Η σούβλα στο απόσπασμα

Εβδομάδα παθών αυτή που ξεκινά σήμερα. Οχι για τον κύριο ημών Ιησού Χριστό πριν από δυο χιλιετίες, αλλά για τα φαγώσιμα ζώα που πέφτουν ομαδικά θύμα του τέλους της πατροπαράδοτης νηστείας.

Στις αγροτικές κοινωνίες η Μεγάλη Παρασκευή υπήρξε πάντοτε μια δύσκολη μέρα για τα παιδιά, που με δάκρυα στα μάτια αποχωρίζονταν τους τετράποδους φίλους τους των τελευταίων μηνών, προτού το λεπίδι του πατέρα, του παππού ή του μεγάλου αδερφού τούς μετατρέψει σε μιαν άψυχη μάζα προορισμένη για τη σούβλα.

Ο νοητικός εξορθολογισμός αυτής της αγριότητας, το πνίξιμο του πένθους και η απώθηση των ενοχών μπροστά στο λαχταριστό πιάτο με τα κατάλοιπα των πρώην φίλων αποτελούσε άλλωστε την πρώτη διαβατήρια τελετή για το πέρασμα από τον κόσμο της νηπιακής αθωότητας στον κόσμο της λογικής˙ διαδικασία ενηλικίωσης που, για τ’ αγόρια τουλάχιστον, θα ολοκληρωνόταν όταν, άντρες πια, έπαιρναν με τη σειρά τους στα χέρια το φονικό μαχαίρι.

Για τις νεότερες γενιές των πόλεων, που η βιομηχανία του κρέατος έχει απαλλάξει από παρόμοια βιώματα, το ζήτημα τίθεται σε πιο φιλοσοφική βάση και σε μεγαλύτερη, συνήθως, ηλικία.

Οπως διαπιστώνουμε από τον πολλαπλασιασμό των σχετικών αποτυπωμάτων στους τοίχους, η διακηρυκτική αντίθεση στην κατανάλωση κρέατος έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια –αν όχι σε μαζικότητα, τουλάχιστον σε ορατότητα.

Κατά πάσα πιθανότητα το φαινόμενο αυτό συνδέεται με τη γενικευμένη χρήση του Ιντερνετ από τη νέα γενιά και το αυξανόμενο βάρος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, εξέλιξη που επιτρέπει σε μικρές ομάδες ζωόφιλων ακτιβιστών να γνωστοποιούν ευρύτατα την πραγματικότητα των σφαγείων, που ο καταμερισμός εργασίας των σύγχρονων βιομηχανικών κοινωνιών αποκλείει συνήθως από το βλέμμα του κοινού των αστικών κέντρων (φωτογραφία 1).

Ατομικές ευαισθησίες που παλιότερα αδυνατούσαν να εκφραστούν δημόσια μετατρέπονται έτσι σήμερα σε πολιτικό ρεύμα που οργανώνει τις δικές του κινητοποιήσεις (φωτογραφία 2) και σε δευτερεύουσα συνιστώσα του ελευθεριακού-αντιεξουσιαστικού χώρου:

...οι πρασινόμαυρες σημαίες που εδώ και περίπου μια δεκαετία εμφανίζονται σε κάθε λογής μαζικές κινητοποιήσεις υποδηλώνουν την παρουσία των αντισπισιστών, του κινήματος που προεκτείνει τον ιστορικό αντιρατσισμό στην άρνηση κακομεταχείρισης κάθε ενσυνείδητου έμβιου όντος (φωτογραφία 3).

Σε αντίθεση δε με τους απλούς χορτοφάγους, που βιώνουν την αποχή από την κρεοφαγία σαν ατομική ηθική επιλογή και στάση ζωής, ο αντισπισισμός εκφράζεται ως δυναμική αντίθεση στην υφιστάμενη πραγματικότητα, διευρύνοντας την παραδοσιακή στοχοθεσία του αντιεξουσιαστικού κινήματος (φωτογραφίες 4-5) και προσπαθώντας να δώσει το δικό του χρώμα στις λαϊκές κινητοποιήσεις.

Ακόμη κι όταν αυτές αφορούν εντελώς διαφορετικά ζητήματα, όπως η περσινή αντιφασιστική διαδήλωση στο Κερατσίνι για την πρώτη επέτειο από τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα (φωτογραφία 6).

Μια λεπτομέρεια που εντυπωσιάζει είναι η ανάδειξη του γουρουνιού στο κατεξοχήν αντικείμενο υπεράσπισης (φωτογραφίες 1-3). Ισως πρόκειται για συνειδητή επιλογή αποφυγής της ταύτισης με κάποιο εδώδιμο θηλαστικό κοντινότερο στα συνήθη pets, ενδεχομένως και για μετακένωση προπαγανδιστικών προτύπων από τις δυτικές κοινωνίες, στη διατροφή των οποίων τα αμνοερίφια ελάχιστα συμβάλλουν.

Σε κάθε περίπτωση, η ανάδυση αυτού του ρεύματος επέβαλε χιουμοριστικές αναπροσαρμογές στην κινηματική συνθηματολογία, ήδη από τη φοιτητική έκρηξη του 2006-07 (φωτογραφία 7).

Αυτή η στροφή δεν βρίσκει φυσικά σύμφωνους τους πάντες, ακόμη και στο εσωτερικό του αντιεξουσιαστικού χώρου (φωτογραφία 8).

Σε εποχές μάλιστα γενικευμένης στέρησης για τα φτωχότερα στρώματα, κατά τις οποίες η γιορτινή διανομή κρέατος διαφημίζεται από πολιτικούς και οικονομικούς παράγοντες ως μείζων φιλανθρωπία (φωτογραφία 9)...

...περισσότερο ρεαλιστικά προβάλλουν κάποια άλλα, αμφίσημα μηνύματα (φωτογραφία 10).