Είναι ικανό ένα τραγούδι να συσπειρώσει ένα τόσο επίσημα συστημικό μένος; «Πρώτη φορά είναι;», θα καγχάσετε. Και κάποιοι θα προσθέσετε την άλλη όψη: Είναι ικανό ένα τραγούδι ή και οποιοδήποτε άλλο έργο τέχνης να προκαλέσει -έστω και στιγμιαία- μια τόσο επίσημα αντισυστημική ευφορία; Για το καινούργιο τραγούδι του Φοίβου Δεληβοριά μιλώ ασφαλώς - με βάση την πρόσφατη εμπειρία μας. Το τραγούδι που γράφτηκε και πρωτακούστηκε στη συναυλία στο Καλλιμάρμαρο για τα Τέμπη. Που συνδέθηκε με τη βραδιά και τη φόρτισή της.
Που έγινε viral, εκπροσωπώντας ή κι εκτονώνοντας ανεπίδοτα αισθήματα κι εγκλωβισμένες σκέψεις και συνειρμούς (εκτελώντας δηλαδή τελικά την προδιαγεγραμμένη καλλιτεχνική αποστολή του). Και που, σε αντιδιαστολή, συγκέντρωσε, ένα 24ωρο μετά, το μένος μιας αντίπαλης (;) αντιπολιτευόμενης (;), σκεπτικίστριας (;), «απέναντι» (;) «κοινότητας» ως «φτηνός (και κακόγουστος)» ή ως «αγνός κι ανόθευτος», «λαϊκισμός» πάντως.
Κάθε εποχή γεννά τα έργα τέχνης της, όμως. Κανένα έργο απ’ όσα μνημονεύουμε σήμερα, δεν γεννήθηκε σε συνθήκη κλινικής ουδετερότητας. Κάτι σήμαινε. Μ’ ένα μείζον ή μικρότερο ιστορικό γεγονός συνδιαλέχθηκε, «μετωπικά» ή εμμέσως. Μ’ έναν μείζονα ή μικρότερο εσωτερικό κραδασμό, μ’ ένα αίσθημα κι ένα «αντανακλαστικό» αναμετρήθηκε. Με μια καλλιτεχνική προσωπικότητα, με τα χαρακτηριστικά, τις κλίσεις και τις απόψεις της συνδέθηκε. Κανένα έργο τέχνης, ούτε καν η «Κρήνη» (ή, καλύτερα, πολλώ δε μάλλον ο περίφημος ουρητήρας του Ντισάν), δεν υπήρξε προϊόν παρθενογένεσης ενός καλλιτεχνικού πνεύματος που είχε διαβεί ένα μεγάλο διάστημα νηστείας, αποχής και γιόγκι διαλογισμού. Ούτε αυτές οι ίδιες οι αγιογραφίες.
Ολα για κάποιο λόγο κυοφορήθηκαν, με κάποια αφορμή δημοσιοποιήθηκαν. Οταν το αποκαλείς έργο «χυδαίου λαϊκισμού» πέφτεις -το αναγνωρίζω- στην ίδια λούμπα που πέφτεις όταν βιάζεσαι να το αποκαλέσεις «αριστούργημα» στη, ριψοκίνδυνη για την κρίση μας, συνθήκη κατά τη διάρκεια ή και αμέσως ύστερα από ένα τόσο ποικιλοτρόπως φορτισμένο γεγονός. Πολύ αργότερα, σε πιο «κρύες» μέρες θα έρθει η αποτίμησή τους - και αυτή μπορεί να μη μιλήσει για το «καλύτερο» αλλά ούτε για το «χειρότερο», αλλά πάλι μπορεί και να μιλήσει. Μέχρι τότε ωστόσο αφήστε μας ήσυχους να τραγουδάμε αυτό που νιώθουμε, τη στιγμή που μας κατακλύζει. Τελικά έτσι γεννιούνται τα τραγούδια - και ύστερα βλέπουμε τι θα μείνει.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας