Η τεχνολογία και η εξέλιξή της διαμορφώνουν τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούμε. Αυτό είναι αξίωμα. Τι κάνει όμως στις σχέσεις μας;
Πώς επηρεαζόμαστε και εξελισσόμαστε από την επαφή με τα media και τα apps στις διαπροσωπικές μας σχέσεις;
Πώς ορίζεται η επαφή μας με τον κοινωνικό μας περίγυρο μέσα στις ψηφιακές γειτονιές του κόσμου;
Ολα αυτά που μας προβληματίζουν και καθορίζουν την καθημερινότητά μας περνούν και μέσα από την τέχνη, η οποία προσπαθεί μέσα από τις νέες μορφές επικοινωνίας να χτίσει εκείνες τις βάσεις που θα μας σπρώξουν να βρούμε νέες διεξόδους στους δρόμους της πληροφορικής και της τηλεπικοινωνίας.
Γοητευτικός και ανεξερεύνητος ο νέος κόσμος που μας περιβάλλει. Μας κάνει τις περισσότερες φορές να μοιραζόμαστε σε απευθείας σύνδεση συναισθήματα, εμπειρίες, συνομιλίες, πράξεις και εικόνες ζωής που καταγράφονται ψηφιακά, άλλες φορές τυποποιημένα, μέσα από τις εφαρμογές στις οποίες επιτρέπουμε οποιαδήποτε στιγμή να καταγράφουν πού βρισκόμαστε και τι αισθανόμαστε, και άλλες φορές αδέξια και σαρωτικά να αυτοβιογραφούμαστε ποστάροντας στο timeline.
Και ξαφνικά έρχεται η συνειδητοποίηση. Η επίγνωση. Ωχ... εκτίθεμαι!
Αυτός ακριβώς είναι και ο τίτλος της μεγάλης αναδρομικής έκθεσης της Frances Stark στο Μουσείο Καλών Τεχνών της Βοστόνης.
Ενα επιφώνημα, «UH-OH», που κλείνει μέσα του και παραπέμπει σε όλες εκείνες τις αδέξιες στιγμές που υποψιαζόμαστε πως κάτι δυσάρεστο έχουμε πει ή έχουμε κάνει σε δημόσια θέα και έχει περάσει στην ψηφιακή καταγραφή και αιωνιότητα.
Η Stark, γεννημένη το 1967 και με έδρα το Λος Αντζελες, καταφέρνει μέσα στα 25 χρόνια που δημιουργεί ως καλλιτέχνις να δοκιμάζει τα όρια και να προσεγγίζει αποτελεσματικά τη νέα πραγματικότητα που έχει δημιουργηθεί μέσα από την τηλεόραση, τα μίντια και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Και αν για τα νέα παιδιά είναι φυσιολογικό να γεννιούνται με ίντερνετ και να «ξεφυλλίζουν» ψηφιακές εικόνες στα τάμπλετ, είναι και η προηγούμενη γενιά που κατακτά με ενθουσιασμό τα μέσα και παράγει μάλιστα τέχνη χωρίς να τρομάζει να εκτίθεται.
Η δουλειά της, ιδιαίτερα προσεγμένη, αποτυπώνει τη ναρκισσιστική δυτική κουλτούρα και φέρνει στο προσκήνιο ωμά την πλούσια φλέβα της αμερικανικής ψηφιακής ψυχής.
Εχει κατά καιρούς γραφτεί ότι μπορεί και να είναι ένας Αντι Γουόρχολ του 21ου αιώνα.
Λειτουργεί ως μέντιουμ μέσα από ψηφιακά βίντεο και εφαρμογές, κολάζ, ζωγραφική, εικονικές αποδόσεις και γλυπτική. Εχει κατακτήσει πλέον να θεωρείται μια σοφή στα social media.
Αρχισε να κάνει πρωτοποριακά βίντεο με γάτες, εκεί πίσω στα τέλη της δεκαετίας του 1990, και αυτή τη στιγμή βγαίνει με νεύρο στον πολύ ενεργό λογαριασμό της στο Instagram (@therealstarkiller).
Στην έκθεση μάλιστα προβάλλονται απευθείας μια σειρά από ψηφιακές διαφάνειες από τον λογαριασμό της ανάμεσα στα 100 έργα της που έχουν συγκεντρωθεί από το μουσείο.
Βλέποντας τις δημιουργίες της μαθαίνουμε και διαλογιζόμαστε. Η δημιουργός μοιράζεται μαζί μας τις γνώσεις της για πολιτιστικά θέματα, προβληματισμούς για το περιβάλλον, ιστορία Τέχνης, ιστορία του Διαδικτύου και δημιουργίες από σύγχρονούς της καλλιτέχνες.
Εκθέτει την προσωπική της ζωή και χτίζει μια παράσταση που κινείται σπειροειδώς μέσα από θέματα και μοτίβα γύρω από τη σεξουαλικότητά της, τη μητρότητα, την οικογενειακή ζωή, τον φεμινισμό, τη μόδα, την πολιτική. Τα πάντα ψηφιοποιημένα.
Συναντάμε στα έργα της τη φιλοσοφική της διάθεση, αφού τα «ντύνει» με αποσπάσματα από αγαπημένους της συγγραφείς (ο Γκέτε, ο Χένρι Μίλερ, ο Τ. Σ. Ελιοτ, ο Βίτολντ Γκομπρόβιτς και ο Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας αποτελούν τη βάση της) αλλά εντυπωσιάζει το δέσιμο της εικόνας με τη μουσική.
Τα μοτίβα περιπλέκονται με όλα τα είδη της (από τις punk μπάντες της Καλιφόρνιας, μέχρι τον Tupac, τους Radiohead και τον αγαπημένο της Μότσαρτ).
Κανένα από τα υλικά της δεν είναι πολύτιμο. Τα βίντεό της γίνονται με απλά γραφικά υπολογιστών. Η γλώσσα είναι η ανεξάντλητη πηγή της τέχνης της.
Με εικόνες, λέξεις και ήχους και τα έργα της στρωμένα με νοήματα και αναφορές οι θεατές μπορούν να εκτιμήσουν σε πολλά επίπεδα τις ψηφιακές αναφορές και τα νοήματα.
Μέσα από επαναλαμβανόμενες εικόνες, λογοπαίγνια, ποιήματα, μεταφορές και πολιτιστικές αναφορές ο θεατής προβληματίζεται και κινείται προς την αυτογνωσία.
Πάντα κάτω από το πρίσμα της αυτοεξέτασης και του αυτοελέγχου, παρά την τηλεπικοινωνιακή ταχύτητα και την πληθώρα των ψηφιακών τρόπων συνάθροισης, που αφειδώς μας παρέχεται μέσα από τις νέες τεχνολογίες και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Το ζητούμενο σε κάθε μορφή τέχνης, και ειδικά στην εποχή που ζούμε την κρίση σε πολλαπλά επίπεδα, είναι η έκφραση που θα καταδείξει την ενστικτώδη επίγνωσή μας, θα μας εμπνεύσει να κοιτάξουμε βαθύτερα, να σκεφτούμε με πάθος και, το κυριότερο, να «ακούσουμε» τους γύρω μας πιο προσεκτικά και όχι σέρνοντας το δάχτυλό μας επιφανειακά πάνω από χιλιάδες ποσταρίσματα.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας