Τον περασμένο Απρίλιο δεκάδες επενδυτές στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου βομβάρδισαν την επιτροπή Κεφαλαιαγοράς με αιτήσεις προκειμένου να πληροφορηθούν την ταυτότητα μιας επενδυτικής εταιρίας που ποτέ κανείς δεν είχε ακούσει πριν το όνομα της, της Roble SL. Οι επενδυτές απαιτούσαν να μάθουν ποιος βρίσκεται πίσω από αυτήν την άγνωστη επενδυτική οντότητα που είχε στοιχηματίσει τεράστια ποσά στην πτώση της μετοχής της Quindell. Μιας λονδρέζικης εταιρίας παροχής ασφαλιστικών υπηρεσιών που ήταν εισηγμένη στην δευτερογενή αγορά Αim και είδε τον τίτλο της να καταποντίζεται και τη χρηματιστηριακή της αξία να συρρικνώνεται περισσότερο από ένα δισεκατομμύριο λίρες.
Η Roble SL, που είχε δηλώσει στις βρετανικές χρηματιστηριακές αρχές την θέση της στην πτώση της μετοχής της Quindell (short) δύο μήνες νωρίτερα -όπως άλλωστε και όφειλε με βάση τους σχετικούς κανονισμούς- καρπώθηκε κέρδη δεκάδων εκατομμυρίων λιρών.
Ο επενδυτής που «παίζει» ακολουθώντας αυτήν την στρατηγική, προβαίνει δηλαδή σε short selling, δανείζεται συνήθως μετοχές μιας προβληματικής επιχείρησης και στη συνέχεια τις πουλάει στην αγορά με στόχο να πέσει η αξία τους. Στη συνέχεια τις αγοράζει πίσω φθηνότερα και τις επιστρέφει στον αρχικό ιδιοκτήτη καρπούμενος τη διαφορά. Επί της ουσίας ο επενδυτής που «σορτάρει» (short seller) ποντάρει εναντίον των μετόχων μιας επιχείρησης αφού φιλοδοξεί να κερδοσκοπήσει από την υποτίμηση της αξίας της.
Οι βρετανικές αρχές δεν απήντησαν στα ερωτήματα των επενδυτών που ζητούσαν να μάθουν τον πραγματικό ιδιοκτήτη της Roble επικαλούμενες την αρχή της εμπιστευτικότητας. Έτσι οι επενδυτές στράφηκαν στην Ισπανία αφού το SL στο τέλος της επωνυμίας της Roble θύμιζε χαρακτηριστικό εταιρίας που είχε συσταθεί σε αυτή τη χώρα. Δεν βρήκαν όμως κανένα ίχνος της Roble ούτε στην Ισπανία ούτε κάπου αλλού.
Το «μυστήριο» έλυσαν τελικά οι Financial Times, οι οποίοι πριν από λίγες ημέρες αποκάλυψαν ότι η Roble SL είναι μια από τις πολλές «εταιρίες-κέλυφος» που έχει δημιουργήσει στα εξωτικά νησιά Κέιμαν ένα από τα μεγαλύτερα -χαμηλού όμως προφίλ- hedge fund του κόσμου, το Tiger Global. H βρετανική εφημερίδα αποκάλυψε ότι η Tiger Global χρησιμοποίησε τη Roble και τις άλλες θυγατρικές εταιρίες-κέλυφος στα Κέιμαν, προκειμένου να σορτάρει μετοχές (να ποντάρει δηλαδή στην πτώση τους) τουλάχιστον 12 ευρωπαϊκών επιχειρήσεων στην τελευταία διετία. Συγκεκριμένα εκτός της Roble SL που χρησιμοποιήθηκε για το σορτάρισμα στον τίτλο της Quindell, η Tiger φέρεται να χρησιμοποίησε τις επίσης παντελώς άγνωστες στο επενδυτικό κοινό θυγατρικές της Fresco SRL, Fest NV, Blau GmBH (που όλες τους είχαν έδρα τα νησιά Κέιμαν) προκειμένου να σορτάρει τους τίτλους των Nokia, HMV, TUI Travel, Thomas Cook, Delhaize, Sage, Hibu, Dixons, WH Smith, Monetise, Blinkx.
Με αυτόν τον τρόπο το Tiger κατάφερε να κερδίσει τεράστια ποσά από την πτώση των παραπάνω τίτλων. Αξίζει να σημειωθεί ότι από τη στιγμή που οι εταιρίες-κέλυφος της Tiger στα Κειμάν κοινοποιούσαν στις χρηματιστηριακές αρχές τις short θέσεις τους στους τίτλους των παραπάνω επιχειρήσεων αυτοί καταποντίστηκαν. Ετσι ο τίτλος της ΗΜV έχασε από τον Νοέμβριο του 2012 -όταν η εταιρία-κέλυφος Fresco SRL της Tiger κοινοποίησε τη sort θέση της- ως τον Ιανουάριο του 2013 το 100% της αξίας του. Αντίστοιχα μεταξύ Φεβρουαρίου 2014 και Νοεμβρίου 2014 η μετοχή της Quindell έχασε το 89% της αξίας της ενώ μεταξύ Δεκεμβρίου 2013 και Μαρτίου 2014 ο τίτλος της Blinkx 48,5% της αξίας του. Στην πτώση συντελούσε το μέγεθος του πονταρίσματος. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Tiger πόνταρε μέσω της θυγατρικής της Fest NV στην πτώση του τίτλου της φινλανδικής Nokia περίπου 200 εκατ. δολάρια.
H τακτική αυτή απέφερε τεράστια κέρδη και κατέστησε την Τiger μια από τις πιο επιτυχημένες εταιρίες που επιδίδονται στο short selling, με αποδόσεις που ως αυτή τη στιγμή του έτους ξεπερνούν το 16%, όταν οι ανταγωνίστριες της παραπαίουν.
Οι κινήσεις της Tiger έγιναν με απόλυτη μυστικότητα, ακόμη και οι μέτοχοι της δεν είχαν ιδέα για το ποιος βρίσκεται πίσω από τις εν λόγω συναλλαγές. Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές παρέμειναν και αυτές στο σκοτάδι αγνοούσαν ποιος ήταν ο τελικός κάτοχος αυτών των short θέσεων στις μετοχές των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων που δέχθηκαν την επίθεση υποτίμησης του τίτλου τους.
Βέβαια η χρησιμοποίηση εταιριών που έχουν έδρα τα νησιά Κέιμαν- έναν από τους μεγαλύτερους φορολογικούς παραδείσους του κόσμου- για την κατοχή και την κοινοποίηση θέσεων short στην μετοχή μιας εταιρίας είναι απόλυτα νόμιμη βάσει των κανονισμών που ισχύουν στην Ευρώπη. Οι κανονισμοί που αφορούν το short selling θεσπίστηκαν στην Ε.Ε. μετά τη διαπίστωση μαζικών επιθέσεων στους τίτλους των τραπεζών κατά τη διάρκεια της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2008, και τη διακρίβωση συστημικού κινδύνου. Υποχρεώνουν τους επενδυτές -μεταξύ αυτών και τα hedge funds- να κοινοποιούν στις εθνικές χρηματιστηριακές αρχές τις καθαρές short θέσεις τους όταν αυτές ξεπερνούν το 0,2% της χρηματιστηριακή αξίας μιας εταιρίας. Οι αρχές οφείλουν να κοινοποιήσουν στο επενδυτικό κοινό μια short θέση όταν το μέγεθος της ξεπερνά το 0,5% της αξίας μιας εταιρίας.
Μετά το εν λόγω εκτεταμένο κερδοσκοπικό παιχνίδι του Tiger όμως οι κανονισμοί αυτοί δείχνουν πια ανεπαρκείς.Το γεγονός ότι το Tiger Global, ένα τεράστιο hedge fund 15 δις δολαρίων, κατάφερε μέσω των εταιριών-κέλυφος στα Κέιμαν να παραμείνει αόρατο επιβεβαιώνει ότι οι κανόνες είναι διάτρητοι. Το πνεύμα των κανονισμών ήταν η αποφυγή αυτής ακριβώς της συμπεριφοράς, η απόλυτη διαφάνεια. Όμως κάτι τέτοιο δεν διασφαλίστηκε στην περίπτωση του Tiger. Υπάρχει τρύπα, παραθυράκι που πρέπει φυσικά να κλείσει. H Tiger Global δεν παραβίασε τους κανόνες. Κουρέλιασε όμως κάθε έννοια ανταγωνισμού επί ίσοις όροις, βασικής αρχής όλων των αγορών αξιών, θεμελιώδους λίθου της οικονομίας της αγοράς. Συσκότισε τις ρυθμιστικές αρχές και το επενδυτικό κοινό χρησιμοποιώντας παραπλανητικές καταλήξεις όπως SL, SRL, NV, GmBH στις επωνυμίες των εταιριών-κέλυφος που παρέπεμπαν σε εταιρίες με έδρα την Ισπανία, την Ιταλία και τη Γερμανία όταν στην πραγματικότητα αυτές είχαν συσταθεί στις Νήσους Κέιμαν. Είναι προφανές ότι αρκετοί επενδυτές θα είχαν τοποθετηθεί διαφορετικά αν γνώριζαν ότι πίσω από αυτές τις θέσεις και τις άγνωστες εταιρίες ήταν το Tiger.
H νόμιμη «ματσαράγκα» της Tiger αναδεικνύει ακόμη περισσότερο την τεράστια ανάγκη οι ηγέτες της ομάδας των 20 ισχυρότερων οικονομικών του κόσμου G20 να κάνουν πράξη όσα υποσχέθηκαν πριν από μία περίπου εβδομάδα στην συνάντηση τους στο Μπρισμπέιν της Αυστραλίας. Απόλυτη διαφάνεια δηλαδή για την ταυτότητα των πραγματικών ιδιοκτητών των επιχειρήσεων, κατάργηση των φορολογικών παραδείσων, πάταξη της μάστιγας της φοροαποφυγής.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας