Επιδοτήσεις 15,4 δισ.στα ορυκτά καύσιμα

Σύμφωνα με τα ευρήματα έκθεσης που παρουσίασε το WWF Ελλάς με τίτλο «Ελληνικές επιδοτήσεις στα ορυκτά καύσιμα», υπολογίζεται πως συνολικά 15,4 δισ. ευρώ έχουν αντληθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό, τους λογαριασμούς ενέργειας και τους πόρους της Ευρωπαϊκής Ενωσης και, μέσα σε ένα διάστημα 10-15 ετών, έχουν δοθεί με μορφή επιδότησης στη βρόμικη βιομηχανία των ορυκτών καυσίμων.

Σε αυτό το ποσό δεν συνυπολογίζεται το κόστος της επιβάρυνσης για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός ότι το μεγαλύτερο τμήμα των επιδοτήσεων δίνεται μέσω των λογαριασμών ρεύματος, χωρίς ωστόσο να υπάρχει σαφής αναγραφή του σχετικού τιμήματος.

Αυτό έχει αποτέλεσμα το κόστος χρηματοδότησης των επιδοτήσεων να μετακυλίεται ουσιαστικά στον καταναλωτή, χωρίς διευκρίνιση για το τι πληρώνει, αλλά και ποια υπηρεσία και ποιος είναι ο τελικός αποδέκτης αυτής της πληρωμής.

Πρωταθλητής των επιδοτήσεων αναδεικνύεται το πετρέλαιο στα μη διασυνδεδεμένα νησιά, έχοντας λάβει το μεγαλύτερο ποσό επιδοτήσεων, συνολικού ύψους περίπου 6,2 δισ. ευρώ.

Οπως επισημαίνεται, σε αυτή την κατηγορία έχουν εντοπιστεί τα μεγαλύτερα ποσά επιδότησης, καθώς ο μηχανισμός των λεγόμενων Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) που αφορά την κάλυψη του επιπλέον κόστους για την ηλεκτροδότηση των νησιών αποτελεί τον πλέον διαφανή λογαριασμό.

Ακολουθούν η λιγνιτική ηλεκτροπαραγωγή που έχει λάβει πάνω από 5 δισ. ευρώ και το φυσικό αέριο που έχει «ενισχυθεί» με περίπου 4,3 δισ. ευρώ τα τελευταία 10-15 χρόνια.

Η ΔΕΗ

Αντίστοιχα, η ΔΕΗ εμφανίζεται να έχει λάβει σχεδόν το 96% των επιδοτήσεων, κάτι που σχετίζεται με τον επί δεκαετίες κυρίαρχο ρόλο της στην εγχώρια ηλεκτροπαραγωγή.

Η ευνοϊκή μεταχείριση συγκεκριμένων μονάδων της ΔΕΗ είναι ακόμα ένα χαρακτηριστικό στοιχείο αρκετών μηχανισμών ενίσχυσης, όπως και η επιδότηση μονάδων ακόμα κι όταν αυτές είχαν ελάχιστη συνεισφορά στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η πρωταθλήτρια μονάδα στις αμοιβές (Λαύριο IV) λειτούργησε μόνο κατά το 34% των ωρών της περιόδου που έλαβε τη μεγαλύτερη αμοιβή (2013-2014), ενώ άλλες μονάδες, όπως το Λαύριο Ι, λάμβαναν πληρωμές ακόμα και χρονιές με μηδενική σχεδόν παραγωγή (2012-2013).

Οπως αποκαλύπτεται στην έκθεση, υπάρχουν 10 άμεσοι και έμμεσοι μηχανισμοί, μέσω των οποίων έχει δοθεί στήριξη στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με την καύση λιγνίτη, φυσικού αερίου και πετρελαίου.

Τα ευρήματα αυτά αποκτούν ιδιαίτερη σημασία καθώς αφ’ ενός καταδεικνύουν πως αντίστοιχες μελέτες που ήταν γνωστές έως σήμερα υποεκτιμούσαν σημαντικά τα συνολικά ποσά επιδότησης και αφ’ ετέρου επιβεβαιώνουν την παντελή έλλειψη διαφάνειας που προκύπτει από τη μη δημοσίευση των απαραίτητων στοιχείων.

Δεδομένου αυτού, το ποσό των 15,4 δισ. ευρώ αποτελεί τη χαμηλότερη εκτίμηση για το συνολικό ύψος των επιδοτήσεων στα ορυκτά καύσιμα.

Σύμφωνα με το WWF, λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθος της επιβάρυνσης που συντελείται στο περιβάλλον, αλλά και τη δημόσια υγεία, είναι πλέον επιτακτική η ανάγκη, τόσο σε διεθνές όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, να μπει ένα τέλος στις κρυφές αυτές επιδοτήσεις που συνεχίζουν να ωφελούν τη διαιώνιση της χρήσης των ορυκτών καυσίμων. Μάλιστα, ήδη 30 κράτη έχουν υιοθετήσει εθνικές πολιτικές προς αυτή την κατεύθυνση.

«Το τέλος των ορυκτών καυσίμων είναι μονόδρομος για την προστασία απέναντι στη μεγαλύτερη απειλή του 21ου αιώνα, την κλιματική αλλαγή. Οι εξελίξεις εξάλλου στην ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία και η πρόοδος στις τεχνολογίες των ΑΠΕ και της αποθήκευσης ενέργειας καθιστούν τη χρήση ορυκτών καυσίμων στην ηλεκτροπαραγωγή και οικονομικά ασύμφορη», επισημαίνει ο Νίκος Μάντζαρης, υπεύθυνος του τομέα ενεργειακής και κλιματικής πολιτικής του WWF Ελλάς.