Αθήνα, 16°C
Αθήνα
Αίθριος καιρός
16°C
16.8° 14.5°
2 BF
81%
Θεσσαλονίκη
Αυξημένες νεφώσεις
15°C
16.2° 14.2°
1 BF
82%
Πάτρα
Ελαφρές νεφώσεις
17°C
16.6° 15.0°
2 BF
84%
Ιωάννινα
Αυξημένες νεφώσεις
9°C
8.9° 8.9°
1 BF
100%
Αλεξανδρούπολη
Αίθριος καιρός
9°C
8.9° 8.9°
0 BF
93%
Βέροια
Αυξημένες νεφώσεις
15°C
15.4° 15.4°
1 BF
80%
Κοζάνη
Αυξημένες νεφώσεις
10°C
10.4° 10.4°
0 BF
100%
Αγρίνιο
Αυξημένες νεφώσεις
14°C
14.4° 14.4°
2 BF
92%
Ηράκλειο
Ελαφρές νεφώσεις
14°C
14.4° 13.6°
3 BF
99%
Μυτιλήνη
Αυξημένες νεφώσεις
14°C
14.9° 13.8°
0 BF
73%
Ερμούπολη
Ελαφρές νεφώσεις
16°C
16.4° 16.4°
2 BF
88%
Σκόπελος
Ελαφρές νεφώσεις
15°C
15.3° 15.3°
2 BF
80%
Κεφαλονιά
Αραιές νεφώσεις
15°C
15.3° 15.3°
0 BF
55%
Λάρισα
Σποραδικές νεφώσεις
13°C
12.9° 12.9°
0 BF
100%
Λαμία
Αραιές νεφώσεις
14°C
14.5° 14.5°
1 BF
73%
Ρόδος
Ελαφρές νεφώσεις
18°C
17.8° 17.7°
3 BF
79%
Χαλκίδα
Ελαφρές νεφώσεις
13°C
13.8° 12.8°
0 BF
94%
Καβάλα
Αίθριος καιρός
15°C
15.5° 15.5°
2 BF
75%
Κατερίνη
Αραιές νεφώσεις
15°C
14.7° 14.7°
2 BF
85%
Καστοριά
Αυξημένες νεφώσεις
10°C
10.2° 10.2°
2 BF
95%
ΜΕΝΟΥ
Παρασκευή, 25 Απριλίου, 2025
Η επέκταση της απήχησης των (ακρο)δεξιών ιδεών, αλλά και η αμηχανία της Αριστεράς αποτελούν το αντικείμενο του βιβλίου των Boltanski και Esquerre «Η επέκταση του πεδίου της Δεξιάς» | ΑΚΗΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΗΣ

Δεξιά, δεξιότερα, δεξιότατα

Είναι ήδη πολλαχώς διαπιστωμένο ότι ο λόγος της Δεξιάς σε μεγάλο μέρος της ευρωπαϊκής, αλλά και της ελληνικής κοινής γνώμης καθίσταται σήμερα κυρίαρχος, σε μια σειρά από επίπεδα. Αυτό μάλιστα συμβαίνει και σε χώρους που μέχρι πρότινος κάθε άλλο παρά αποτελούσαν προνομιακό ακροατήριο της Δεξιάς ή των άκρων της.

Την ίδια στιγμή, η Αριστερά παρακολουθεί μάλλον αμήχανη. Αυτή ακριβώς η επέκταση της απήχησης των (ακρο)δεξιών ιδεών, αλλά και η αμηχανία της Αριστεράς αποτελούν το αντικείμενο του βιβλίου των Boltanski και Esquerre «Η επέκταση του πεδίου της Δεξιάς».

Ο Boltanski, καθηγητής κοινωνιολογίας, μαθητής του Raymond Aron και συνεργάτης, κάποτε, του Pierre Bourdieu, και ο μαθητής του, Esquerre επιχειρούν να αναλύσουν το φαινόμενο της δεξιάς επέκτασης, επιστρατεύοντας μια φόρμα «ξεχασμένη εδώ και μερικές δεκαετίες», δηλαδή τη στρατευμένη ανάλυση που στοχεύει στο να θέσει τα επιστημονικά εργαλεία στο όφελος της κοινωνίας γενικά και της Αριστεράς ειδικότερα.

Προφανώς, η ανάλυσή τους έχει αφορμή τις πρόσφατες υψηλές εκλογικές επιδόσεις του Εθνικού Μετώπου και της Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία, ενώ επικεντρώνεται σε ορισμένες πολύ ορατές και προβεβλημένες φωνές της γαλλικής δημόσιας σφαίρας, οι οποίες κανονικοποιούν και εκλαϊκεύουν την ακροδεξιά ρητορική. Οι συγγραφείς, μάλιστα, ανιχνεύουν το νήμα αυτής της τάσης στην action francaise, το ακροδεξιό πολιτικό κίνημα των αρχών του 20ού αιώνα.

Για τους συγγραφείς, η άκρα Δεξιά διεκδικεί το αυτονόητο, την «κοινή λογική», την κοινότοπη ομιλία, ώστε οι αντίπαλοί της είτε να χρειαστεί να σιωπήσουν είτε να αλλάξουν πεποιθήσεις. Εδώ υπεισέρχονται και οι ευθύνες της Αριστεράς, η οποία παρακολουθεί με αμφιθυμία την ήδη μερικώς επιτυχημένη προσπάθεια της άκρας Δεξιάς να οικειοποιηθεί τις λαϊκές τάξεις, χρησιμοποιώντας εν πολλοίς αριστερή ρητορική και επιχειρήματα, π.χ. ενάντια στον νεοφιλελευθερισμό.

Διαβάζοντας κανείς την ανάλυση των Γάλλων συγγραφέων, δεν μπορεί να μην εντοπίσει αναλογίες με τα καθ’ ημάς, οι οποίες καθιστούν το βιβλίο ακόμα περισσότερο ενδιαφέρον σε συγκριτικό επίπεδο. Κατ’ αρχάς, ευθεία αναλογία με τη γαλλική περίπτωση αποτελούν οι δηλώσεις περί «σοβαρής» Χρυσής Αυγής από έγκριτους δημοσιογράφους και μέσα μαζικής ενημέρωσης, που, αντί να κατευθύνουν την κριτική τους προς την Ακροδεξιά καθεαυτή, την κατευθύνουν προς τις κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες που υποτίθεται ότι την ενισχύουν, ιδίως αν εκείνες μπορούν να αποδοθούν στην Αριστερά.

Δηλαδή, στην Ελλάδα, όπως και στη Γαλλία, η Ακροδεξιά συχνά απλώς εργαλειοποιείται στο πλαίσιο της κριτικής ενάντια στην Αριστερά. Πρέπει, επίσης, να προσθέσουμε το γεγονός ότι η ρητορική σχετικά με τους μετανάστες από τα περισσότερα ελληνικά και γαλλικά πολιτικά κόμματα δεν αποφεύγει, ρητά ή άρρητα, την ενσωμάτωση της ακροδεξιάς άποψης των πραγμάτων, αφού η οπτική του «ξένου» τείνει να γίνει κυρίαρχη.

Παράλληλα, και στις δύο χώρες η Δεξιά πίστεψε ότι η συμπόρευση με την άκρα Δεξιά μπορεί να ανακόψει την απήχηση της τελευταίας. Η υπουργοποίηση ή ενσωμάτωση, από τις προηγούμενες ελληνικές κυβερνήσεις, εξεχόντων στελεχών της άκρας Δεξιάς, τα οποία παλαιότερα ανήκαν σε ένα γραφικό πολιτικό περιθώριο, όπως και η συμμετοχή στη σημερινή κυβέρνηση ενός κόμματος με ακροδεξιό προσανατολισμό σε πολλά στοιχεία του λόγου και των πολιτικών του προτάσεων, δείχνουν ακριβώς την επέκταση του πεδίου της Δεξιάς και στην ελληνική πολιτική σκηνή.

Οι αναλογίες, όμως, δεν τελειώνουν εκεί. Το κεντροδεξιό κόμμα του Σαρκοζί (UMP, εσχάτως μετονομασθέν «Ρεπουμπλικάνοι») οργάνωνε αντισυγκεντρώσεις ενάντια στον γάμο μεταξύ ζευγαριών του ίδιου φύλου, ενώ ο ίδιος ο Σαρκοζί συχνά καταγγέλλει τη «διανοητική δικτατορία» της γενιάς του Μάη του ’68, ακριβώς όπως στο ελληνικό σκηνικό ο κυρίαρχος λόγος είναι περί «ιδεολογικής ηγεμονίας» της Αριστεράς, κάτι που βέβαια τελικά και στις δύο περιπτώσεις ρίχνει νερό στον μύλο της άκρας Δεξιάς, που βλέπει στα μορφωμένα αστικά στρώματα που ψηφίζουν Αριστερά τον δεύτερο μεγάλο εχθρό μετά τους μουσουλμάνους μετανάστες, οι οποίοι πλέον έχουν εν πολλοίς αντικαταστήσει τους Εβραίους στην ακροδεξιά ρητορική.

Οπως είναι αναμενόμενο, η σημαντικότερη έκκληση που απευθύνουν εν τέλει οι, κατά δήλωσή τους, «στρατευμένοι» συγγραφείς αφορά την Αριστερά, η οποία οφείλει να αντισταθεί στη γοητεία του εθνικισμού και της κοινοτοπίας, χωρίς να χάσει την κριτική της στάση απέναντι στα πράγματα και τον ριζοσπαστισμό της απέναντι στον νεοφιλελευθερισμό.

 

Google News ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS
Δεξιά, δεξιότερα, δεξιότατα

ΣΧΕΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΣΕ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.

Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.

Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.

Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.

Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας