Queer. Αν κάποιος ανατρέξει σε κάποιο λεξικό θα διαβάσει: παράξενος, αλλόκοτος, εκκεντρικός. Βέβαια, στην Αμερική των αρχών του 20ού αιώνα η λέξη χρησιμοποιείται σαν βρισιά, για τον «ανώμαλο ομοφυλόφιλο άνδρα».
Ομως, από τη δεκαετία του '70 η λέξη απέκτησε άλλο νόημα. Χρησιμοποιήθηκε για να αυτοπροσδιοριστεί κινηματικά η ΛΟΑΤΚ κοινότητα, θέλοντας προκλητικά και ριζοσπαστικά, μέσα από την καθημερινότητα και την έκφραση που μέχρι τότε απαξίωνε ανθρώπους και λειτουργούσε ρατσιστικά, να μπορέσει να εξαλειφθεί η ομοφοβία. Ετσι, κατέκτησε τη λέξη μαζί με το δικαίωμα να αυτοαποκαλείται.
Η λέξη queer όμως έχει αποκτήσει και μια περισσότερο πολιτισμική σημασία.
Κάτω από την ομπρέλα που προσφέρει η λέξη, μπορούμε να εντάξουμε -και να ενταχθούμε- όλους όσοι θέλουν να ζήσουν πέρα και έξω από τις κατηγοριοποιήσεις και τις ταμπέλες που επιβάλλει η εκάστοτε εξουσία και κοινωνία.
Αυτοπροσδιορισμός, ταυτότητα φύλου, διαμαρτυρία, ακτιβισμός, ακαδημαϊκή μελέτη και φιλοσοφία, πολιτική μέσα από τις queer τέχνες, τις queer πολιτιστικές και πολιτικές ομάδες.
Σήμερα φτάνουμε σχεδόν πενήντα χρόνια αφότου ξεκίνησε ο επιθετικός προσδιορισμός και φυσικά υπάρχουν και οι επικριτές του όρου queer -ακόμα και στην LGBTQ κοινότητα- γιατί κάποιοι διαλέγουν να αποστασιοποιηθούν από τον πάλαι ποτέ «τετριμμένο» ριζοσπαστισμό του όρου.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1960, στο ανατολικό Λος Αντζελες υπήρξε ένα δυναμικό κίνημα που πάλευε για τα κοινωνικά δικαιώματα των Chicanos, δηλαδή των Μεξικανο-Αμερικανών που ήταν μια καταπιεσμένη μειονότητα.
Μεξικανοί γεννημένοι στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι αγωνιστές Chicanos προσπάθησαν και διεκδίκησαν πολιτικά δικαιώματα, τάχθηκαν δυναμικά εναντίον του σχολικού διαχωρισμού και προσπάθησαν να ενδυναμώσουν κινήματα ειρηνικά, πολιτισμικά, κατά της αστυνομικής βαρβαρότητας, κατά του ρατσισμού και υπέρ της ισότητας για όλους.
Στα μέσα της δεκαετίας του '60 εμφανίζεται και η τέχνη των κοινωνικά αδικημένων Chicanos ως αναγκαία συνιστώσα του κινήματος.
Το καλλιτεχνικό πνεύμα τους βασίζεται στην ιστορική και παραδοσιακή μεξικανική κληρονομιά τους, ενώ μέσα από τη μοντέρνα πολιτιστική εξέλιξή τους στην αμερικανική καθημερινότητα κατάφεραν να δημιουργήσουν μια καινοτόμα σημαντική κουλτούρα.
Εκεί ακριβώς είναι που οι Chicanos συναντήθηκαν με το φεμινιστικό κίνημα αλλά και με τους αγώνες για ίσα δικαιώματα για τους ομοφυλόφιλους της Αμερικής.
Πολλοί Μεξικανο-Αμερικανοί καλλιτέχνες, που ανήκαν και στην LGBTQ κοινότητα, χωρίς περιστροφές μίλησαν μέσα από τα έργα τους ενάντια στην αστυνομική βία, κατά του πολέμου στο Βιετνάμ αλλά και με πολιτικά φορτισμένα έργα μίλησαν για τον φυλετικό ρατσισμό, την κρίση ταυτότητας, την αυτοδιάθεση και τον αυτοπροσδιορισμό, αλλά και τις επιπτώσεις από τη μάστιγα του AIDS.
Η έκθεση «Axis Mundo: Queer Networks in Chicano L.A.» (Ο άξονας του κόσμου: Κουίρ δίκτυα στους Τσικάνος του Λος Αντζελες) απλώθηκε από τις 9 Σεπτεμβρίου σε δύο χώρους.
Στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στο Λος Αντζελες (MOCA) και στην γκαλερί ONE Archives του West Hollywood και έρχεται να διερευνήσει το πώς συγχωνεύθηκε η τέχνη και ο ακτιβισμός με περισσότερα από 50 έργα εξαιρετικών καλλιτεχνών και για μια περίοδο από τη δεκαετία του 1960 έως στις αρχές της δεκαετίας του 1990.
Καλύπτει ένα ευρύ φάσμα queer και Chicano οπτικής κουλτούρας έτσι όπως δημιουργήθηκε στο ανατολικό Λος Αντζελες, με πρωτοπόρους καλλιτέχνες από την Γκουανταλαχάρα, το Οκλαντ και το Χιούστον.
Συναντάμε ονόματα θρύλους της ΛΟΑΤΚ και Chicano κοινότητας, όπως οι Edmundo «Mundo» Meza και Roberto «Cyclona» Legorreta, Teddy Sandoval, Laura Aguilar και πολλούς άλλους που στα έργα τους όχι μόνο αποτυπώνουν με έντονα σημάδια την απελευθέρωση της σεξουαλικής ταυτότητας αλλά κάνουν τέχνη για την απελευθέρωση των μυαλών των ανθρώπων.
Τέχνη και διαμαρτυρία ενώνουν τη μοναδικότητα και τη διαφορετικότητα πραγματικά ίσων ανθρώπων μέσα από εικαστικά έργα, φωτογραφίες, περιοδικά, φυλλάδια και μπροσούρες, πειραματικά βίντεο και πολιτικά φορτισμένες παραστάσεις της εποχής.
Οι γκαλερί επίσης παρουσιάζουν αντικείμενα και ρούχα, punk αρχεία και επιστολές αλληλογραφίας.
Πάλη για τα αυτονόητα σε μια κοινωνία αλλά και σε αστικές δημοκρατίες που ξεχνούν την πρόσφατη ιστορία.
Ακόμα και σήμερα ταλαντούχοι άνθρωποι από μειονοτικές και περιθωριοποιημένες κοινότητες σε ολόκληρο τον παγκόσμιο χάρτη εγείρουν «επικίνδυνα» για την κάθε εξουσία ερωτήματα και διεκδικήσεις.
Μόλις την περασμένη Τρίτη ψηφίστηκε στην ελληνική Βουλή νομοσχέδιο που αναγνωρίζει το αυτονόητο δικαίωμα στην ταυτότητα φύλου.
Η εμπειρία της τέχνης και ο σεβασμός της ανθρώπινης ζωής σε ζητήματα που σχετίζονται με την ταυτότητα, την καλλιτεχνική διαμαρτυρία και τον πολιτισμό θα βοηθούν και θα προκαλούν τον διάλογο για να αρθούν και οι τελευταίες επιφυλάξεις καθώς και οι περιορισμοί που εξακολουθούν δυστυχώς να υπάρχουν ως προς τον αυτοπροσδιορισμό του καθένα από εμάς.
Οι queer-Chicano καλλιτέχνες ακόμα και σήμερα, 50 χρόνια μετά, βοηθούν την κοινότητα να γεμίσει τα ιστορικά κενά έτσι ώστε να μην ξεχαστεί η κληρονομία των λαμπρών πρωτοπόρων ακτιβιστών.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας