Μετά τις τελευταίες εκλογές το Κέντρο και η παραδοσιακή Κεντροαριστερά δυστυχώς δεν αποτελούν πλέον έναν πολιτικό πόλο. Δεν είναι δύναμη παρέμβασης στην κοινωνία, πόσο μάλλον φορέας διαμόρφωσης πολιτικών εξελίξεων. Είναι περισσότερο ένας «δημόσιος χώρος» διαλόγου και ιδεών, αστερισμός μικρών και μικρότερων πολιτικών οργανισμών, κινήσεων, ομίλων και πρωτοβουλιών.
Το Ποτάμι εξάντλησε πολιτικά και εκλογικά τα όριά του ως κόμματος. Οι νεωτεριστικές και μεταρρυθμιστικές ιδέες του πρέπει όμως να αποτελέσουν πεδίο επεξεργασίας, συζητήσεων και μπολιάσματος ευρύτερων διεργασιών. Το σημερινό ΚΙΝ.ΑΛΛ. παρέμεινε στα στενά όρια του ιστορικού ΠΑΣΟΚ, που συνεχώς συρρικνώνεται. Απέτυχε να συσπειρώσει τις δυνάμεις που είχαν ενδιαφερθεί για το εγχείρημα του νέου φορέα αυτού του χώρου. Η «επιστροφή στις ρίζες», ως σύνθημα και ως εγχείρημα, αποξενώνει πολλούς που προσέβλεπαν σε αυτό.
Το τελευταίο διάστημα ένα κύμα βαθέος συντηρητισμού κατακλύζει τη χώρα. Εθνικιστικές κραυγές, θρησκοληψία, αναχρονιστικές αντιλήψεις -για τα δικαιώματα, για τους ρόλους των δύο φύλων, για κάθε είδους μειονότητες- εκφράζονται πλέον ως mainstream απόψεις από υπεύθυνα, θεσμικά χείλη. Τη στιγμή που η κλιματική κρίση οξύνεται, επανέρχονται πολιτικές για ανάπτυξη χωρίς οικολογική και κοινωνική ευαισθησία. Παρατηρούνται επίσης κυβερνητικές πρακτικές συγκεντρωτικού ελέγχου των κρατικών μηχανισμών.
Η συγκρότηση μιας νέας, σύγχρονης, δημοκρατικής και προοδευτικής παράταξης είναι αναγκαία. Η δημιουργία, δηλαδή, μιας ευρείας συσπείρωσης από το προοδευτικό Κέντρο, την Κεντροαριστερά, τη σοσιαλδημοκρατία, τη φιλοευρωπαϊκή Αριστερά, τον χώρο των Πρασίνων. Που θα αγωνίζεται για την καταπολέμηση των ανισοτήτων μέσω μιας δημοκρατικής ρύθμισης της παγκοσμιοποίησης, όχι εναντίον της παγκοσμιοποίησης.
Που δεν θα επανέλθει φυσικά σε μια κρατικιστική σοσιαλδημοκρατία, η οποία δρούσε σε εθνικό επίπεδο με εργαλεία τα οποία δεν υπάρχουν πια. Που θα αξιοποιεί τη στρατηγική του προέδρου της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, όσον αφορά μια δυναμική πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης. Που θα διεκδικήσει τη λαϊκή πλειοψηφία μέσω της διαμόρφωσης μιας νέας κοινωνικής συμμαχίας μεταξύ, αφενός μεν, των πιο αδύναμων στρωμάτων που συμπιέζονται από τις συνέπειες της κρίσης, και αφετέρου, των δυναμικών στρωμάτων της επιστήμης, της παραγωγής και της τεχνολογίας που προσπαθούν να βρουν μια θέση στη μετά την κρίση Ελλάδα.
Κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει είτε με ένα συμμαχικό σχήμα, είτε με τη μετεξέλιξη ενός κόμματος. Με όποια φόρμα διευκολύνει το εγχείρημα, ώστε να πραγματοποιηθεί χωρίς σοβαρές αναταράξεις αλλά και να διασφαλίζει ταυτοχρόνως τη μεγαλύτερη δυνατή ευρύτητα. Μεγαλύτερη σημασία έχει μέσα εκεί όλα τα ρεύματα να βρίσκουν έκφραση, χωρίς ιδεολογικές αποκλειστικότητες και αισθήματα «ιδιοκτησίας». Οποιος αναλάβει σοβαρή πρωτοβουλία σε αυτήν την κατεύθυνση, θα ηγεμονεύσει μακροπρόθεσμα σε ολόκληρο τον χώρο. Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, μετά τη «βίαιη ωρίμανση» της διακυβέρνησης, ήδη δείχνει να ενδιαφέρεται για μια σχετική προοπτική. Θα εξαρτηθεί βεβαίως από το αν (αυτο)περιοριστεί στη συγκρότηση απλώς ενός «ΣΥΡΙΖΑ plus».
Δεν είμαστε ακόμα πολύ κοντά σε όλα αυτά. Απαιτούνται πνευματικός μόχθος, προγραμματική εμβάθυνση και πολιτική ώσμωση. Και κυρίως χρειάζεται ανοιχτό πνεύμα. Αυτοεπιβεβαιώσεις, αταβισμοί, εμμονές, περιχαρακώσεις και ηγεμονισμοί από οποιαδήποτε πλευρά δεν ωφελούν.
*Πολιτικός επιστήμονας - διεθνολόγος. Ηταν υποψήφιος ευρωβουλευτής με το Ποτάμι
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας