Το φαινόμενο της «ψυχρής λίμνης» φέρνει ακραίες καταιγίδες

Φθινόπωρο θα θυμίζει ο καιρός μέχρι τα μέσα της εβδομάδας σε αρκετές περιοχές της χώρας, με αισθητή πτώση της θερμοκρασίας και κατά τόπους ισχυρές βροχές και καταιγίδες, με τους μετεωρολόγους και τις αρχές να προειδοποιούν για επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα.

Σύμφωνα με τα νεότερα διαθέσιμα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr, αναμένεται σημαντική επιδείνωση του καιρού με ισχυρές βροχές και καταιγίδες από αύριο, Δευτέρα έως τουλάχιστον και την Τετάρτη. Έκτακτο δελτίο επιδείνωσης του καιρού εξέδωσε στο μεταξύ η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία.

Αιτία για αυτή την επιδείνωση είναι η νοτιοδυτική κίνηση μιας ατμοσφαιρικής διαταραχής στην ανώτερη ατμόσφαιρα από τα Βόρεια Βαλκάνια προς την χώρα μας και το Ιόνιο πέλαγος, όπου και αναμένεται να αποκοπεί από την γενική ατμοσφαιρική κυκλοφορία (ψυχρή λίμνη) και αργά κινούμενη αναμένεται να διατηρηθεί στην ευρύτερη περιοχή της Κεντρικής Μεσογείου (Εικόνα 1). 

Η αργή κίνηση της ψυχρής λίμνης από το Ιόνιο προς την Κεντρική Μεσόγειο σε συνδυασμό με την επίμονη και έντονη μεταφορά υδρατμών από το Αιγαίο προς την ανατολική ηπειρωτική χώρα (Εικόνα 2) θα έχει ως αποτέλεσμα την εκδήλωση ισχυρών και επίμονων βροχών και καταιγίδων σε μεγάλο μέρος της ανατολικής ηπειρωτικής κυρίως χώρας. 

Πιο αναλυτικά, τη Δευτέρα 04.09.2023 αναμένουμε:

• Βροχές και καταιγίδες κυρίως στα ηπειρωτικά, στο Ιόνιο, στο Βορειοδυτικό Αιγαίο και τοπικά στα Δωδεκάνησα. Τα φαινόμενα στη Θράκη θα είναι τοπικά και περιορισμένα. 
• Σημαντική πτώση της θερμοκρασίας έως 8-10 βαθμούς Κελσίου κυρίως στα ηπειρωτικά. 
• Άνεμοι έως 6-7 μποφόρ στα πελάγη. 

Το χρονικό διάστημα από την Τρίτη 05.09.2023 έως την Τετάρτη 06.09.2023 αναμένουμε: 

• Βροχές και καταιγίδες στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας, εκτός από τα νότια νησιωτικά τμήματα όπου τα φαινόμενα θα είναι τοπικά. 
• Οι βροχές και οι καταιγίδες σε τμήματα της Θεσσαλίας, στις Σποράδες, στην Εύβοια, στην Ανατολική Στερεά, στη Χαλκιδική και στα νοτιοδυτικά τμήματα της Κεντρικής Μακεδονίας θα είναι ισχυρές και με μεγάλη διάρκεια με αυξημένη την πιθανότητα εκδήλωσης σημαντικών υψών βροχόπτωσης σε μικρό χρονικό διάστημα αυξάνοντας την πιθανότητα εκδήλωσης πλημμυρικών επεισοδίων. 
   

Ακραία βροχόπτωση

Σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση του επεισοδίου βροχόπτωσης (RPI), η οποία εφαρμόζεται από τη μονάδα Meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, το αναμενόμενο επεισόδιο βροχόπτωσης κατατάσσεται στην Κατηγορία 5 (Ακραία).

Το έκτακτο δελτίο της ΕΜΥ

Τα μεγαλύτερα ύψη βροχής θα δεχτούν η Θεσσαλία, οι Σποράδες, η κεντρική και ανατολική Στερεά, η βόρεια Εύβοια και η Πελοπόννησος, σύμφωνα με το έκτακτο δελτίο που εξέδωσε η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία.

Πιο αναλυτικά:

Α. Ισχυρές βροχές και καταιγίδες προβλέπονται:

Τη Δευτέρα 4-9-2023

α. Από τις προμεσημβρινές ώρες στη δυτική και κεντρική Μακεδονία και πρόσκαιρα στην ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη. Από αργά το απόγευμα τα φαινόμενα θα περιοριστούν στην κεντρική Μακεδονία (κυρίως στους νομούς Πιερίας και Ημαθίας).

β. από τις μεσημβρινές ώρες στην Ήπειρο, τη Θεσσαλία, τις Σποράδες και βαθμιαία στα νησιά του Ιονίου, τη Στερεά και την Εύβοια

γ. από νωρίς το απόγευμα στην Πελοπόννησο (κυρίως τη δυτική και τη βόρεια).

Την Τρίτη 5-9-2023

α. κατά περιόδους έως το απόγευμα στην Ήπειρο, τα νησιά του Ιονίου, τη δυτική Στερεά και τη δυτική Πελοπόννησο

β. στην κεντρική Μακεδονία (κυρίως στους νομούς Πιερίας, Ημαθίας και Χαλκιδικής), τη Θεσσαλία, τις Σποράδες, την κεντρική και ανατολική Στερεά (κυρίως στους νομούς Ευρυτανίας, Φθιώτιδας και Βοιωτίας και πρόσκαιρα στο νομό Αττικής, κυρίως στα δυτικά και βόρεια τμήματά του), την Εύβοια (κυρίως τη βόρεια), την ανατολική και νότια Πελοπόννησο και τη δυτική Κρήτη

γ. από το μεσημέρι έως το βράδυ στις δυτικές Κυκλάδες και τα νησιά του βόρειου και ανατολικού Αιγαίου.

Την Τετάρτη 6-9-2023

Στη Θεσσαλία, τις Σποράδες, την κεντρική και ανατολική Στερεά (κυρίως οι νομοί Ευρυτανίας, Φθιώτιδας και Βοιωτίας), τη βόρεια Εύβοια, την ανατολική και νότια Πελοπόννησο και τη δυτική και νότια Κρήτη. Από το βράδυ τα φαινόμενα θα εξασθενήσουν εκτός από τις περιοχές της Θεσσαλίας και των Σποράδων όπου θα συνεχίσουν έως τις πρωινές ώρες της Πέμπτης.

Β. Ενισχυμένοι βορειοανατολικοί άνεμοι εντάσεως 7 με 8 μποφόρ θα πνέουν στο βόρειο Αιγαίο από το βράδυ της Δευτέρας 4-9-2023 έως το βράδυ της Τρίτης 5-9-2023.

Γ. Από τη Δευτέρα 4-9-2023 η θερμοκρασία θα σημειώσει αισθητή πτώση από βορρά προς νότο κατά 6 με 8 βαθμούς Κελσίου στο Ιόνιο και τα ηπειρωτικά.

Χαρακτηριστικά μεσογειακού κυκλώνα, προβλέπει ο Κλ. Μαρουσάκης

Συσκέψεις και συστάσεις, συναγερμός για πλημμύρες στα καμένα

Σε έκτακτη συντονιστική τηλεδιάσκεψη προχώρησε η κυβέρνηση, με αντικείμενο την επικείμενη εκδήλωση έντονων καιρικών φαινομένων.

Όπως έγινε γνωστό, ο υπουργός Β. Κικίλιας έχει αποστείλει κατεπείγουσα επιστολή στις περιφέρειες και στους δήμους όλης της χώρας για την άμεση εκπόνηση και ολοκλήρωση αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών έργων.

Επιπλέον, συστάσεις προς τους πολίτες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, μεριμνώντας για τη λήψη μέτρων αυτοπροστασίας από κινδύνους που προέρχονται από την εκδήλωση έντονων καιρικών φαινομένων, απευθύνει η γενική γραμματεία Πολιτικής Προστασίας ενόψει της επιδείνωσης του καιρού.

 Συστάσεις της Πολιτικής Προστασίας προς τους πολίτες 

Συστάσεις στους πολίτες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, μεριμνώντας για τη λήψη μέτρων αυτοπροστασίας από κινδύνους που προέρχονται από την εκδήλωση έντονων καιρικών φαινομένων, απευθύνει η γενική γραμματεία Πολιτικής Προστασίας ενόψει της επιδείνωσης του καιρού.

Ειδικότερα, σε περιοχές όπου προβλέπεται η εκδήλωση έντονων βροχοπτώσεων, καταιγίδων ή θυελλωδών ανέμων η ΓΓΠΠ συστήνει στους πολίτες:

• Να ασφαλίσουν αντικείμενα τα οποία αν παρασυρθούν από τα έντονα καιρικά φαινόμενα ενδέχεται να προκαλέσουν καταστροφές ή τραυματισμούς.

• Να βεβαιωθούν ότι τα λούκια και οι υδρορροές των κατοικιών δεν είναι φραγμένα και λειτουργούν κανονικά.

• Να αποφεύγουν να διασχίζουν χειμάρρους και ρέματα, πεζή ή με όχημα, κατά τη διάρκεια καταιγίδων και βροχοπτώσεων, αλλά και για αρκετές ώρες μετά το τέλος της εκδήλωσής τους

• Να αποφεύγουν τις εργασίες υπαίθρου και δραστηριότητες σε θαλάσσιες και παράκτιες περιοχές κατά τη διάρκεια εκδήλωσης των έντονων καιρικών φαινομένων (κίνδυνος από πτώσεις κεραυνών).

• Να προφυλαχτούν αμέσως κατά τη διάρκεια μιας χαλαζόπτωσης. Να καταφύγουν σε κτίριο ή σε αυτοκίνητο και να μην εγκαταλείπουν τον ασφαλή χώρο, παρά μόνο όταν βεβαιωθούν ότι η καταιγίδα πέρασε. Η χαλαζόπτωση μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνη και για τα ζώα.

• Να αποφύγουν τη διέλευση κάτω από μεγάλα δέντρα, κάτω από αναρτημένες πινακίδες και γενικά από περιοχές, όπου ελαφρά αντικείμενα (π.χ. γλάστρες, σπασμένα τζάμια κλπ.) μπορεί να αποκολληθούν και να πέσουν στο έδαφος (π.χ. κάτω από μπαλκόνια).

• Να ακολουθούν πιστά τις οδηγίες των κατά τόπους αρμοδίων φορέων, όπως Τροχαία κλπ.

Σε περιοχές που εκδηλώνεται έντονη κεραυνική δραστηριότητα:

Αν βρίσκεστε στο σπίτι

• Μην κρατάτε ηλεκτρικές συσκευές ή το τηλέφωνο διότι ο κεραυνός μπορεί να περάσει μέσα από τα καλώδια. Αποσυνδέστε τις συσκευές τηλεόρασης από την κεραία και την παροχή του ηλεκτρικού ρεύματος.

• Αποφύγετε να αγγίξετε τις σωληνώσεις των υδραυλικών (κουζίνα, μπάνιο) καθώς συνιστούν καλούς αγωγούς του ηλεκτρισμού.

Αν βρίσκεστε στο αυτοκίνητο

• Ακινητοποιείστε το στην άκρη του δρόμου και μακριά από δέντρα που ενδέχεται να πέσουν πάνω του

• Μείνετε μέσα και ανάψτε τα προειδοποιητικά φώτα στάσης (φώτα έκτακτης ανάγκης) μέχρι να κοπάσει η καταιγίδα.

• Κλείστε τα τζάμια και μην ακουμπάτε σε μεταλλικά αντικείμενα.

• Αποφύγετε τους πλημμυρισμένους δρόμους.

Αν βρίσκεστε σε εξωτερικό χώρο

• Καταφύγετε σε κτίριο ή σε αυτοκίνητο διαφορετικά καθίστε αμέσως στο έδαφος χωρίς να ξαπλώσετε.

• Προστατευτείτε κάτω από συμπαγή κλαδιά χαμηλών δέντρων στην περίπτωση που είστε μέσα σε δάσος.

• Μην καταφύγετε ποτέ κάτω από ένα ψηλό δέντρο σε ανοιχτό χώρο.

• Αποφύγετε τα χαμηλά εδάφη για τον κίνδυνο πλημμύρας.

• Μην στέκεστε πλάι σε πυλώνες, γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος, τηλεφωνικές γραμμές και φράκτες.

• Μην πλησιάζετε μεταλλικά αντικείμενα (π.χ. αυτοκίνητα, ποδήλατα, σύνεργα κατασκήνωσης κλπ.).

• Απομακρυνθείτε από ποτάμια, λίμνες ή άλλες μάζες νερού.

• Αν είστε μέσα στη θάλασσα βγείτε αμέσως έξω.

• Αν βρίσκεστε απομονωμένοι σε μια επίπεδη έκταση και νιώσετε να σηκώνονται τα μαλλιά σας (γεγονός που δηλώνει ότι σύντομα θα εκδηλωθεί κεραυνός), κάντε βαθύ κάθισμα με το κεφάλι ανάμεσα στα πόδια (ώστε να ελαχιστοποιήσετε την επιφάνεια του σώματός σας και την επαφή σας με το έδαφος) πετώντας τα μεταλλικά αντικείμενα που έχετε επάνω σας.

Επιπλέον, η γενική γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (civilprotection.gov.gr) του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, έχει ενημερώσει τις αρμόδιες υπηρεσιακά εμπλεκόμενες κρατικές υπηρεσίες, καθώς και τις περιφέρειες και τους δήμους της χώρας, ώστε να βρίσκονται σε αυξημένη ετοιμότητα πολιτικής προστασίας, προκειμένου να αντιμετωπίσουν άμεσα τις επιπτώσεις από την εκδήλωση των έντονων καιρικών φαινομένων.

Παράλληλα, όπως αναφέρει η Πυροσβεστική σε ανακοίνωσή της, τίθενται σε εφαρμογή τα επιχειρησιακά σχέδια για την αντιμετώπιση κινδύνων από την εκδήλωση πλημμυρών, καθώς και των συνοδών τους φαινομένων, ενώ σε γενική επιφυλακή παραμένει το πυροσβεστικό προσωπικό, προκειμένου να αντιμετωπιστούν άμεσα τυχόν προβλήματα από την εκδήλωση των έντονων καιρικών φαινομένων.