Τα θαλάσσια απορρίμματα αποτελούν ένα από τα πιο προφανή δείγματα της αρνητικής επίδρασης των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων στο θαλάσσιο περιβάλλον, με αποδεδειγμένες αισθητικές, περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, καθώς και κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία.
Είναι ένα παγκόσμιο περιβαλλοντικό πρόβλημα, το οποίο τα τελευταία τριάντα χρόνια έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας, πολυάριθμων περιβαλλοντικών οργανώσεων και τοπικών κοινωνιών παράκτιων, τουριστικών περιοχών. Πλέον η παρουσία τους αποτελεί πολύ συνηθισμένο φαινόμενο, ακόμα και σε εξαιρετικά δυσπρόσιτες και απομονωμένες περιοχές.
To μικρό βάρος, σε συνδυασμό με την υψηλή αντοχή, ήταν οι ιδιότητες που έκαναν τις πλαστικές σακούλες ιδιαίτερα δημοφιλείς και τις κατέστησαν από τη δεκαετία του ’70 ένα από τα χαρακτηριστικότερα σύμβολα της καταναλωτικής κοινωνίας μας. Εκτιμάται ότι το 2010 στην Ευρώπη χρησιμοποιήθηκαν 98,6 δισ. πλαστικές σακούλες μεταφοράς, εκ των οποίων το 89% ήταν μιας χρήσης (Bio Intelligence Service, 2011).
Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, στην Ελλάδα καταναλώνονται 269 σακούλες ανά άτομο κατ’ έτος. Η αλόγιστη κατανάλωση/χρήση της πλαστικής σακούλας έχει αποτέλεσμα την αύξηση της παραγωγής στερεών αποβλήτων και τη μη βιώσιμη χρήση των φυσικών πόρων.
Οι πλαστικές σακούλες αποτελούν απειλή για τους θαλάσσιους οργανισμούς, καθώς αυτοί είτε παγιδεύονται σ’ αυτές είτε τις καταναλώνουν. Η παγίδευση μπορεί να τραυματίσει τους οργανισμούς, να βλάψει την ικανότητα κίνησής τους (επηρεάζοντας με αυτόν τον τρόπο, λ.χ., τη δυνατότητά τους να βρουν τροφή ή να αποφύγουν τους θηρευτές τους), ακόμα και να τους οδηγήσει στον θάνατο λόγω ασιτίας, ασφυξίας ή πνιγμού. Θαλάσσιες χελώνες, πουλιά και θαλάσσια θηλαστικά μπορεί να καταπιούν πλαστικές σακούλες επειδή μοιάζουν με την τροφή τους, με αποτέλεσμα να μειώνεται η ικανότητα τροφοληψίας, αναπνοής και κολύμβησης.
Τουλάχιστον 1.000.000 πουλιά και 100.000 θαλάσσια θηλαστικά πεθαίνουν κάθε χρόνο από πλαστικά και άλλα σκουπίδια που καταλήγουν στο περιβάλλον (UNEP, 2006). Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες μελέτες, τα θαλάσσια απορρίμματα επηρεάζουν 663 είδη παγκοσμίως (GEF, 2012). Επιπλέον, το πλαστικό δεν διασπάται ποτέ πλήρως αλλά κατακερματίζεται σε μικροσκοπικά σωματίδια, τα οποία ξεβράζονται στις ακτές, επιπλέουν στη θάλασσα και εναποτίθενται στα ιζήματα του βυθού.
Η κατανάλωση του μικροπλαστικού δημιουργεί στα ζώα το αίσθημα του κορεσμού με αποτέλεσμα πολλά από αυτά να πεθαίνουν από ασιτία. Είναι επίσης επικίνδυνα, αφού η επιφάνειά τους προσελκύει έμμονους οργανικούς ρύπους (POPs), για παράδειγμα πολυχλωριωμένα διφαινύλια PCBs και φυτοφάρμακα όπως το DDT, από το θαλάσσιο περιβάλλον.
Η εκστρατεία
Με βάση τα παραπάνω, η εκστρατεία «Καθαρίστε τη Μεσόγειο 2015», που συντονίζει το Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS, επικεντρώνει για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά στην ειδικότερη ανάδειξη του προβλήματος της πλαστικής σακούλας μεταφοράς και συσκευασίας μιας χρήσης στη θάλασσα και τις ακτές, εναρμονιζόμενη με την ευρωπαϊκή πολιτική που αναγνωρίζει, επισήμως πλέον, την ένταση και την κρισιμότητά του.
Η εκστρατεία κλείνει φέτος 20 χρόνια σταθερής υλοποίησης -ξεκίνησε από την 1η Μαΐου και θα διαρκέσει έως τις 30 Ιουνίου 2015, με συμμετοχή μαθητών και εκπαιδευτικών, δήμων, περιβαλλοντικών και κοινωνικών φορέων, επιχειρήσεων και εθελοντών κάθε ηλικίας. Για δηλώσεις συμμετοχής και περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα της εκστρατείας: www.medsoscleanup.gr
Στον Σχινιά στις 10 Μαΐου
Το Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS διοργανώνει τον κεντρικό του καθαρισμό την Κυριακή 10 Μαΐου και ώρα 10 π.μ. στην παραλία Σχινιά εντός της προστατευόμενης περιοχής του Εθνικού Πάρκου Σχινιά-Μαραθώνα. Υπενθυμίζεται ότι μόλις την προηγούμενη εβδομάδα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπερψήφισε νέα ευρωπαϊκή οδηγία, σύμφωνα με την οποία τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. επιβάλλεται να μειώσουν δραστικά την πιο ευρέως χρησιμοποιούμενη -«πολύ λεπτή»- πλαστική σακούλα μιας χρήσης.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας