«Καμπανάκια» για το «μεγάλο αρνητικό σοκ» που προκαλούν οι δασμοί του Τραμπ στην παγκόσμια οικονομία αλλά και στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα χτύπησε χθες το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ψαλιδίζοντας σημαντικά τις μόλις προ τριών μηνών προβλέψεις τους. «Αναμένουμε ότι η απότομη αύξηση, στις 2 Απριλίου, τόσο των δασμών όσο και της αβεβαιότητας θα οδηγήσει σε σημαντική επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης στο εγγύς μέλλον», ανέφερε χαρακτηριστικά στην εξαμηνιαία έκθεσή του για τις προοπτικές της οικονομίας (World Economic Outlook) το ΔΝΤ, «ψαλιδίζοντας» την πρόβλεψη για την ανάπτυξη της υφηλίου, φέτος, στο 2,8%, μισή ποσοστιαία μονάδα λιγότερο απ’ ό,τι ανέμενε τον Ιανουάριο.
Το Ταμείο βλέπει όλες τις μεγάλες οικονομίες του πλανήτη να πλήττονται από τον εμπορικό πόλεμο του Τραμπ, με τις ΗΠΑ να καταγράφουν τις μεγαλύτερες απώλειες. Η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου αναμένεται να τρέξει φέτος με ρυθμό 1,8%, σχεδόν μία ποσοστιαία μόναδα λιγότερο απ’ ό,τι προβλεπόταν πριν από τρεις μήνες (2,7%), ενώ για το 2026 αναμένεται περαιτέρω υποχώρηση στο 1,7%. Το ΔΝΤ προειδοποίησε ότι η πιθανότητα ύφεσης στις ΗΠΑ έχει αυξηθεί σε σχεδόν 40%, από 25% τον Οκτώβριο, λίγο πριν από την εκλογική νίκη του Τραμπ.
Η έκθεση υπογραμμίζει ότι η εκτεταμένη αβεβαιότητα που προκαλούν οι εμπορικές εντάσεις για τη μελλοντική κατεύθυνση της οικονομίας θα οδηγήσουν πιθανότατα τις εταιρείες όλης της υφηλίου σε περικοπές δαπανών. «Αντιμετωπίζοντας αυξημένη αβεβαιότητα στην πρόσβαση τους στις αγορές -τις δικές τους αλλά και των προμηθευτών και των πελατών τους-, η αρχική αντίδραση πολλών εταιρειών θα είναι η παύση, η μείωση των επενδύσεων και η περικοπή αγορών. Ομοίως, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα επαναξιολογήσουν την προσφορά πιστώσεων προς τις επιχειρήσεις», τονίζει προσθέτοντας ότι «συνδυαστικά η αυξημένη αβεβαιότητα και η συνακόλουθη αυστηροποίηση των χρηματοοικονομικών συνθηκών αποτελούν παγκόσμιο αρνητικό σοκ στη ζήτηση και θα επιβαρύνουν τη δραστηριότητα».
Το ΔΝΤ προβλέπει ακόμη πιο ισχνή ανάπτυξη για την Ευρωζώνη, μόλις στο 0,8% φέτος και στο 1,2% το 2026 –0,2% χαμηλότερα απ’ ό,τι προέβλεπε τον Ιανουάριο και για τα δύο έτη.
Αναμένει ότι η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, η Γερμανία, θα παραμείνει στάσιμη φέτος –με ανάπτυξη 0% (έναντι 0,3% που προέβλεπε τον Ιανουάριο). Για τη Βρετανία προβλέπει αντίστοιχα 1,1% φέτος –0,5% χαμηλότερα απ’ ό,τι τον Ιανουάριο, ενώ 0,5% χαμηλότερα, στο 0,6%, αναμένει και την ανάπτυξη της Ιαπωνίας. Η Κίνα, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της υφηλίου και μεγαλύτερος ανταγωνιστής των ΗΠΑ, προβλέπεται να αναπτυχθεί με 4%, 0,6% λιγότερο απ’ ό,τι αναμενόταν τον Ιανουάριο.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, Πιερ Ολιβιέ Γκουρινσά, υπογράμμισε ότι η απότομη αύξηση των δασμών μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας θα οδηγήσει σε πολύ χαμηλότερο διμερές εμπόριο μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου και αυτό θα επιβαρύνει την ανάπτυξη του παγκόσμιου εμπορίου κατά 1,7% –1,5% λιγότερο απ' ό,τι το 2024. Το εμπόριο θα συνεχιστεί αλλά θα κοστίζει περισσότερο και θα είναι λιγότερο αποτελεσματικό, είπε ο Γκουρινσά, προσθέτοντας ότι «ο κύριος κίνδυνος που έχουμε μπροστά μας είναι η περαιτέρω κλιμάκωση των δασμών και των εμπορικών εντάσεων». «Τα επιπλέον εμπορικά εμπόδια αποτελούν ένα σοκ προσφοράς που θα μπορούσε να επηρεάσει “ουσιαστικά” τις τιμές αγαθών στα επόμενα χρόνια», εξήγησε, ενώ προειδοποίησε και για τον κίνδυνο πιο σφιχτών χρηματοπιστωτικών συνθηκών.
Πτώση και στην Ελλάδα
Η ελληνική οικονομία θα καταγράψει, σύμφωνα με το ΔΝΤ, ανάπτυξη 2% φέτος και 1,8% το 2026. Ο πληθωρισμός θα συνεχίσει να υποχωρεί με ήπιο ρυθμό, από τον περσινό 3% σε 2,4% φέτος και 2,1% το 2026. Πτωτικά θα κινηθεί και η ανεργία, προσεγγίζοντας το 9,4% στο τέλος του 2025 και το 9% το 2026, ενώ μικρή αποκλιμάκωση αναμένεται και για το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, που θα υποχωρήσει από το 6,9% του ΑΕΠ πέρυσι σε 6,5% του ΑΕΠ φέτος και σε 5,9% το 2026.
Κίνδυνοι για την παγκόσμια χρηματοπιστωτική σταθερότητα
Το ΔΝΤ προειδοποιεί για περαιτέρω σοκ και διορθώσεις τιμών στις αγορές
Στην άλλη εξαμηνιαία έκθεσή του για την παγκόσμια χρηματοπιστωτική σταθερότητα Global Financial Stability Review, που δημοσιοποίησε χθες, το ΔΝΤ χτύπησε «καμπανάκι» για τους κινδύνους που την απειλούν και έχουν αυξηθεί σημαντικά, μετά τις ανακοινώσεις δασμών από τον Τραμπ. Η έκθεση εκανε αναφορά στην αιφνίδια επαναποτίμηση ρίσκου των περιουσιακών στοιχείων, που καταγράφηκε μετά τις δασμολογικές ανακοινώσεις του Αμερικανού προέδρου και προειδοποίησε για μια σειρά από «μελλοντικές ευπάθειες» στις αγορές.
Σε αυτές περιλαμβάνονται οι υπερβολικές αποτιμήσεις για μετοχές και ομόλογα σε κάποιους χώρους -ακόμη και μετά το πρόσφατο ξεπούλημα, η υψηλή μόχλευση κάποιων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων- συμπεριλαμβανομένων των αμοιβαίων κεφαλαίων αντιστάθμισης κινδύνου (hedge funds) και η ευπάθεια ορισμένων κυβερνήσεων στην αστάθεια στις αγορές κρατικών ομολόγων. Το ΔΝΤ προειδοποίησε ότι η εκτόξευση της εμπορικής αβεβαιότητας στο υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών «προμηνύει περαιτέρω σοκ, διορθώσεις των τιμών των περιουσιακών στοιχείων και σύσφιγξη των χρηματοπιστωτικών συνθηκών».
Οι κυβερνήσεις στις αναδυόμενες οικονομίες θα μπορούσαν να πληγούν ιδιαίτερα σκληρά από ξαφνικές αυξήσεις στο κόστος δανεισμού, προειδοποίησε το ΔΝΤ, σημειώνοντας ότι «οι ανησυχίες των επενδυτών για τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους και άλλες αδυναμίες στον χρηματοπιστωτικό τομέα μπορεί να επιδεινωθούν με αμοιβαία ενισχυτικό τρόπο». Eξέφρασε ιδιαίτερη ανησυχία για τον αυξανόμενο ρόλο των «μη τραπεζικών» πιστωτών, οι οποίοι υπόκεινται σε πολύ λιγότερο αυστηρές ρυθμίσεις σε σχέση με τις τράπεζες, αλλά μπορούν να παράγουν κινδύνους για το ευρύτερο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Ο ρόλος αυτών των πιστωτών -στους οποίους περιλαμβάνονται συνταξιοδοτικά και επενδυτικά ταμεία- αυξήθηκε ραγδαία τα τελευταία χρόνια, μετά την αυστηροποίηση των κανόνων για τις τράπεζες από το κραχ του 2008.
Τα υψηλά επίπεδα δανεισμού από αυτούς τους μη τραπεζικούς δανειστές «θέτουν σε κίνδυνο τη λειτουργία της αγοράς», τόνισε το ΔΝΤ. Υπογράμμισε ότι ήταν αυτοί οι επενδυτές που ενίσχυσαν το πρόσφατο ξεπούλημα των κρατικών ομολόγων των ΗΠΑ, λόγω της πίεσης για κάλυψη των margin calls (κάτι που συμβαίνει όταν ένας επενδυτής πρέπει να παρέχει εξασφαλίσεις για να καλύψει γρήγορα τις ζημίες).
Ο δανεισμός από hedge funds θα μπορούσε, επίσης, να «επιδεινώσει τις απώλειες» σε περιόδους αναταραχής της αγοράς, προειδοποίησε ακόμη το ΔΝΤ. Σύμφωνα με την έκθεση, στα hedge funds που κάνουν μεγάλα μακροοικονομικά στοιχήματα, η μόχλευση μπορεί να είναι έως και 40 φορές μεγαλύτερη από την αξία των περιουσιακών τους στοιχείων. Το Ταμείο χτύπησε «καμπανάκι» όμως και για τις μεγάλες παγκόσμιες τράπεζες, οι οποίες ενδέχεται να υποτιμούν τα πραγματικά επίπεδα ρίσκου που συνδέονται με τις δραστηριότητές τους.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας