Ποινική δίωξη για τις φρεγάτες τύπου «S»

Ποινική δίωξη για κακουργηματική απιστία περί την υπηρεσία με τις επιβαρυντικές διατάξεις κατά 11 ατόμων, μεταξύ των οποίων και ο πρώην γενικός γραμματέας οικονομικού σχεδιασμού και αμυντικών επενδύσεων του υπουργείου Εθνικής Αμυνας, Σπύρος Τραυλός, άσκησε η εισαγγελέας Διαφθοράς Ελένη Ράικου σχετικά με τη σύμβαση για τον εκσυγχρονισμό μέσης ζωής έξι φρεγατών τύπου «S» του Πολεμικού Ναυτικού.

Πρόκειται για την υπόθεση του 2003, όταν και δόθηκε το συγκεκριμένο έργο με απευθείας ανάθεση στα Ελληνικά Ναυπηγεία Α.Ε. ως κύριο ανάδοχο, με υπεργολάβο την εταιρεία Thales Nederland, έναντι συμβατικού τιμήματος 380 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο μετά τις αναπροσαρμογές ανήλθε σε 480 εκατομμύρια ευρώ.

Παράλληλα, η εισαγγελέας έδωσε εντολή να διαβιβαστεί η δικογραφία στη Βουλή προκειμένου να διερευνηθούν τυχόν ευθύνες τού τότε υπουργού Εθνικής Αμυνας Γιάννου Παπαντωνίου.

Σύμφωνα με το Σύνταγμα, η Βουλή έχει το αποκλειστικό δικαίωμα να ασκεί δίωξη εναντίον υπουργών για ποινικά αδικήματα που τέλεσαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.

Ομως σύμφωνα με νομικούς κύκλους, το συγκεκριμένο αδίκημα (και εφόσον δεν προκύψει κατηγορία περί ξεπλύματος χρήματος) έχει παραγραφεί εδώ και πάνω από 10 χρόνια, καθώς το εν λόγω δικαίωμα της Βουλής αποσβένεται με τη λήξη της δεύτερης τακτικής συνόδου της επομένης του αδικήματος (σ.σ. 2003) βουλευτικής περιόδου.

Χρηματοδοτικό κενό

Της δίωξης κατά των 11 φυσικών προσώπων (μεταξύ των οποίων είναι 10 μέλη της επιτροπής διαπραγματεύσεων) προηγήθηκε προκαταρκτική εξέταση από τον επίκουρο εισαγγελέα Διαφθοράς, Αντώνη Ελευθεριάνο, στο πλαίσιο της οποίας παρείχε συνδρομή ειδικός εμπειρογνώμονας με γνώσεις οικονομικής επιστήμης, ο οποίος έχει διατεθεί από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας.

Κατά τη διάρκεια της έρευνας επισημάνθηκε πλήθος όρων της σύμβασης, οι οποίοι ενεργούν μονομερώς υπέρ της αναδόχου και της υποκατασκευάστριας εταιρείας και σε βάρος του ελληνικού Δημοσίου, με αποτέλεσμα την πρόκληση ζημίας στην περιουσία του.

Ειδικότερα, προέκυψε ότι το χρηματοδοτικό κενό που υπολειπόταν προκειμένου να χρηματοδοτηθεί πλήρως το πρόγραμμα υπολογίστηκε εσφαλμένα και υψηλότερα του ορθού, με αποτέλεσμα, προκειμένου να καλυφθεί από τις ανάδοχες εταιρείες, να παραχωρηθούν σ’ αυτές ευμενέστεροι όροι ως ανταλλάγματα.

Εξαιτίας αυτών των όρων, η ζημία που επήλθε στο Δημόσιο, λόγω της επιβάρυνσης του συμβατικού τιμήματος, υπερβαίνει τα 31 εκατομμύρια ευρώ, από τα οποία περισσότερα από 23 εκατομμύρια ευρώ έχουν ήδη καταβληθεί.

Το πρόγραμμα του εκσυγχρονισμού των φρεγατών τύπου S (Standard) του Πολεμικού Ναυτικού δρομολογήθηκε το έτος 2001, με απόφαση του τότε υπουργού Εθνικής Αμυνας Ακη Τσοχατζόπουλου, όμως στην πορεία έγινε αντιληπτό ότι οι διαθέσιμες πιστώσεις δεν επαρκούσαν για έξι πλοία ή για τον πλήρη εκσυγχρονισμό τους.

Για τον λόγο αυτό, η Διεύθυνση Εξοπλισμών του ΓΕΝ και ο τότε Α/ΓΕΝ Αντώνιος Αντωνιάδης τάχθηκαν κατά της υλοποίησης του προγράμματος, επειδή επρόκειτο να καταλήξει σε σχετικά περιορισμένες βελτιώσεις στα ηλεκτρονικά συστήματα των πλοίων και όχι στην αναβάθμιση της αντιαεροπορικής και αντιπυραυλικής άμυνάς τους, όπως επιθυμούσε το Πολεμικό Ναυτικό, ενώ το χρονοδιάγραμμα της υλοποίησής του ήταν υπερβολικά εκτεταμένο, φτάνοντας έως το 2010, έτος κατά το οποίο τα πλοία θα είχαν υπερβεί το 30ό έτος της ηλικίας τους.

Παράλληλα, το κόστος της γενικής επισκευής (μακράς ακινησίας) των πλοίων δεν συμπεριλήφθηκε στον εκσυγχρονισμό αλλά επιβάρυνε το Πολεμικό Ναυτικό.

Για την ίδια υπόθεση των φρεγατών είχε ασκηθεί ποινική δίωξη κατά 11 προσώπων στις αρχές του 2016 και είχε διαβιβαστεί επίσης στη Βουλή αντίγραφο της δικογραφίας για τυχόν ευθύνες του Γιάννου Παπαντωνίου σχετικά με τη σύμβαση αντισταθμιστικών ωφελημάτων.