Το απόγευμα της Πέμπτης ο Τ. Ερντογάν τηλεφώνησε στον Αλ Σίσι και τον συνεχάρη για την τρίτη εκλογή του. Συνομίλησαν για τη Γάζα και τις διμερείς σχέσεις Τουρκίας - Αιγύπτου. Πριν από 10 χρόνια ακριβώς τον αποκαλούσε καθημερινά πραξικοπηματία και δήλωνε ότι δεν πρόκειται να τον αναγνωρίσει ποτέ. Λίγες ημέρες νωρίτερα, μία εβδομάδα μετά την επίσκεψη στην Αθήνα, ο Τούρκος πρόεδρος είχε επικοινωνία με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν για το σύνολο των διμερών θεμάτων και, σύμφωνα με τις εκατέρωθεν ανακοινώσεις, δόθηκαν υποσχέσεις για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και την προώθηση της συμφωνίας F-16 στο Κογκρέσο.
Διπλωματικές πληροφορίες θέλουν την Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας να επικυρώνει τις αμέσως επόμενες ημέρες τη σουηδική ένταξη (μαζί με την ψήφιση του προϋπολογισμού) και ο Λευκός Οίκος να στέλνει προς έγκριση τη συμφωνία για τα F-16. Παράλληλα, η αποκλιμάκωση της πολεμικής ρητορικής του Τ. Ερντογάν κατά του Ισραήλ δίνει άλλο ένα σήμα για τη στροφή της εξωτερικής πολιτικής που επιχειρεί η Αγκυρα. Ο πόλεμος Ισραήλ - Χαμάς στη Γάζα, έχει αλλάξει τις σταθερές στη Μ. Ανατολή και κατ’ επέκταση τις προτεραιότητες όλων των παικτών στην ευρύτερη περιοχή.
Με τη νέα πραγματικότητα δείχνει έτοιμος να συμβιβαστεί τώρα ο Τ. Ερντογάν, έπειτα από μία δεκαετία συγκρούσεων και ρήξεων, με όλες τις γειτονικές χώρες (Ελλάδα, Αίγυπτο, Ισραήλ, Σ. Αραβία, ΗΑΕ, Συρία, Ιράκ, και κατά διαστήματα με τις υπόλοιπες πλην Κατάρ και Λιβύης). Οι νέες γεωπολιτικές ισορροπίες που είναι υπό διαμόρφωση, δεν ευνοούν τις επιθετικές κινήσεις της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, τουλάχιστον όχι με τον τρόπο που είχε συνηθίσει ο Τούρκος πρόεδρος. Και το σύμφωνο καλής γειτονίας με την Ελλάδα, της 7ης Δεκεμβρίου, υπ’ αυτό το πρίσμα μπορεί να θεωρηθεί ένα συμβολικό ορόσημο στη στροφή Ερντογάν.
Μήνυμα Μπλίνκεν
Οι ΗΠΑ και συνακόλουθα η Ε.Ε. έχουν επενδύσει στον ρόλο της Αιγύπτου και αυτό προβάλλει ποικιλοτρόπως. Αμέσως μετά την επισημοποίηση της επανεκλογής του προέδρου Αλ Σίσι, την οποία χαιρέτισαν αμέσως όλες οι δυτικές χώρες, ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Α. Μπλίνκεν επικοινώνησε με τον Σ. Σούκρι για να τον ενημερώσει σχετικά με τη συμμαχία Prosperity Guardian στην Ερυθρά Θάλασσα, αλλά και να του δώσει τη διαβεβαίωση ότι οι ΗΠΑ δεν θα επιτρέψουν τον εκτοπισμό των Παλαιστινίων από τη Γάζα.
Η διασφάλιση του διάπλου των στενών Μπαμπ ελ Μαντέμπ είναι καθοριστικής σημασίας για τη λειτουργία του Σουέζ και την οικονομία της Αιγύπτου και φυσικά το Κάιρο επικρότησε την αμερικανική συμμαχία. Στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα μετέβη προχθες ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας Ντ. Κάμερον, δίνοντας ανάλογες διαβεβαιώσεις. Τα ετήσια έσοδα για την αιγυπτιακή οικονομία από τη διώρυγα υπολογίζονται σε 8,8 δισ. δολάρια.
Ενδεικτική της σημασίας που αποδίδουν οι ΗΠΑ στον ρόλο του Καΐρου για τη Μ. Ανατολή είναι οι κινήσεις προς τη Λιβύη και την Ερυθραία να αποφευχθούν ενέργειες που θα δυναμίτιζαν τις σχέσεις με την Αίγυπτο κατά την τρέχουσα περίοδο. Ως προς τη Λιβύη ο πρόεδρος της Αιγύπτου διατηρεί καλές τυπικά σχέσεις με τον πρόεδρο Αλ Μένφι, με τον οποίο τις τελευταίες ημέρες αντάλλαξε επιστολές. Ως προς το φράγμα GERD της Αιθιοπίας, που επίσης θεωρείται θέμα ζωτικής σημασίας για την Αίγυπτο, η Ουάσινγκτον σε αυτή τη φάση θέλει να διατηρήσει ανοιχτές τις διαπραγματεύσεις, ώστε να αποφευχθεί μία νέα κρίση.
● Στο πλαίσιο αυτό ο υπουργός Αμυνας Ν. Δένδιας έσπευσε την Τρίτη να ενημερώσει την αιγυπτιακή ηγεσία για την ελληνική συμμετοχή, με την αποστολή μίας φρεγάτας. Παράλληλα ήταν μια ευκαιρία για τον πρώην υπουργό Εξωτερικών, που έχει αναπτύξει στενές σχέσεις με τον Σ. Σούκρι και τον πρόεδρο Αλ Σίσι, να συζητήσει τους σχεδιασμούς που είναι υπό διαμόρφωση για την επόμενη μέρα στη Γάζα και το Παλαιστινιακό. Για την Αίγυπτο σε αυτή τη φάση δεν θεωρήθηκε σκόπιμο να συμμετάσχει στην επιχείρηση της Ερυθράς Θάλασσας, καθώς είναι η κρίσιμη δύναμη στην αποφυγή επέκτασης της κρίσης σε όλη τη Μ. Ανατολή. Η αποστολή Δένδια, όμως, αναδεικνύει και έναν νέο τρόπο άσκησης της εξωτερικής πολιτικής, με τον Ν. Δένδια να παίζει τον πρώτο ρόλο στις σχέσεις με τις χώρες της Μ. Ανατολής.
Το ζήτημα Μπελέρη
Αυτή η ad hoc ανακατανομή αρμοδιοτήτων στην παρούσα φάση θεωρείται από κυβερνητικές πηγές αναγκαία. Ο Γ. Γεραπετρίτης έχει, παράλληλα με την εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών, ακόμα μία ειδική αποστολή, την επίλυση του ζητήματος Μπελέρη, που απασχολεί επτά μήνες τώρα και έχει φέρει τον πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη σε θέση αντιπαράθεσης με τον Ε. Ράμα.
Μπορεί η θέση του πρωθυπουργού της Αλβανίας να είναι δύσκολη, όμως αυτό που φαίνεται να τον απασχολεί περισσότερο δεν είναι τόσο οι σχέσεις με την Ε.Ε. όσο η εκκαθάριση των πολιτικών αντιπάλων του στα Τίρανα και αυτό καθιστά κάθε κίνηση απρόβλεπτη. Πέραν του διπλωματικού κεφαλαίου, το κόστος για την Αθήνα είναι και πολιτικό, καθώς πρέπει να δίνει εξηγήσεις στους εταίρους που εμφανίζονται να δυσφορούν (όπως ο Ο. Σολτς) για την καθυστέρηση των ενταξιακών διαδικασιών, αν εννοούν ό,τι λένε για τα Δυτικά Βαλκάνια.
Το ζήτημα για την ελληνική εξωτερική πολιτική είναι να ξεκλειδώσει όσο πιο γρήγορα γίνεται μία διέξοδο από το αλβανικό αδιέξοδο, ώστε να μη χρειαστεί να συμπεριλάβει και τα προβλήματα που έχει με την πολιτική Ράμα στα μείζονα θέματα που αφορούν το πλέγμα με ΗΠΑ - Τουρκία - Ε.Ε., από τα εξοπλιστικά μέχρι τον πυρήνα της ελληνοτουρκικής διαφοράς σε Αιγαίο και Α. Μεσόγειο.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας