Σπίτι μας, σπιτάκι μας...

Τι είναι σπίτι; Στους ταραγμένους καιρούς που ζούμε, έχει το νόημα της ασφάλειας, της «Ιθάκης» μας, που πάντα νοσταλγούμε;

Πώς αντιλαμβάνονται αλήθεια οι έφηβοι σήμερα το βαθύτερο νόημα της έννοιας «οικία»;

Πώς οι παιδικές ψυχές οπτικοποιούν στην digital εποχή μας τον περιβάλλοντα κόσμο τους;

Και τελικά η τέχνη δίνει διεξόδους στους τινέιτζερ να απελευθερώσουν όλες τις ενδόμυχες σκέψεις τους για να μπορέσουν να επικοινωνήσουν;

Σίγουρα δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος.

Mια εικόνα που αποτυπώνει έννοιες και σκέψεις είναι καλύτερη από 1.000 λέξεις.

Το Μουσείο Καλών Τεχνών της Βοστόνης (MFA), ένα μουσείο πρωτοποριακό και φημισμένο στον κόσμο της τέχνης, που έχει να επιδείξει διάσημα εκθέματα που περιλαμβάνουν από μούμιες μέχρι Μονέ, από Ρέμπραντ μέχρι Γουόρχολ και από Κάλο μέχρι Μπέκμαν, παίρνει το ρίσκο.

Καλωσορίζει μια έκθεση με διαφορετικό προσανατολισμό, «HOMiE: In Our Eyes» [γίνεται ένα παιχνίδι με τη λέξη HOME-σπίτι, ο τόπος όπου ζεις, και homie-φιλαράκι (από το homeboy ή το homegirl)].

Αντικαθιστά, λοιπόν, τα μεγάλα ονόματα της σύγχρονης τέχνης με έργα μαθητών από τα δημόσια σχολεία της πόλης -όλοι εκκολαπτόμενοι καλλιτέχνες- και αποζημιώνεται.

Το θέμα έτσι κι αλλιώς είναι οικείο. Τα παιδιά το βιώνουν καθημερινά, προσωπικά και συναισθηματικά το καθένα ξεχωριστά και επηρεάζονται για όλη τους τη ζωή: «το σπίτι μας, μέσα από τα μάτια μας».

Το πλαίσιο της έκθεσης στήθηκε για τον εορτασμό της 10ης επετείου του Teen Arts Council (Συμβούλιο Τεχνών για νέους κάτω των 20 ετών) που έχει ιδρύσει και λειτουργεί στο μουσείο για τους εφήβους, έτσι ώστε να μπορέσει να ενσωματωθεί η τέχνη στην καθημερινότητά τους.

Τα παιδιά που μετέχουν στο συμβούλιο με την υποστήριξη του προσωπικού τη διοργάνωσαν και την επιμελήθηκαν εξ ολοκλήρου, αφού απευθύνθηκαν στα τοπικά σχολεία.

Απέκτησε έτσι έναν μοναδικό χαρακτήρα. Εφηβοι επιμελούνται εφήβους, που τα έργα τους εκτίθενται σε ένα από τα μεγαλύτερα μουσεία.

Περιλαμβάνονται 44 έργα ζωγραφικής, σχέδια και φωτογραφίες.

Παρά το νεαρό της ηλικίας τους ο κάθε καλλιτέχνης έχει αναπτυγμένη την αίσθηση της έννοιας «σπίτι» που περνάει κραυγαλέα εμπειρικά στα έργα του.

Χρησιμοποιώντας μια ποικιλία μέσων -ακριλικό, χρωματιστά μολύβια, ψηφιακά μέσα κ.λπ.- οι μαθητές της Βοστόνης απεικονίζουν αφηγήσεις, που εξιστορούν θέματα όπως η αγάπη, η οικογένεια, ο θάνατος και ο πόλεμος.

Ολοι οι τινέιτζερ ξεκινούν από διαφορετικές ρίζες και έχουν ένα μοναδικό, διαφορετικό και ιδιαίτερο υπόβαθρο.

Είναι πραγματικά συγκλονιστικό ότι όλες αυτές οι προσωπικές οπτικοποιήσεις ζωής συγκεντρώθηκαν και χώρεσαν σε μια γκαλερί.

Ολο το νεανικό πάθος μεταφέρεται στα έργα, που χωρίς καμιά παραμόρφωση και ειρωνεία στοχεύουν κατευθείαν στο θυμικό του θεατή, χωρίς υπονοούμενα με μόνο όπλο την ειλικρίνεια, στην εμβάθυνση της έννοιας «σπίτι».

Η ιδέα του σπιτιού για τις εφηβικές ψυχές είναι γεμάτη, σε υπερθετικό βαθμό μάλιστα, πλημμυρισμένη από λαχτάρα, ελπίδα, απώλεια, αναμνήσεις, προοπτική.

Σε διάφορα έργα οι μικροί καλλιτέχνες «επιστρέφουν» στα σπίτια που δεν έχουν πλέον.

Παιδιά πρόσφυγες και μετανάστες από τη Συρία, τη Βραζιλία, το Πράσινο Ακρωτήριο, το Νεπάλ, την Κολομβία, την Τζαμάικα και τη Νέα Υόρκη ανοίγουν τα παράθυρα της μνήμης από τις πατρίδες για να τα γνωρίσουν στους νέους φίλους τους, στο νέο «σπιτικό τους».

Βαθιές προσωπικές σκέψεις για τα θέματα της φυλής τους, της μετανάστευσης, της πολιτιστικής κληρονομιάς τους.

Υπάρχουν και οι άλλοι που «περπατούν» στις γειτονιές της πόλης - ένα μπακάλικο στο Roxbury, φωτογραφίες στη λεωφόρο Waldemar, οι ανθισμένες αυλές στην ανατολική Βοστόνη.

Αλλες φορές πάλι το σπίτι δεν είναι τόπος, αλλά ένα ή πολλά πρόσωπα, ή ακόμα κι ένα απλό αντικείμενο.

Αυτοπροσωπογραφίες, πορτρέτα, γονείς σε καθημερινές ασχολίες, οικογένειες σε προσωπικές στιγμές και συνήθειες, ένα οικογενειακό τραπέζι, ένα υπερηχογράφημα, ένα δωμάτιο σε σχολική εστία, ο μαθητής-αθλητής που ταξιδεύει, δυο χέρια που αγκαλιάζονται με αγάπη.

Ολα, μα όλα μαζί τα έργα ένα και μοναδικό πράγμα καταδεικνύουν: «σπίτι» είναι εκεί όπου είναι η οικογένειά σου, είναι εκεί απ’ όπου παίρνεις αγάπη, είναι εκεί όπου αισθάνεσαι ασφαλής, δημιουργείς αναμνήσεις και εμπειρίες, είναι εκεί όπου ανοίγεις τα φτερά για να πετάξεις κατακτώντας τον κόσμο ολόκληρο.

Την «Ιθάκη», το «σπίτι μας», μοναδικό και ακριβό για τον καθένα, θα το κουβαλάμε και πάντα θα μας «περιμένει», βαθιά μέσα στην καρδιά μας, με εκείνο το εφηβικό σκίρτημα.