμφισβητούσε ως ιστορικά λάθη όλες τις εδραιωμένες συμφωνίες του Εργατικού Κόμματος με το εκλογικό σώμα: αναγνώριση της ιδιωτικής οικονομίας στην κοινωνική ευημερία, ηγετικός ρόλος της χώρας στο ΝΑΤΟ, ευρωπαϊκός προσανατολισμός».
Οι αριστεροί Εργατικοί δεν έχασαν εξαιτίας αυτών. Τους παρέσυρε το Μπρέξιτ, εφόσον δεν μπόρεσαν (κυρίως λόγω της μπλερικής 5ης φάλαγγας) να το μετατρέψουν σε Λέξιτ – αριστερή έξοδο, δηλαδή. Το ζήτημα, όμως, παραμένει. Η ήττα της διεθνούς Αριστεράς ήταν πολύ μεγάλη, ακριβώς γιατί είχαμε να κάνουμε με αυτούς τους σπουδαίους ανθρώπους και αυτό το σπουδαίο πρόγραμμα. Ο φόβος συνεχίζει να είναι η συνθήκη μέσα στην οποία επιβάλλεται να έλθει η ανασύνταξη του εργατικού και χειραφετικού κινήματος.
Πώς ανασύρεις την ελπίδα μέσα από τον φόβο; Αυτό είναι το μείζον ερώτημα της εποχής μας.
* εκπαιδευτικός
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας