Mε τον τίτλο «15 Φεβρουαρίου ή τι συνδέει τους Ευρωπαίους» («February 15, or what binds Europeans together») δημοσιεύτηκε ταυτόχρονα στην εφημερίδα «Frankfurter Allgemeine Zeitung» στη Φρανκφούρτη και τη «Liberation» στο Παρίσι το άρθρο των Χάμπερμας και Ντεριντά, στις 31 Μαΐου 2003.
Ο ισχυρισμός τους είναι ότι, στις 15 Φεβρουαρίου 2003, σε μια μοναδική στιγμή, με τις ταυτόχρονες μεγαλειώδεις διαδηλώσεις σε όλες τις πρωτεύουσες της Ευρώπης εναντίον του πολέμου στο Ιράκ –τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου– δόθηκε ένα σημάδι δημιουργίας μιας ευρωπαϊκής δημόσιας σφαίρας, μιας κοινής ταυτότητας για τους λαούς της.
Είναι η πρόκληση της ίδιας της «συνειδητοποίησης» της Ευρώπης εναντίον της Αμερικής και της βαρβαρότητας ενός ψυχρά σχεδιασμένου αιματηρού πολέμου και με τη «δύναμη του συναισθήματος» ξεσήκωσε και «έφερε τους Ευρωπαίους πολίτες από κοινού να σταθούν όρθιοι».
Ετσι, για τους δυο αυτούς σημαντικούς διανοητές αυτή η «συνειδητοποίηση» οδηγεί αναπόφευκτα σε μια ιστορική αναγκαιότητα, στη δημιουργία του κράτους «Ευρώπη».
Ομως, επειδή τα κράτη της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης δεν θέλουν να παραχωρήσουν την κυριαρχία τους, ούτε η Μεγάλη Βρετανία τον ειδικό ρόλο της και τη σχέση της με τις Ην. Πολιτείες, γι’ αυτό το κράτος «Ευρώπη» πρέπει να δημιουργηθεί από τον «πυρήνα της Ευρώπης», δηλαδή τις χώρες που είναι σε θέση να προσδώσουν στην Ευρώπη «ορισμένες ιδιότητες κράτους».
Μπορεί για τους συγγραφείς αυτού του άρθρου η Ευρώπη να είναι, κατά γενική ομολογία, διαιρεμένη από τα έθνη, τη γλώσσα και την παράδοση, ωστόσο, η Ευρώπη έχει επίσης πολλά κοινά: το κοσμικό κράτος, μια ήπια εκδοχή του καπιταλισμού με την παρέμβαση του κράτους πρόνοιας, μια κοινή εμπειρία, και την επιθυμία της να ξεφύγει από ένα «πολεμοχαρές παρελθόν».
Αυτές οι θέσεις-προκλήσεις των Χάμπερμας/Ντεριντά επισκιάστηκαν αλλά ποτέ δεν σβήστηκαν από την ιδεολογική και πολιτική περιδίνηση για το ευρωπαϊκό Σύνταγμα στη Γαλλία και την Ολλανδία το 2005, αλλά και από την αδυναμία να συγκροτηθεί ένα πραγματικό ενοποιητικό αντιαμερικανικό δόγμα ανάμεσα στις κυρίαρχες ευρωπαϊκές πολιτικές ελίτ.
Για πολλούς στοχαστές, η «Ευρώπη» ως μια φεντεραλιστική υπέρβαση της ψευδαίσθησης της κυρίαρχης εθνικής υπόστασης χάθηκε στην κρίση μετά τα συντριπτικά «Οχι» των Γάλλων και των Ολλανδών.
Ομως, η πρόκληση του 2003 για τον «πυρήνα» της Ευρώπης είναι η ύστερη ενοποιητική γραμμή που συνδέει αυτή την έννοια με τους δημιουργούς της το 1994, τους Γερμανούς Χριστιανοδημοκράτες.
Ο Κ. Λάμερς, συγγραφέας του αποκαλούμενου μανιφέστου το «Κείμενο Σόιμπλε» (Schauble Paper, 1994) για την Ευρώπη των «κρατών-πυρήνας», εκπρόσωπος της γερμανικής εξωτερικής πολιτικής του CDU/CSU της Γερμανίας, τo 2008 σε συνέντευξή του ορίζει τον προσδιορισμό του «πυρήνα» ως καθοριστικό για την κατεύθυνση που θα πάρει η Ευρώπη.
Ο ίδιος ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο σοσιαλδημοκράτης Πρόντι, το 2005 μίλησε για την ανάγκη να προχωρήσει η Ε.Ε. με τη δυναμική που μπορούν να προσδώσουν μόνο τα «κράτη-πυρήνας», η Γερμανία, η Ιταλία, η Γαλλία, η Ισπανία και κάποιες άλλες από την ευρωζώνη και αν είναι αναγκαίο δεν θα είναι η Μεγάλη Βρετανία.
Ετσι, η Διακήρυξη της Ρώμης για τα 60 χρόνια από τη Συνθήκη του 1957, η βιαστική και επικοινωνιακή –για τις ανάγκες της προπαγανδιστικής επετείου– συγγραφή της, που δεν περιλαμβάνει ούτε τη μετάφρασή της από τα αγγλικά σε άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες, κρύβει την ουσιαστική συνάντηση του «πυρήνα» των τεσσάρων κρατών του «Κειμένου Σόιμπλε» στις Βερσαλίες λίγες μέρες πριν, όπου εκεί οριστικοποιήθηκε η στρατηγική να προχωρήσουν με την κύρια ομάδα των τεσσάρων και των περιφερειακών κρατών γύρω από αυτή την ομάδα-πυρήνας.
Οσοι πιστεύουν ακόμα ότι η Ε.Ε. θα έχει άλλη τύχη με τη νίκη του Σουλτς στη Γερμανία πρέπει να διαβάσουν τα αμείλικτα κενά που υπάρχουν στην πολιτική της κοινωνικής Ευρώπης που εξαγγέλλει η σημερινή γερμανική σοσιαλδημοκρατία.
Πολύ περισσότερο αυτού, πρέπει να διαβαστούν προσεκτικά οι δύο εκθέσεις που ψηφίστηκαν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 14 Φεβρουαρίου και αφορούν τις στρατηγικές για το μέλλον της Ε.Ε.
Στις δύο εκθέσεις που εκπονήθηκαν από κοινού από διακεκριμένα στελέχη του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος/Χριστιανοδημοκρατών και της σοσιαλδημοκρατίας που εκφράζουν τις δυο μεγάλες γραμμές στη διαμόρφωση της πορείας της Ε.Ε. για τα επόμενα χρόνια, οι διαφορές δεν βρίσκονται στην αλλαγή πολιτικής, αλλά στην ενδυνάμωση των ευρωπαϊκών θεσμών νομιμοποίησης των αποφάσεων αφενός και αφετέρου στην ισχυροποίηση της ευρωζώνης με τον σκληρό πυρήνα των κρατών-μελών.
Φαίνεται πια τόσο καθαρά ότι αυτό που ενώνει τους Ευρωπαίους πολίτες δεν είναι το ίδιο ενοποιητικό στοιχείο μιας ευρωπαϊκής ταυτότητας που διατυπώνει και οργανώνει προσεκτικά ο πυρήνας του «Κειμένου Σόιμπλε».
Τώρα γι’ αυτούς ήρθε η ώρα να ξαναβάλουν στο τραπέζι το σχέδιο του «πυρήνα».
Κατάφεραν να φύγει από την Ε.Ε. η Μεγάλη Βρετανία, χρεώνοντάς το στην ηγεσία Κάμερον. Το ίδιο μπορούν να κάνουν με όποιον δεν χρειάζονται πια.
*πολιτική επιστήμονας, δρ Επιστήμης της Πληροφορίας
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας