Καταρρίπτονται τα ψέματα για τα δέντρα της Ραφήνας

Κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των απαιτήσεων του αντιεπιστημονικού και αντιπεριβαλλοντικού έργου της «διευθέτησης - οριοθέτησης» του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας αποδεικνύεται η αυτοψία της Διεύθυνσης Δασών Ανατολικής Αττικής του ΥΠΕΝ με την οποία χαρακτήρισε ψευδώς 143 δέντρα «ξερά - στρεβλά - ασθενικά - καχεκτικά και κεκλιμένα επικινδύνως προς το οδικό δίκτυο», έτσι ώστε να ανοίξει ο δρόμος για την κοπή τους. Αυτό αποδεικνύεται από δύο διαφορετικές αυτοψίες που πραγματοποίησαν επιστήμονες του WWF και του ΕΛΚΕΘΕ.

Τα αποτελέσματα των πρόσφατων αυτοψιών των επιστημόνων επιβεβαιώνουν περίτρανα προγενέστερη αυτοψία που είχαν πραγματοποιήσει εθελοντές της «Κίνησης για την Προστασία και την Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας» παρουσία γεωπόνου, αλλά και σχετικό δημοσίευμα της «Εφ.Συν.» («Εβγαλαν στρεβλά και ασθενικά 143 δέντρα για να τα κόψουν!», 12/1/2024). Βάσει της αναληθούς αυτοψίας της Διεύθυνσης Δασών, το Δασαρχείο Πεντέλης χορήγησε έγκριση υλοτομίας των 143 δέντρων –των πρώτων εκ των 2.000 που προγραμματίζεται να κοπούν στο πλαίσιο του έργου διευθέτησης του ποταμού– ικανοποιώντας το σχετικό αίτημα υλοτόμησής τους από την ΙΝΤΡΑΚΑΤ, την ανάδοχο εταιρεία του έργου.

Η αυτοψία

Κατόπιν σχετικών δημοσιευμάτων για την υπόθεση, δύο έγκριτοι επιστήμονες του WWF (Νίκος Γεωργιάδης, δρ Δασολογίας, και Γιώργος Αθανασάκης, δασοπόνος Msc) διενήργησαν αυτοψία στις 15/1 στη ζώνη επέμβασης και διαπίστωσαν ότι «κανένα από τα δέντρα που βρίσκονται εντός της περιοχής της μελετημένης παρέμβασης δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως ασθενικό ή καχεκτικό και κανένα από αυτά δεν παρατηρήθηκε να έχει επικίνδυνη κλίση, είτε προς το οδόστρωμα, είτε προς την κοίτη του ρέματος».

Σύμφωνα με το WWF η βεβαίωση της Διεύθυνσης Δασών Ανατολικής Αττικής «δεν στηρίζεται σε αντικειμενικά επιστημονικά κριτήρια βάσει της δασολογικής επιστήμης και δεν τεκμηριώνει την απομάκρυνση δασικής βλάστησης για λόγους ασφαλείας. Ως εκ τούτου, κατά κανένα τρόπο δεν μπορεί να αποτελέσει βάση για την έγκριση και υλοποίηση του εν λόγω πίνακα υλοτομίας καθώς και για την ορθή ενημέρωση των εμπλεκόμενων φορέων και των κατοίκων της περιοχής», αναφέρει. Βάσει αυτών, το WWF Ελλάς με επιστολή του προς την ηγεσία των δασικών διευθύνσεων του ΥΠΕΝ, που κοινοποίησε στις αρμόδιες δασικές υπηρεσίες και στον Δήμο Ραφήνας-Πικερμίου, ζητά την ανάκληση/ακύρωση της εγκριτικής απόφασης για υλοτομία των δέντρων.

Τρεις μέρες αργότερα (18/1) ακολούθησε νέα αυτοψία από τον δρα Σταμάτη Ζόγκαρη, κύριο ερευνητής του ΕΛΚΕΘΕ (Ινστιτούτο Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων και Εσωτερικών Υδάτων - Τομέας Εσωτερικών Υδάτων) με ειδικότητα στη Διαχείριση Βιοποικιλότητας Λεκανών Απορροής Ποταμών. Και αυτός διαψεύδει τη βεβαίωση της Διεύθυνση Δασών Ανατολικής Αττικής, αφού κατόπιν σχετικής αυτοψίας διαπίστωσε ότι «όλα τα δέντρα στη ζώνη επέμβασης είναι υγιή, σε καλή ανάπτυξη και πολλά από αυτά σε ώριμη ηλικία. Κανένα από τα δέντρα δεν παρατηρήθηκε να έχει επικίνδυνη κλίση είτε προς το οδόστρωμα, είτε προς την κοίτη του ρέματος», όπως είχαν διαπιστώσει και οι δύο δασολόγοι του WWF.

Η βεβαίωση της Διεύθυνσης Δασών Ανατολικής Αττικής «είναι επιστημονικά ατεκμηρίωτη, δεν αποδίδει την αληθινή κατάσταση και οδηγεί στη λήψη εσφαλμένων αποφάσεων. Κατά συνέπεια, η έγκριση υλοτομίας που χορηγήθηκε βάσει της βεβαίωσης αυτής είναι προϊόν πλάνης περί τα πράγματα και δεν πρέπει να υλοποιηθεί για την αποφυγή μη αναστρέψιμης περιβαλλοντικής βλάβης στον προστατευόμενο υγρότοπο Α’ προτεραιότητας του Σχεδίου Διαχείρισης Λεκάνης Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) Αττικής», αναφέρει. Εξάλλου, κατά τον ερευνητή, η τυχόν φύτευση δέντρων σε άλλα σημεία του έργου ή της ευρύτερης περιοχής δεν αντισταθμίζει άμεσα τα δέντρα και το πράσινο που ήδη υπάρχει κοντά στα υγροτοπικά ενδιαιτήματα της κοίτης. «Απαιτείται η λήψη χωρίς υπαίτια καθυστέρηση των απαραίτητων μέτρων για την πρόληψη της επαπειλούμενης πρόκλησης περιβαλλοντικής ζημίας, καθώς και για την αποκατάσταση της ζημίας που έχει ήδη προκληθεί στο πλαίσιο των ήδη αρξάμενων εργασιών», αναφέρει ο ίδιος σε σχετική επιστολή του προς την ηγεσία των δασικών διευθύνσεων του ΥΠΕΝ, με κοινοποίηση στις αρμόδιες υπηρεσίες.

Η καταγγελία

Δεδομένων αυτών, παραμένει άξιο απορίας για το πώς το ΥΠΕΝ θα συνεχίσει να δίνει το πράσινο φως για την κοπή των 143 δέντρων, αντί να ελέγξει, ως οφείλει, το ψευδές της αυτοψίας της Διεύθυνσης Δασών Ανατολικής Αττικής. Ιδιαίτερα, τη στιγμή που ο Μηχανισμός Καταγγελιών της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) γνωστοποίησε στις 16/1 στην ιστοσελίδα της Τράπεζας την από 15/11/2023 καταγγελία για το έργο διευθέτησης του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας που είχε υποβληθεί από την περιβαλλοντική οργάνωση «ΟΖΟΝ», την Κίνηση για την Προστασία και Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας, την κίνηση πολιτών «Ρεματτική - Φορείς και Κινήσεις για την Προστασία των Ρεμάτων» και ένα φυσικό πρόσωπο, κάτοικο Ραφήνας. Στις 26/12/2023 πραγματοποιήθηκε αυτοψία στο έργο από εμπειρογνώμονα του Μηχανισμού Καταγγελιών της ΕΤΕπ με την έκθεση συμπερασμάτων να αναμένεται το επόμενο διάστημα.

Η ΕΤΕπ χρηματοδοτεί το μεγαλύτερο μέρος (36,6 εκατ. ευρώ) του συνολικού προϋπολογισμού του έργου (101,5 εκατ. ευρώ), ενώ μικρότερα ποσά προέρχονται από την Αναπτυξιακή Τράπεζα του Συμβουλίου της Ευρώπης (CEB), το ΕΣΠΑ και εθνικούς πόρους. Μάλιστα, σε αντίστοιχη καταγγελία για τον ποταμό Ερασίνο, η ΕΤΕπ διαπίστωσε την αντίθεση του έργου στις ενωσιακές Οδηγίες για τα Yδατα, τα Πουλιά και τους Οικοτόπους και πάγωσε τη χρηματοδότηση του έργου μέχρι τον ανασχεδιασμό του με λύσεις βασισμένες στη φύση.