Οικολογική βόμβα απειλεί τον Σαρωνικό

Ουδείς μπορεί να αμφισβητήσει ότι αυτό που συμβαίνει από την Κυριακή στον Σαρωνικό και στις ακτές της Αττικής είναι ένα από τα σημαντικότερα περιστατικά θαλάσσιας ρύπανσης στη χώρα μας. Μόνο σοκ προκαλούν οι εικόνες της γαλάζιας θάλασσας που έγινε μαύρη και των δαντελωτών ακτών που καλύφθηκαν από το πυκνό μαζούτ.

Ταυτόχρονα, ουδείς μπορεί να μιλήσει ακόμα με σιγουριά για το μέγεθος της πρωτόγνωρης οικολογικής καταστροφής που έπληξε τον θαλάσσιο πλούτο της Ελλάδας. Τουλάχιστον μέχρι να ολοκληρωθεί η επιχείρηση απάντλησης των περίπου 2.500 μετρικών τόνων καυσίμων από τις δεξαμενές του βυθισμένου δεξαμενόπλοιου «Αγία Ζώνη ΙΙ», ποσότητα που θα μπορούσε άνετα να εφοδιάσει πέντε πλοία μεγάλης δυναμικότητας...

Η ξαφνική βύθιση τα ξημερώματα (2.30 π.μ.) της Κυριακής του μικρού εφοδιαστικού της ναυτιλιακής εταιρείας «Αγία Ζώνη ΙΙ» Ν.Ε. και η διαρροή εκείνη την ώρα άγνωστης ποσότητας πετρελαιοειδών «χτύπησε» -τουλάχιστον μέχρι χθες το βράδυ- τη βορειοανατολική πλευρά της Σαλαμίνας και τις ακτές της Αττικής από τη Φρεαττύδα μέχρι τη Γλυφάδα.

Μια επικίνδυνη και γρήγορη πετρελαιοκηλίδα η οποία «τρέχει» γρηγορότερα από τα σκάφη, τα συνεργεία, τους δύτες και όλους όσοι συμμετέχουν στην πολύ μεγάλη επιχείρηση απορρύπανσης που πραγματοποιείται από την Κυριακή. Χθες έφτασε μέχρι τον Αγιο Κοσμά και στη συνέχεια κατευθύνθηκε στη Γλυφάδα. Αγνωστο πού θα βρεθεί σήμερα, πού και πότε θα σταματήσει, καθώς οι άνεμοι αναμένεται στον Σαρωνικό να πνέουν βορειοδυτικοί με ένταση μέχρι και 5 Μποφόρ.

Θαλάσσια ρεύματα

Εκτός από τις καιρικές συνθήκες, ο μεγάλος κίνδυνος με τον οποίο βρίσκονται αντιμέτωποι οι εμπλεκόμενοι στην επιχείρηση είναι τα κομμάτια της πετρελαιοκηλίδας τα οποία κινούνται υποβρυχίως και αναδύονται στην επιφάνεια της θάλασσας λόγω των θαλάσσιων ρευμάτων.

Αυτά, δυστυχώς, όπως εξήγησε στην «Εφ.Συν.» αξιωματικός του Λιμενικού Σώματος, δεν μπορεί να τα εντοπίσει το αεροσκάφος του Λιμενικού το οποίο κάνει τρεις περιπολίες από αέρος ημερησίως, με αποτέλεσμα να μη δύναται με τη σειρά του να ενημερώσει τα αντιρρυπαντικά σκάφη.

Δύο λοιπόν ήταν μέχρι χθες τα μέτωπα της ρύπανσης. Το αρχικό Κυνόσουρα-Σελήνια Σαλαμίνας σε μια ακτίνα περίπου 1,5 χιλιομέτρου, όχι όμως συνεχόμενο, διάσπαρτο, και το δεύτερο στις ακτές της Αττικής από τη Φρεαττύδα μέχρι τη Γλυφάδα. Εχουν τοποθετηθεί πλωτά φράγματα κατά μήκος του όρμου Κυνόσουρας και του κόλπου Σεληνίων, καθώς και σε σημεία της ακτογραμμής μεταξύ της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων έως τη μαρίνα Ζέας, ενώ επιχειρούν εξειδικευμένα συνεργεία ιδιωτικής εταιρείας με βυτιοφόρα οχήματα.

Στην ευρύτερη περιοχή του ναυαγίου καθώς και στις θαλάσσιες περιοχές που εκτείνονται από το λιμάνι του Πειραιά μέχρι και τον Αγιο Κοσμά συνεχίζουν να επιχειρούν περιπολικά σκάφη και ειδικά αντιρρυπαντικά σκάφη του Λιμενικού, πλωτός γερανός με πλωτά φράγματα, ρυμουλκά και παράκτια αντιρρυπαντικά σκάφη ιδιωτικής εταιρείας.

Στο δεύτερο μέτωπο επιχειρεί από το πρωί και για πρώτη φορά στη χώρα μας σε επιχείρηση απορρύπανσης το ειδικό αντιρρυπαντικό δεξαμενόπλοιο «Ακταία OSRV», στο πλαίσιο παροχής από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια στη Θάλασσα ΕMSA (Εuropean Maritime Safety Agency) στα κράτη-μέλη ενός δικτύου πλοίων αντιμετώπισης πετρελαιοκηλίδων. Ενα πλοίο με μεγάλες δυνατότητες απάντλησης πετρελαιοειδών, στο οποίο οι λιμενικές αρχές έχουν επενδύσει μεγάλες προσδοκίες.

Στο μεταξύ, τρεις είναι οι άξονες στους οποίους κινείται η επιχείρηση: η στεγανοποίηση του πλοίου, που έχει «καθίσει» σε βάθος 30 μέτρων ατόφιο (δεν έχει προκληθεί ρωγμή), η απάντληση των καυσίμων από το ναυάγιο και η αντιμετώπιση της ρύπανσης.

Σφραγίστηκε το πλοίο

Ο πρώτος άξονας ολοκληρώθηκε, σύμφωνα με πληροφορίες, με μεγάλες δυσκολίες λόγω της παλαιότητας του σκάφους (κατασκευάστηκε το 1972), το ναυάγιο σφραγίστηκε και οι υπεύθυνοι διαβεβαιώνουν ότι δεν υπάρχει πλέον καμία διαρροή.

Ο δεύτερος ξεκίνησε χθες το απόγευμα με τη συμμετοχή 10 δυτών, μια επιχείρηση εξίσου δύσκολη και πολύπλοκη, η οποία θα κρατήσει περίπου 20 ημέρες, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της εταιρείας απορρύπανσης Μιχάλη Σπανόπουλο, χρονικό διάστημα που εξαρτάται και από τις καιρικές συνθήκες. Ο τρίτος άξονας είναι σε πλήρη εξέλιξη.

Χθες η πλοιοκτήτρια εταιρεία «Αγία Ζώνη ΙΙ» Ν.Ε., με ανακοίνωσή της, εξέφρασε τη λύπη της για την «αδόκητη πρόκληση του ναυαγίου», δηλώνοντας την αμέριστη συμπαράστασή της στους κατοίκους, τους επιχειρηματίες και τις τοπικές αρχές, χαρακτηρίζοντας για τους ίδιους, το προσωπικό και τις οικογένειές τους «τεράστιο πλήγμα» το ναυάγιο.

Αναφερόμενη στα αίτια του ναυαγίου, κάνει γνωστό ότι οι αυτοψίες των δυτών και οι πραγματογνωμοσύνες από τις αρμόδιες αρχές είναι σε εξέλιξη και μόνο όταν αυτές ολοκληρωθούν θα είναι σε θέση να τα γνωρίζουν. Τέλος, διαβεβαιώνει ότι το πλοίο ήταν αξιόπλοο, τα πιστοποιητικά του ήταν σε ισχύ και είχε υποβληθεί σε όλους τους ελέγχους που απαιτεί η κείμενη νομοθεσία.

Ωστόσο, τα αίτια της ξαφνικής βύθισης του πλοίου, απ’ ό,τι φαίνεται, δεν προβληματίζουν μόνο τους δημοσιογράφους και όσους ασχολούνται με την υπόθεση, αλλά ακόμα και τον ίδιο τον υπουργό Ναυτιλίας, ο οποίος, μιλώντας χθες στον ραδιοφωνικό σταθμό «24/7», από το Λονδίνο όπου βρίσκεται, ανέφερε χαρακτηριστικά:

«Δεν υπήρχε θαλασσοταραχή, γίνεται έρευνα για τα αίτια. Ολοι σκεφτόμαστε διάφορα πράγματα για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες συνέβη το περιστατικό, γι’ αυτό και θα ερευνηθούν τα πάντα. Προέχει να μαζέψουμε τις κηλίδες και όλα τα άλλα θα βρεθούν».

Σε ανάλογο κλίμα και οι δηλώσεις του αντιπεριφερειάρχη Πειραιά, Γιώργου Γαβρίλη: «Οι λόγοι και τα αίτια της βύθισης του πλοίου δεν είναι εμφανείς, καθώς δεν υπήρχε θαλασσοταραχή και πρόσκρουση».

Απάντηση, τέλος, ζητά το ερώτημα γιατί σε ένα πλοίο έμφορτο με τόσο μεγάλο φορτίο βρίσκονταν μόνο 2 από τα 11 μέλη του πληρώματος, τα οποία σώθηκαν από διπλανές λάντζες και ρυμουλκά.

Τον κώδωνα του κινδύνου έκρουσαν ακτιβιστές της Greenpeace που βρίσκονται στην παραλία Λιμνιώνα στα Σελήνια της Σαλαμίνας. Οπως τονίζουν, πρόκειται για ένα μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση για τους σοβαρούς και μη αναστρέψιμους κινδύνους που κρύβει για τη χώρα η ακόρεστη δίψα για πετρέλαιο.

«Αν μια μικρή σχετικά διαρροή δημιουργεί μια τέτοια καταστροφή δίπλα στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας και το επιχειρησιακό κέντρο του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, ποια ακριβώς είναι η δυνατότητα της χώρας να αντιμετωπίσει διαρροές και ατυχήματα από μεγάλης κλίμακας πετρελαϊκές δραστηριότητες στο Ιόνιο και το Κρητικό πέλαγος;» δήλωσε ο Τάκης Γρηγορίου, υπεύθυνος της εκστρατείας για τις κλιματικές αλλαγές και την ενέργεια στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace.

Η Greenpeace απευθύνει έκκληση στην κυβέρνηση να ακυρώσει όλα τα σχέδια για εξόρυξη υδρογονανθράκων στις ελληνικές θάλασσες, να τηρήσει τις δεσμεύσεις της Συμφωνίας του Παρισιού για απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και να ανακοινώσει σενάριο για 100% καθαρή ενέργεια, επισημαίνοντας και τις τραγικές επιπτώσεις που θα έχει στον τουρισμό μια ενδεχόμενη καταστροφή.

Μαύρισαν οι ακτές και τα βράχια της... αθηναϊκής Ριβιέρας

Βάλτος οι παραλίες από το μαζούτ

Του Μιχαήλ-Αγγελου Κωνσταντόπουλου

Απογοήτευση, έκπληξη, θλίψη και πολλά ερωτήματα στοιχειώνουν την εικόνα του Πειραιά και των νότιων προαστίων της Αθήνας, όπου οι θάλασσες μαύρισαν από μαζούτ και η μυρωδιά του πετρελαίου ήταν διάχυτη στον αέρα. «Δηλαδή τι θα γινόταν σε ένα μεγαλύτερο ατύχημα; Δεν θα έμενε ο Σαρωνικός;» μας είπαν αρκετοί πολίτες.

Μάχη για τον καθαρισμό και την προστασία των παραλιών δίνουν δήμοι και Περιφέρεια, για καταστροφή και τέλος της σεζόν μιλάνε τουριστικές επιχειρήσεις. Εκκληση να γίνει επιτέλους κάτι για την προστασία του περιβάλλοντος από την Greenpeace, της οποίας ακτιβιστές άνοιξαν πανό στη Σαλαμίνα με το μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση «Σύντομα σε μια ακτή κοντά σας».

Μεσημέρι Τετάρτης. Ακτή Θεμιστοκλέους στην Πειραϊκή. Με το «καλησπέρα» οι κάτοικοι και οι λίγοι θαμώνες των καφέ και εστιατορίων μας λένε ότι από χθες είναι έντονη η μυρωδιά του πετρελαίου και οι ακτές και τα βράχια έχουν μαυρίσει.

Παρά την ταμπέλα «Απαγορεύεται η κολύμβηση», που φιγουράρει κάθε περίπου 200 μέτρα στον παράκτιο δρόμο, πριν από την απροσδόκητη οικολογική καταστροφή μαθαίνουμε ότι οι κάτοικοι έκαναν μπάνιο και ψάρευαν.

«Νιώθω απογοήτευση. Ο κόσμος κολυμπούσε, έβγαζαν μέχρι και ψάρια, αχινούς. Λόγω κρίσης έρχονταν πιο πολλοί για μπάνιο εδώ. Χθες μύριζε παντού πετρέλαιο», ακούμε από τον Γιώργο, ιδιοκτήτη καφενείου.

Λίγο πιο κάτω συναντάμε τον Λάζαρο και τον Κωνσταντίνο, μαθητές της Στ’ Δημοτικού: «Χθες έβαλαν αυτό το προστατευτικό. Εδώ κάναμε μπάνιο, ήταν καθαρά. Να δείτε τα βράχια, είναι μαύρα», μας λένε με παιδικό ενθουσιασμό όταν ακούνε για δημοσιογράφους. Στη συνέχεια εκφράζουν την απογοήτευσή τους για το τελευταίο αποτέλεσμα του αγαπημένου τους Ολυμπιακού και παίζουν πασούλες με μια παλιά μπάλα ποδοσφαίρου. «Μέχρι χθες κάνανε μπάνιο εδώ. Δεν ήταν και το πιο καθαρό, αλλά κάνανε. Πολύ πετρέλαιο έβγαλε. Ο νοτιάς το έφερε όλο. Θανατώθηκε ο βυθός, τα πάντα», μας λέει λίγο αργότερα ζευγάρι μεσηλίκων.

Για άλλους είναι μια συνηθισμένη μέρα. Η κ. Κατερίνα περιμένει την εγγονή της με το σχολικό. Επαναλαμβάνει ότι στο σημείο έκαναν μπάνιο, αλλά τώρα αναρωτιέται και μιλάει για τη δυσοσμία. Είναι συνταξιούχος εκπαιδευτικός. Το κοριτσάκι με τα κοτσιδάκια φτάνει χαρούμενο στη γιαγιά και χάνονται σ’ ένα στενό. Λίγο πιο κάτω, μαμά και κόρη κάνουν ηλιοθεραπεία στα βράχια.

«Είμαστε κάτοικοι της περιοχής, ερχόμαστε, γιατί να μην έρθουμε και τώρα; Εχουμε κάνει παρά πολλά μπάνια εδώ, περνάμε τον ελεύθερο χρόνο μας, αγαπάμε αυτή τη θάλασσα. Κάτι παρόμοιο πιο μικρό είχε γίνει πριν από 3 χρόνια. Πόσο καιρό λέτε να κάνει να καθαρίσει;» μας ρωτάνε.

Εργαζόμενοι ιδιωτικής εταιρείας μαζεύουν το πετρέλαιο από τα βότσαλα και το βάζουν σε πλαστικές σακούλες. Θα πάει για ανακύκλωση, μας πληροφορούν. Τους παρατηρεί η τουρίστρια Καρολάιν από το Λουξεμβούργο, που λέει ότι η μαύρη παραλία τής θύμισε εικόνες που είχε δει από τη μεγάλη καταστροφή στο Μεξικό.

Μάχη στον Αγ. Κοσμά

Στον Αγιο Κοσμά τα πράγματα φαντάζουν ακόμα χειρότερα, καθώς η παραλία έχει μαυρίσει και τα πολυσύχναστα παραλιακά κέντρα έχουν αδειάσει. «Μέχρι το πρωί κάποια ώρα ο κόσμος έκανε και μπάνιο. Μετά έγινε αυτό που βλέπετε. Αδειασε φυσικά το μαγαζί. Απίστευτη κατάσταση. Νομίζω ότι τώρα πάει η σεζόν», μας λέει η Μαρία, εργαζόμενη σε παραλιακό καφέ. Οι εθελοντές του Δήμου Ελληνικού-Αργυρούπολης, με τα πορτοκαλί μπλουζάκια και την καθοδήγηση του Βασίλη Κρητικού, αντιδημάρχου Περιβάλλοντος και Πολιτικής Προστασίας, έχουν ριχτεί στη μάχη.

«Ενημερωθήκαμε ότι από τις 11 η πετρελαιοκηλίδα οδηγείται στις παραλίες των νότιων προαστίων. Οι περισσότερες έχουν πάθει μεγάλες ή μικρές ζημιές. Σίγουρα είναι μια μεγάλη περιβαλλοντική καταστροφή. Εμείς ως δήμος κινητοποιήσαμε την Πολιτική Προστασία, τους υπαλλήλους μας, και κάναμε πρόσκληση σε όλες τις εθελοντικές ομάδες που ανταποκρίθηκαν. Συντρέχουμε επικουρικά όποιους έχουν αναλάβει το έργο της απορρύπανσης. Η Περιφέρεια και το υπουργείο Περιβάλλοντος πρέπει να συνδράμουν στην αντιμετώπιση αυτής της πρωτόγνωρης καταστροφής», λέει στην «Εφ.Συν.» ο κ. Κρητικός.

Στην παραλία της Γλυφάδας η κατάσταση... σκουραίνει ακόμα περισσότερο. Σε μερικά σημεία το πετρέλαιο δεν έφτασε γιατί το κράτησαν μακριά φυσικοί κυματοθραύστες και βράχια, με αποτέλεσμα να υπάρχει ακόμα και κόσμος για ηλιοθεραπεία και μπάνιο, αλλού όμως το μαζούτ είναι τόσο παχύρρευστο που θυμίζει βάλτο.

Πολίτες, εργαζόμενοι, εθελοντές, δημοσιογράφοι δεν πιστεύουν ότι βλέπουν μια «μαύρη θάλασσα» στην Αττική, που χτυπήθηκε από μια άνευ προηγουμένου περιβαλλοντική καταστροφή. Η Ελένη μένει κοντά και ήρθε να δει την κατάσταση: «Μου το είπανε και δεν το πίστευα. Μυρίζει και στα κοντινά σπίτια στη Γλυφάδα. Πόσο καιρό θα κάνει να καθαρίσει άραγε; Είναι καταστροφή, να δούμε για το επόμενο καλοκαίρι, θέλουμε και τουρισμό», μας λέει.

! Η οργάνωση Anima καλεί τους πολίτες εάν βρουν ζώα που χρειάζονται καθαρισμό από τα πετρελαιοειδή να επικοινωνήσουν στα τηλ.: 210-9510075 και 697-2664675