Στο νησί όπου βρίσκεται το εξοχικό της θείας. Καλοκαίρι ντάλα. Φοράει πορτοκαλί πουκάμισο καρό, με ασορτί παντελόνι. Λεπτός σαν σκιά. Τριγυρνάει όλη μέρα στο λιμάνι, όσο μπορεί πιο πολύ μόνος, μακριά από τους μεγάλους. Η ελευθερία είναι πρωινό, γεύμα και δείπνο μαζί. Δεν τους θέλει, δεν θέλει κανέναν, μάλλον. Κάνει μπάνιο, κολυμπάει ύπτιο, ονειρεύεται ότι αγωνίζεται στους Ολυμπιακούς, είναι ο Ρόλαντ Μάτες, Ανατολική Γερμανία, κάτω από ένα λεπτό το κατοστάρι, χρυσό μετάλλιο! Κάθε χεριά είναι δική του. Βλέπει τα πολύχρωμα σημαιάκια στον ουρανό, σημάδι ότι τερματίζει, έχει ήδη νικήσει. Μια χρυσή πεταλούδα τον οδηγεί στην τελευταία χεριά. Είσοδος στην τελετή. Ενθρονίζεται.
Στην παραλία. Φως. Ισως το έχει νιώσει πολύ πιο έντονο, μέσα από τα κλειστά βλέφαρα, επιπλέοντας εκεί μέσα, τότε. Σηκώνει τα μάτια ψηλά, στο βάθος τσουκνίδες γεμάτες ζιζάνια, τέφρα, τοπίο ακατέργαστο με σκύλους που πηγαινοέρχονται, νευρικά. Ο ένας σκύλος κοιτάζει τον άλλον.
Ο χρόνος ακίνητος. Εκείνος περνάει. Ψαρεύει στην αποβάθρα με σαλαγγιά, βγάζει μικρούς κέφαλους. Μια μέρα βρίσκεται στη δεξιά άκρη του λιμανιού. Από μπροστά του περνάει ένα βαρύ ζώο, αγελάδα θα είναι ή ταύρος. Δυο άντρες το τραβάνε από μπροστά, ένας το σπρώχνει από πίσω. Το τρίο με το ζώο απομακρύνεται. Τον πιάνει η περιέργεια. Μαζεύει άρον άρον τα σύνεργα του ψαρέματος και ακολουθεί. Η πορεία με το ζώο κρατάει πολύ, μισή ώρα και βάλε. Φτάνουν σ’ ένα κτίριο σαν αποθήκη, γκρίζο με σίδερο. Οι άντρες σταματούν. Ανοίγουν τη συρόμενη πόρτα, βάζουν το ζώο μέσα.
Εκείνος πλησιάζει, κάθεται στη γωνία του ανοίγματος, στη σκιά. Κανείς δεν τον προσέχει. Το ζώο οδηγείται στο κέντρο του χώρου. Υπάρχει κάτι τελετουργικό. Ο ένας άντρας, μουσάτος, γεροδεμένος, του δένει το λαιμό με τη μια άκρη ενός σκοινιού και την άλλη την κάνει ναυτικό κόμπο σ’ ένα γάντζο στον τοίχο. Ο άλλος, ένας παχύς με αραιά μαλλιά, πάει σε μια παλιά συρταριέρα, ανοίγει το μεσαίο συρτάρι και φέρνει ένα κόκκινο τσεκούρι.
Ο μουσάτος κάνει ένα νεύμα, ο παχύς σηκώνει το τσεκούρι και το κατεβάζει με δύναμη στο κεφάλι του ζώου. Το αίμα πετάγεται σχεδόν ώς το ταβάνι. Ο ταύρος, ταύρος είναι, γονατίζει σε σλόου μόσιον, τρέμει και μένει ακίνητος. Ο τρίτος άντρας πάει σε μια βρύση, προσαρμόζει ένα μακρύ πράσινο λάστιχο και την ανοίγει. Πλένουν προσεκτικά το νεκρό ζώο. Καταρράκτης το νερό στη σάρκα. Για δυο-τρία λεπτά έχει μείνει μαρμαρωμένος. Λες και τον χτύπησε αστροπελέκι, γυρίζει και φεύγει τρέχοντας πριν τον πάρουν χαμπάρι.
Ασθμαίνοντας, φτάνει σε ένα πλάτωμα. Τα δόντια του κροταλίζουν. Μια μουσική. Στροβιλίζεται. Περιστρέφεται. Γύρω κλαδιά. Κεντημένος τόπος. Ηχος. Ενα κοράκι πετάει.
Να πάρει ανάσα. Γλίτωσε. Ενας έρχεται. Κι είναι μ’ άλλον έναν. Παράταιροι αυτοί, ισχνοί, μαυριδεροί, από αυτούς που μένουν ψηλά. Πιο πολύ φαντάζεται το πώς θα έπρεπε να μοιάζουν παρά το πώς είναι. Του λέει ο ένας: «Πού πας πιτσιρίκο, τι είδες, φάντασμα;» κι ο άλλος γελάει και φτύνει χάμω. Ο άλλος γυρίζει στον έναν και λέει: «Δες τον, τρέμει σα ψάρι». Αμέσως αρχίζει και τρέχει πάλι. Τρέχει και τρέχει και φτάνει πάλι κάτω, στο λιμάνι.
Εχει αρχίσει και νυχτώνει, ο ήλιος δύει, ο κόσμος αρχίζει και γίνεται πορφυρός. Περνάει μπροστά από το καφενείο. Είναι γεμάτο κόσμο. Ψηλά, σ’ ένα έπιπλο με συρτάρια, είναι τοποθετημένη η τηλεόραση. Εχει δει ξανά. Στο σπίτι της γιαγιάς του. Εδώ όμως η τηλεόραση είναι πιο μεγάλη, έχει μια τεράστια προέκταση στο πίσω μέρος και είναι μαζεμένος πολύς, πάρα πολύς κόσμος. Σκέφτεται μήπως επιτέλους έχει κανένα ματς. Ακούει από το ραδιοφωνάκι. Ενα της συμφοράς, μ’ ένα μισοδιαλυμένο καλώδιο που πιάνει-δεν πιάνει. Θυμάται και τον πρώτο αγώνα που άκουσε: Κορωπί - Φωστήρας 1-0. Ολόκληρο, από την αρχή ώς το τέλος.
Πλησιάζει προς την τηλεόραση, παλεύοντας ανάμεσα στα σώματα. Φτάνει σχεδόν μπροστά και κοιτάζει. Στην οθόνη η εικόνα της Γης. Τώρα, ένα διαστημόπλοιο σαν αυτά που ζωγράφιζε πιο μικρός. Ρωτάει τι γίνεται. «Πατάμε στη Σελήνη!» λέει ένας νεαρός με τσουλούφι. Το είχε διαβάσει. Το ’ξερε ότι θα γίνει κάποτε, δεν ήξερε όμως ότι ήταν τώρα και στην τηλεόραση. Εχει φτάσει την κατάλληλη στιγμή. Αγγλικά μισοξέρει. That’s one small step for a man, one giant leap for mankind. Ο σπίκερ κάνει τη μετάφραση. Τη σκηνή την έχει ζωγραφίσει τέσσερα χρόνια πριν. Με μολύβια ακουαρέλας. Μπράβο, πολύ φαντασία! Αλλά αυτό είναι πραγματικότητα. Ζητωκραυγάζει. Οπως όλοι οι υπόλοιποι θαμώνες. Ολη η ζωή μαζεμένη στα μάτια του. Ο απτός κόσμος και ο φαντασμαγορικός. Ξαφνικά, του έρχεται στο νου το κομμένο κεφάλι του ζώου και ο αιμάτινος πίδακας. Οι αναμνήσεις είναι εκπομπές φαντασμάτων. Φαντάσματα που πήγαν στη Σελήνη και επέστρεψαν. Οπως τα ζώα που πήγαν στον Παράδεισο και γύρισαν στο πιάτο.
Η μυρωδιά του σφαγείου ενώνεται με τον ιδρώτα από τα στριμωγμένα σώματα. Στα όρια του αέρα. Πιάνεται η αναπνοή του.
Χαόκοσμος.
*Τελευταίο βιβλίο του Αλ. Σταμάτη είναι το «Υπήρξα τόσοι άλλοι» (εκδ. Καστανιώτη, 2024)
Υπό σκιάν
Το «Ανοιχτό βιβλίο», από συστάσεώς του, φιλοξενεί πρωτότυπα καλοκαιρινά διηγήματα. Δέκα συγγραφείς, διαφορετικής ηλικιακής κλίμακας, θεματικού προσανατολισμού και αφηγηματικής παλέτας, έγραψαν ευσύνοπτες καλοκαιρινές ιστορίες, ειδικά για τους αναγνώστες μας (καθώς αυτές οι σελίδες επιμένουν τόσο στην κριτική πυξίδα όσο και στη λογοτεχνική απόλαυση). Με άλλα λόγια, μυθιστοριογράφοι και διηγηματογράφοι (και όχι μόνο) έθεσαν στο κέντρο της μυθοπλασίας τους μια θερινή εμπειρία τους και μας έστειλαν κείμενα νοσταλγικά, περιπλανητικά, παιγνιώδη, αλλά και δύσθυμα, ευθέως ή πλαγίως πολιτικά, ενδοσκοπικά ή ανατρεπτικά – διηγήματα που θα μας συντροφεύσουν ώς τις αρχές Σεπτεμβρίου.
Μετά τον Ακη Παπαντώνη, τη Σοφία Νικολαΐδου, την Ισμήνη Καρυωτάκη, τον Παναγή Παναγιωτόπουλο, τη Λίζυ Τσιριμώκου και τη Χρύσα Φάντη, συνεχίζει ο Αλέξης Σταμάτης.
Μ.Φ.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας