Αριστούλα

Τα τελευταία χρόνια γίνεται πολύς λόγος για τους αρίστους. Για την ανάγκη η κοινωνία να διαλέγει τους καλύτερους, με βάση τις ικανότητες και τις σπουδές. Κι όχι με γνώμονα την κομματική ιδιότητα. Ή την ιδιότητα του μέλους μιας οποιασδήποτε κλειστής κοινωνικής, πολιτισμικής και θρησκευτικής ομάδας.

Ποιος τυφλός δεν θέλει το φως του. Φτάνει όμως η αριστεία από μόνη της; Να παίζει κανείς τους αριθμούς με άνεση; Να ξέρει τις θεωρίες; Να είναι πολύγλωσσος και κοσμοπολίτης; Χρειάζονται, χωρίς δεύτερη κουβέντα... Χλομιάζουν όμως όλα αυτά αν δεν υπάρχει το ήθος. Η εντιμότητα. Η κοινωνική ευαισθησία. Και δεν είναι λίγα τα παραδείγματα αρίστων που ξεστράτισαν.

Που άμβλυναν την κοινωνική τους συνείδηση. Για να πλουτίσουν. Κι αν αυτό γίνεται με την αποζημίωση των επαγγελματικών τους προσόντων, κανείς δεν έχει αντίρρηση. Αλλά τι γίνεται σαν η συνείδηση γίνεται λάστιχο και το χέρι που διαχειρίζεται το δημόσιο συμφέρον ακολουθεί πιο εύκολα τη διαδρομή από το δημόσιο ταμείο στον ατομικό κουμπαρά;

Κάθε φορά που ακούω ειδήσεις για αρίστους με άριστες επιδόσεις στο σούφρωμα, θυμάμαι την Αριστούλα. Νέα γυναίκα. Φωτεινό πρόσωπο, που το χαμόγελό της μου θυμίζει την ηρωίδα του παραμυθιού. Κάθε χαμόγελο κι ένα μαργαριτάρι της ψυχής. Μονάχα το χαμόγελό σου ένας ρόδινος κρίκος να πιαστώ. Κράτησέ με, έγραφε ο Ρίτσος απευθυνόμενος στην κόρη του Ερη.

Ατυχώς, από τα χαμόγελα μαργαριτάρια καταλήξαμε στα πλαστικά. Στα επαγγελματικά, που συχνά είναι η επιφάνεια. Σαν κι αυτά που διαφημίζουν οι εταιρείες με οδοντόκρεμες. Σαν τα χαμόγελα που φτιάχνουν οι ειδικοί στους τηλεαστέρες.

Μπορείς με λίγη προσπάθεια να καθρεφτιστείς σ’ αυτά τα διάπλατα χαμόγελα των σημερινών οδοντοστοιχιών. Κι αν κάποιος ξεχαστεί. Αν ξεγελαστεί και πιστέψει πως τα χαμόγελα αυτά είναι κρίκοι. Αν θελήσει να πιαστεί. Να ανοίξει την ψυχή του. Ενδεχομένως, θα μετανιώσει. Θα γκρεμοτσακιστεί και θα σηκωθεί όρθιος με πληγές.

Η Αριστούλα έρχεται από έναν άλλο κόσμο. Εχει το ήθος που έρχεται από πολύ παλιά. Το βλέμμα της καθρεφτίζει τον κόσμο της. Τη σεμνότητα που δεν είναι αδυναμία. Την αυτοπεποίθηση αλλά και τη διακριτικότητα. Τον σεβασμό στους άλλους. Την αγάπη στην παράδοση. Στην κληρονομιά όσων πέρασαν. Χωρίς να γίνονται εικονίσματα. Αλλά και χωρίς απαξίωσή τους.

Είναι πολλές οι Αριστούλες. Κι ας λέγεται το αντίθετο. Είναι η γήινη γενιά των νέων. Είναι αυτή που διαπρέπει στα αμφιθέατρα και στα εργαστήρια των επιστημών. Είναι αυτή που χορεύει στο Ηρώδειο και νιώθεις να κουβαλάει πολλές γενιές στον τρόπο που χορεύει.

Την είδα την Αριστούλα στο Ηρώδειο. Να ζωγραφίζει με το σώμα της τους μουσικούς ήχους και τους χορούς του τόπου. Κι ένιωσα πως κάτι έχει μείνει παλλόμενο.